W 2004 po raz pierwszy zorganizowano rundę półfinałową, w której wzięli udział reprezentanci 22 państw. Dziesięć najwyżej ocenionych przez telewidzów uczestników awansowało do sobotniego finału, w którym wystąpiło 24 reprezentantów[2].
Finał konkursu wygrała Rusłana Łyżyczko, reprezentantka Ukrainy z piosenką „Wild Dances” autorstwa Aleksandra Ksienofontowa oraz samej artystki, za którą zdobyła łącznie 280 punktów[3][4].
Na czas trwania konkursu pobliskie ulice zostały ozdobione eurowizyjnymi gadżetami, takimi jak flagi z logotypem widowiska oraz plakatami z oficjalnym sloganem imprezy[9]. Centrum prasowe dla dziennikarzy zostało przygotowane poza halą główną stadionu, na którym odbył się konkurs[10]. Akredytacje prasowe otrzymało łącznie 1518[11][12] dziennikarzy z całej Europy[13]. Najmłodszą akredytowaną dziennikarką podczas całej imprezy była, wówczas 12-letnia, Christine Haber z Malty, prowadząca dziecięcy program telewizyjny pt. Dejjem Tiegtrek Becky[14]. Od 8 do 15 maja 26-osobowa ekipa redakcyjna wydawała ośmiostronnicowe dzienniki pt. „EurovisionNews”, w którym zamieszczała informacje m.in. o przygotowaniach konkursu i jego historii, a także zawiadamiała o codziennych wydarzeniach związanych z widowiskiem[15].
Proces wyboru miejsca organizacji
Telewizja TRT rozważała zorganizowanie konkursu w jednej z trzech hal: w Istanbul Lütfi Kırdar, Mydonose Showland lub w Hali Olimpijskiej w Ataköy[16][17]. Na początku lipca poinformowano, że koncerty odbędą się w Mydonose Showland[18][19], jednak później, ze względu na kwestie kontraktowe oraz potrzebę większego metrażu, zmieniono miejsce na Abdi İpekçi Arena[7][20].
Z powodu ataku terrorystycznego w Stambule z listopada 2003[21] przedstawiciele EBU ocenili, że Konkurs Piosenki Eurowizji nie powinien odbywać się w miejscu wysokiego ryzyka[22]. Svante Stockselius z organizacji zdementował doniesienia o podjęciu decyzji o zorganizowaniu imprezy w innym mieście[23][24]. Podobne podejrzenia pojawiły się po marcowym ataku terrorystycznym we wschodniej części miasta[25]. Organizator zapewnił o zatrudnieniu odpowiednich służb bezpieczeństwa na czas trwania konkursu[26][27].
Przebieg konkursu
W czerwcu 2003 ogłoszono, że kierownikiem wykonawczym konkursu będzie szwedzki producent Svante Stockselius[28]. Koordynatorem imprezy został Bülent Osma[29], a reżyserem kreatywnym – multikamerzysta Sven Stojanovic ze stacji SVT[13][30], który wraz ze swoją ekipą realizacyjną zapewnił 17 kamer transmitujących wydarzenie na żywo[31]. W przygotowaniach pomogli pracownicy szwedzkiej telewizji SVT[32] oraz turecki oddział Stowarzyszenia Zrzeszającego Miłośników Konkursu Piosenki Eurowizji (OGAE)[33][34][35]. We wrześniu Europejska Unia Nadawców (EBU) podpisała umowę z niemiecką firmą telekomunikacyjną T-Com (Digame.de), która umożliwiała łatwiejsze oddawanie głosów przez telewidzów[36]. Za oprogramowanie tablicy wyników podczas finału odpowiadała firma vizrt[37].
W listopadzie ruszyła rezerwacja biletów na koncerty eurowizyjne[38], które zostały dopuszczone do sprzedaży w połowie lutego 2004[39]. Ich cena wahała się między 30 a 150 euro[40]. Łącznie sprzedano ponad 5 tys. biletów na koncert finałowy, kolejne 2,5 tys. miejsc zostało zarezerwowanych dla członków krajowych delegacji, akredytowanych dziennikarzy, obsługę techniczną konkursu, sponsorów oraz gości specjalnych[12][41].
