Księstwo Cieszyńskie powstało w 1290 roku. Jego pierwszym władcą był Mieszko. Wywodzący się od niego Piastowie cieszyńscy wymarli w linii męskiej w 1625 roku. Po śmierci Fryderyka Wilhelma Księstwo Cieszyńskie przypadło jego siostrze Elżbiecie Lukrecji, ale tylko na zasadzie dożywocia.

Książęta cieszyńscy od 1327 byli czeskimi lennikami. Na tej podstawie po śmierci Elżbiety Lukrecji w 1653 Księstwo Cieszyńskie przypadło Ferdynandowi III, królowi Czech. Nadał on księstwo w lenno swojemu synowi, Ferdynandowi IV. Nowy książę cieszyński zmarł już w 1654 i od tego czasu do 1722 książętami cieszyńskimi byli kolejni królowie Czech. W 1722 zostało nadane w lenno Leopoldowi, księciu lotaryńskiemu. Po śmierci księcia Franciszek I w 1765 władcą Księstwa Cieszyńskiego został jego syn Józef II Habsburg, będący zarazem królem Czech.

W 1766 Księstwo Cieszyńskie otrzymali w lenno siostra Józefa II Maria Krystyna i jej mąż Albert Wettyn. Albert zmarł bezpotomnie w 1822 i kolejnym księciem cieszyńskim został jego adoptowany syn Karol Ludwik Habsburg, którego potomkowie władali Księstwem Cieszyńskim do 1918 roku. Ostatnim księciem cieszyńskim był Fryderyk Habsburg.

Księstwo cieszyńsko-oświęcimskie (1290–1314/15)

Księstwo powstaje w 1290 roku w wyniku podziału części księstwa opolsko-raciborskiego, którą w 1281/1282 otrzymują wspólnie Mieszko (po podziale otrzymuje Cieszyn i Oświęcim) i Przemysław (po podziale otrzymuje Racibórz)

Daty panowania Władca Pokrewieństwo Uwagi
1290-1314/15 Mieszko syn Władysława opolskiego

1314/15 – podział ziem księstwa pomiędzy Kazimierza I (otrzymuje Cieszyn) i Władysława I (otrzymuje Oświęcim, zobacz książęta oświęcimscy)

Księstwo cieszyńskie (1314/15–1918)

Daty panowania Władca Pokrewieństwo Uwagi
1314/15-1358 Kazimierz I syn Mieszka cieszyńskiego
1358-1410 Przemysław I Noszak syn Kazimierza I
1410-1431 Bolesław I syn Przemysława I Noszaka
1410-1414 Kazimierz I oświęcimski wnuk Przemysława I Noszaka
  • tylko formalnie w Cieszynie, Oświęcimiu, itd.
  • od 1414 w wyniku podziału otrzymał od stryja Oświęcim i Toszek, od 1416 Strzelin (zobacz Książęta oświęcimscy)
1431-1474 Wacław I synowie Bolesława I
  • do 1442 razem z braćmi i matką
  • od 1442 w wyniku podziału otrzymał Cieszyn, połowę Bytomia (do 1459, z przerwą w 1452) i Siewierz (do 1443),
  • od także 1452 w Bielsku, od 1468 tylko w Bielsku)
1431-1460 Władysław
  • do 1442 razem z braćmi i matką
  • w 1442 w wyniku podziału otrzymał połowę Głogowa i Ścinawy
1431-1477 Przemysław II
1431-1452 Bolesław II
  • do 1442 razem z braćmi i matką
  • w 1442 w wyniku podziału otrzymał połowę Bielska i Frysztatu
  • 1452 zamiana z bratem Wacławem I na Bytom
1431-1447 Eufemia mazowiecka matka powyższych książąt
  • współrządy nad całością do 1442,
  • od 1442 współrządy z młodszymi synami: Przemysłem II i Bolesławem II
1452-1528 Kazimierz II syn Bolesława II
1460-1476 Małgorzata z Cilly w połowie Głogowa i Żagania, oprawa wdowia, tylko formalnie, usunięta, zm. 1480
1518-1524 Wacław II syn Kazimierza II koregent
1528-1579 Wacław III Adam syn Wacława II
1560-1571 Fryderyk Kazimierz syn Wacława III Z nadania ojca:
1571-1573 tworzą się państwa stanowe: frydeckie, frysztackie, skoczowsko-strumieńskie oraz bielskie
1579-1617 Adam Wacław syn Wacława III Cieszyn, od także 1592 w Skoczowie
1617-1625 Fryderyk Wilhelm syn Adama Wacława Cieszyn i Skoczów
1625-1653 Elżbieta Lukrecja siostra Fryderyka Wilhelma Cieszyn i Skoczów

1653 – Cieszyn i Skoczów do korony czeskiej, tytuł przechodzi na panujących w Czechach Habsburgów.'

Habsburgowie

Daty panowania Władca Pokrewieństwo Uwagi
1653-1654 Ferdynand IV syn cesarza Ferdynanda III król Czech i Węgier
1654-1657 Ferdynand III ojciec Ferdynanda IV Cesarz Rzymski, król Czech i Węgier
1657-1705 Leopold I syn Ferdynanda III Cesarz Rzymski, król Czech i Węgier
1705-1711 Józef II syn Leopolda I Cesarz Rzymski, król Czech i Węgier
1711-1722 Karol VI syn Leopolda I Cesarz Rzymski, król Czech i Węgier
1722-1729 Leopold Józef
z dynastii lotaryńskiej
1729-1765 Franciszek I Lotaryński syn Leopolda Cesarz Rzymski
1765-1766 Józef II syn Franciszka I i Marii Teresy Cesarz Rzymski, król Czech i Węgier
1766-1798 Maria Krystyna córka Franciszka I i Mafii Teresy Małżonkowie otrzymali księstwo od cesarzowej Marii Teresy, do 1798 sprawowali rządy wspólnie.
1766-1822 Albert
z dynastii Wettynów
mąż Marii Krystyny
1822-1847 Karol Ludwik syn cesarza Leopolda II Adoptowany syn Alberta i Marii Krystyny, po których dziedziczy księstwo cieszyńskie.
1847-1895 Albrecht syn Karola Ludwika
1895-1918 Fryderyk bratanek Albrechta Fryderyka usunięty, zmarł 1936

Uwagi

Uwaga! Daty w wielu przypadkach są tylko orientacyjne. Uwzględniono te księstwa, nad którymi panowali odrębni książęta. Również przynależność niektórych ziem do poszczególnych Piastów może być dyskusyjna.

Zobacz też


Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się