W 2004 EBU wprowadziła zapis w regulaminie, zakazujący wykonawcom uczestniczenia w więcej niż jednym krajowym etapie eliminacyjnym. Zasada została wprowadzona z powodu wyrażenia chęci udziału lub równoległego udziału reprezentantów dwóch krajów – Polski (zespołu Ich Troje) i Holandii (wokalistki Esther Hart) – w selekcjach innych krajów[42].
Tak jak w poprzednich latach, także na potrzeby 49. konkursu nie przywrócono orkiestry grającej na żywo wszystkie utwory konkursowe[43]. Koordynator widowiska z ramienia EBU Sara Yuen stwierdziła podczas majowej konferencji prasowej, że decyzję w sprawie zatrudnienia orkiestry podejmuje nadawca-organizator, co jest uzależnione od liczby aplikacji otrzymanych od poszczególnych krajów[44].
Pełna stawka konkursowa została zaprezentowana 21 marca 2004[45][46]. W kwietniu rozpoczęła się przedsprzedaż albumu kompilacyjnego zawierająca 36 konkursowe piosenki[47], które ukazało się pod koniec miesiąca[48][49]. Wydawnictwo otrzymał status złotej płyty w Grecji[50]. W maju do sprzedaży trafiły oficjalne gadżety, które można było kupić w hali Abdi Ipekci Arena[51][52] lub internetowo[53][54], a po finale konkursu – album DVD zawierający zapis obu koncertów[55][56].
Od 9 do 14 maja na terenie Stambułu odbyło się kilka imprez towarzyszących organizowanych przez delegacje z niektórych krajów[57][58][59][60][61][62][63]. 10 maja odbyła się uroczystość oficjalnego otwarcia 49. Konkursu Piosenki Eurowizji, w której uczestniczyli wszyscy uczestnicy oraz turecki minister kultury i turystyki[64][65]. Dzień później delegaci państw z zapewnionym miejscem w finale wyruszyli na wycieczkę łodzią po Bosforze[66].
Tydzień po rozegraniu finału konkursu francusko-niemiecka telewizja ARTE wyemitowała film dokumentalny pt. Eurovision Backstage podsumowujący widowisko, który został przygotowany przez 20 dziennikarzy z Francji i Niemiec[67].
Wprowadzenie rundy półfinałowej
W związku z coraz większą liczbą krajów chętnych do wzięcia udziału w konkursie, członkowie EBU rozważali przeprowadzenie rundy półfinałowej podczas 49. Konkursu Piosenki Eurowizji[68][69]. Plany potwierdzono pod koniec stycznia 2004 w trakcie 24. Zwyczajnego Walnego Spotkania Komitetu Europejskiej Unii Nadawców Telewizyjnych. Wcześniej, tj. pod koniec maja 2003 ogłoszono, że udział w finale będą mogli wziąć reprezentanci nadawców publicznych z krajów, które w największym stopniu finansują organizację konkursu (tj. Niemiec, Francji, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii), a także przedstawiciele krajów, które zajęły miejsca w pierwszej „dziesiątce” podczas poprzedniego konkursu[44][70][71][43]. W półfinale możliwość głosowania otrzymały wszystkie 33 kraje uczestniczące w konkursie[72] z wyłączeniem telewidzów z Francji, Polski i Rosji, których nadawcy nie transmitowali koncertu[73][74]. Nie wpłynęło to jednak na wyniki rundy[75]. Początkowo plany nietransmitowania półfinału miała również telewizja z Niemiec, jednak ostatecznie pokazała rundę półfinałową[76].
Próby sceniczne do koncertu półfinałowego rozpoczęły się 5 maja[77][78][79][80], a próby dla finalistów – trzy dni później[81][82]. Dzień po koncercie półfinałowym odbyła się konferencja prasowa z udziałem wykonawców, którzy zdobyli awans do sobotniego finału[83]. Tego samego dnia odbyły się próby dla wszystkich finalistów[84][85][86][87].
Początkowo wyniki półfinału miały zostać podane w trakcie sobotniego finału[88], co spotkało się z krytyką kilku reprezentacji[89]. Grupa Referencyjna EBU postanowiła ogłosić wyniki kilkanaście minut po zakończeniu głosowania półfinałowego[90]. Tuż po ogłoszeniu finalistów podano jedynie liczbę punktów zdobytych przez poszczególne niezakwalifikowane kraje[91][92][93][94][95]. Kolejnego dnia na łamach niektórych dzienników pojawiły się nieoficjalne wyniki punktowe zdobyte przez kraje zakwalifikowane do finału, jednak EBU zaprzeczyła prawdziwość rezultatów[96].
Prowadzący
Po wygraniu w finale konkursu w 2003Sertab Erener przyznała w jednym z wywiadów, że nie jest zainteresowania prowadzeniem 49. konkursu[97], ale chętnie pomoże w jego organizacji[98]. Wystąpiła na otwarcie koncertu z piosenkami „Everyway That I Can” i „Leave”.
Nazwiska prowadzących zostały przekazane do mediów 22 marca podczas dwudniowego spotkania szefów delegacji wszystkich uczestniczących w konkursie krajów. Prowadzącymi zostali: aktorka Meltem Cumbul[99] oraz producent i reżyser Korhan Abay[100][101]. Początkowo planowano także zaproszenie międzynarodowej gwiazdy do prowadzenia koncertu finałowego[102], pojawiły się doniesienia o trwających negocjacjach z Enrique Iglesiasem[103], jednak ostatecznie ze współpracy zrezygnowano[104].
Podczas koncertów konkursowych prowadzący wystąpili w kreacjach, które zaprojektowali Ismail Acar i Bahar Korcan. Jak tłumaczyli, chcieli „stworzyć stroje prezentujące turecką kulturę oraz Stambuł, a zarazem nawiązujące do motywu przewodniego, czyli Pod tym samym niebem”[105].
Losowanie kolejności startowej
W trakcie spotkania wszystkich delegacji Cumbul i Abay przeprowadzili losowanie numerów startowych dla uczestników obu koncertów[106][107]. Pełną listę startową opublikowano po zakończeniu spotkania[108]: pozycje startowe w finale zostały przypisane jedynie dla krajów mających zapewnione miejsce w finale, natomiast kolejność występów reprezentantów dziesięciu państw, które awansowały z półfinału, zostały przyporządkowane losowo, w kolejności prezentowania wyników koncertu półfinałowego[43].
Projekt grafiki, sceny i statuetki zwycięzcy
W 2004 wprowadzono unikatowy znak firmowy konkursu, którym został napis Eurovision z sercem „reprezentującym emocje wydarzenia” umieszczonym na miejscu litery v[109].
Logo 49. konkursu zostało zaprojektowane dla szwajcarskiej agencji marketingowej T.E.A.M. przez JM Enternational z siedzibą w Londynie[110]. Pokazano jej premierowo 24 stycznia 2004 w trakcie tureckiego finału narodowych selekcji Sayisal gece[111].
Stronę internetową zaprojektowała niemiecka firma Pixelpark[112].
Przedstawicielem drużyny kreatywnej odpowiedzialnej za przygotowanie sceny konkursowej został Servet Işık. Na scenie wybudowano trzy kopuły, z czego jedna symbolizowała miłość, druga – pokój, a trzecia – tolerancję, co miało nawiązywać do oficjalnego sloganu konkursu (Pod tym samym niebem)[12]. Nad wyglądem areny pracowało 150 pracowników technicznych oraz sześciu projektantów[12]. Scenę konkursową oświetliła firma SpectraPlus[113][114].
Statuetkę dla zwycięzcy konkursu zaprezentowano 10 maja w trakcie konferencji prasowej[115][116].
Przed każdym występem reprezentantów zaprezentowano krótki filmik (tzw. pocztówkę), na których pokazano turystyczne miejsca Turcji, w tym m.in. Keban i Monaster Sumela[117][118][119].
Występy gościnne
Koncert półfinałowy rozpoczął występ tancerzy z formacji Whirling Dervishes[120], natomiast w przerwie poświęconej na głosowanie telewidzów zaprezentowano krótki film, zatytułowany ABBA: The Last Video, który został nakręcony z okazji 30. rocznicy zwycięstwa zespołu ABBA podczas konkursu w 1974[71][121][122][123]. Po finale widowiska minifilm został wydany w formie DVD pod szyldem wytwórni Polydor Records[124]. W trakcie koncertu wprowadzono trzy przerwy umożliwiające zaprezentowanie bloków reklamowych dla nadawców, którzy sobie tego zażyczyli. W tym samym czasie prowadzący widowisko przeprowadzili kilka krótkich wywiadów z wybranymi uczestnikami półfinału[125]. W finale w czasie przyjmowania głosów telewidzów na scenie zaprezentowała się turecka grupa taneczna Anadolu Ateşi[126] założona przez Mustafę Erdogana[127].
Kontrowersje
Podejrzenia o plagiat
Dzień po wygraniu austriackich selekcji eurowizyjnych song.null.vier przez zespół Tie Break, twórcy zwycięskiej piosenki „Du bist” zostali oskarżeni o popełnienie plagiatu utworu „Für dich” Yvonne Catterfield[128]. Zdobywcy drugiego miejsca podczas eliminacji, duet Waterloo & Robinson, domagali się także dyskwalifikacji trio (tj. Stefana di Bernardo, Tommy’ego Pegrama i Thomasa Elzenbaumera[129]) ze względu na nieregulaminowy czas trwania zwycięskiej propozycji (3:08)[130], jednak krajowy nadawca Österreichischer Rundfunk (ORF) nie zareagował na ich skargi, dopuszczając zespół do udziału w konkursie[131]. Niedługo potem reprezentanci przyznali, że nie otrzymali żadnego wsparcia finansowego ani promocyjnego od stacji oraz swojej wytwórni płytowej i sami musieli opłacać wszystkie koszta związane z przygotowaniem do występu w widowisku[132].
Po opublikowaniu izraelskiej propozycji „Le-ha’amin” Dawida D’Ora twórcy piosenki zostali oskarżeni przez wokalistkę Rachel Wollstein o naruszenie praw autorskich. Zdaniem wokalistki, utwór, który zgłosiła do krajowych eliminacji dla reprezentanta, nieznacznie różnił się od zwycięskiej propozycji autorstwa D’Ora i Offera Me’iriego. Artysta zaprzeczył doniesieniom, przyznając, że nie inspirował się jej kompozycją w tworzeniu utworu. Podobne stanowisko wyraziła wytwórnia płytowa piosenkarza[133].
Inne incydenty
Po koncercie półfinałowym firma telekomunikacyjna Digame poinformowała o problemach technicznych dotyczących błędów z przyjmowaniem głosów telefonicznych od telewidzów z Monako oraz SMS-owych z Chorwacji. Organizatorzy zapewnili jednak, że incydent nie wpłynął znacznie na ostateczne wyniki półfinału, nieznacznie zmieniły się jedynie miejsca krajów, które nie zakwalifikowały się do rundy finałowej[134][135].
Tuż przed prezentacją słoweńskiego duetu Platin turecki nadawca przez pomyłkę rozpoczął nadawanie reklam, przez co występ pary nie został pokazany tureckim telewidzom i nie otrzymał ostatecznie żadnego punktu z kraju.
Przed prezentacją głosów w finale zaprezentowano geograficzne kontury danego państwa. Z powodu nierozstrzygniętego sporu o Cypr Północny turecki nadawca nie pokazał Cypru na mapie[136].
Kraje uczestniczące
Termin nadsyłania zgłoszeń przez krajowych nadawców minął 1 grudnia 2003[43]. W grudniu EBU opublikowała listę 36 państw, które zdecydowały się wziąć udział w konkursie[137]. W stawce konkursowej zadebiutowali nadawcy z: Albanii, Andory[138], Białorusi[139] oraz Serbii i Czarnogóry[140].
Początkowo brak udziału zadeklarowała telewizja z Monako[141], jednak na początku stycznia potwierdziła powrót do stawki konkursowej po 25 latach przerwy[142]. Oprócz tego, w mediach pojawiały się także informacje o planowanym starcie debiutującego nadawcy z Armenii[143] oraz o powrocie telewizji z Węgier[144] i Luksemburga[145]. Wszystkie doniesienia zostały jednak zdementowane przez lokalne stacje publiczne[146][147][148][149]. Sprawa udziału luksemburskiego nadawcy w widowisku była rozpatrywała w krajowym parlamencie, jednak nadawca wycofał się z uczestnictwa z powodu zbyt wysokiej składki, którą miałby zapłacić za dołączenie do stawki konkursowej imprezy[150].
Głosowanie telewidzów zostało uruchomione po wykonaniu ostatniego konkursowego utworu i trwało łącznie dziesięć minut, dwa razy dłużej niż w roku poprzednim[126]. Każdy głosujący mógł zagłosować z jednego telefonu maksymalnie 20 razy; wszystkie kraje musiały powołać także komisję jurorską, która oddawała swoje głosy, brane pod uwagę wyłącznie podczas problemów technicznych z przyjęciem punktacji telewidzów[74].
Punkty
Suma punktów
Andora
Albania
Austria
Bośnia i Hercegowina
Belgia
Białoruś
Szwajcaria
Serbia i Czarnogóra
Cypr
Niemcy
Dania
Estonia
Hiszpania
Finlandia
Wielka Brytania
Grecja
Chorwacja
Irlandia
Izrael
Islandia
Litwa
Łotwa
Monako
Macedonia
Malta
Holandia
Norwegia
Portugalia
Rumunia
Szwecja
Słowenia
Turcja
Ukraina
Uczestnicy konkursu
Finlandia
51
7
1
6
7
3
5
3
6
2
3
8
Białoruś
10
2
1
2
5
Szwajcaria
0
Łotwa
23
4
5
4
2
6
2
Izrael
57
3
5
1
2
3
3
2
1
2
4
2
2
3
6
2
7
5
4
Andora
12
12
Portugalia
38
12
4
7
6
1
8
Malta
74
5
6
4
1
4
10
5
1
1
1
6
2
7
7
4
3
4
1
2
Monako
10
4
2
4
Grecja
238
8
12
5
5
10
8
3
10
12
10
3
4
7
5
12
6
2
12
6
8
6
4
7
12
6
5
8
12
4
4
12
10
Ukraina
256
10
3
4
7
8
12
2
8
8
6
6
12
10
8
7
7
8
10
10
10
12
10
5
8
10
7
7
12
7
6
8
8
Litwa
26
2
7
2
3
1
8
3
Albania
167
6
7
6
5
10
6
1
8
7
1
2
6
6
8
7
5
4
4
5
3
12
8
5
8
2
6
7
5
6
1
Cypr
149
2
6
6
6
1
2
4
5
6
1
7
10
12
2
8
3
8
4
3
12
5
10
4
3
1
3
3
5
7
Macedonia
71
8
2
8
5
12
3
1
4
5
1
1
4
2
6
3
6
Słowenia
5
1
3
1
Estonia
57
1
4
12
1
7
10
12
1
5
1
3
Chorwacja
72
8
10
7
6
5
5
1
3
1
6
4
1
7
8
Dania
56
3
3
3
4
5
12
10
2
6
2
5
1
Serbia i Czarnogóra
263
1
4
12
12
7
10
12
10
12
10
8
10
8
10
12
6
8
1
4
7
10
4
12
10
10
10
12
12
7
12
Bośnia i Herceg.
133
10
10
3
8
7
7
12
4
10
7
5
8
12
10
10
10
Holandia
146
7
3
2
12
5
4
1
5
2
8
8
5
3
3
6
4
12
7
5
5
2
8
3
7
2
6
3
2
2
4
Kraje w rzędach uporządkowane zostały według kolejności występowania, w kolumnach – według kolejności głosowania
Podobnie jak w półfinale, głosowanie telewidzów zostało uruchomione po wykonaniu ostatniego konkursowego utworu i trwało łącznie dziesięć minut, dwa razy dłużej niż w roku poprzednim[126], każdy głosujący mógł zagłosować z jednego telefonu maksymalnie 20 razy, wszystkie kraje musiały powołać także komisję jurorską, która oddawała swoje głosy, brane pod uwagę wyłącznie podczas problemów technicznych z przyjęciem punktacji telewidzów[74]. W rundzie finałowej swoje punktacje musiały oddać wszystkie uczestniczące kraje, nawet te niezakwalifikowane do stawki finałowej[216]. Kolejność ogłaszania głosów w finale została uporządkowana alfabetycznie, według kodu ISO[126][217][218]. Wszystkie kraje przyznały łącznie 2088 punktów[219].
Wyniki
Suma punktów
Andora
Albania
Austria
Bośnia i Hercegowina
Belgia
Białoruś
Szwajcaria
Serbia i Czarnogóra
Cypr
Niemcy
Dania
Estonia
Hiszpania
Finlandia
Francja
Wielka Brytania
Grecja
Chorwacja
Irlandia
Izrael
Islandia
Litwa
Łotwa
Monako
Macedonia
Malta
Holandia
Norwegia
Polska
Portugalia
Rumunia
Rosja
Szwecja
Słowenia
Turcja
Ukraina
Uczestnicy konkursu
Hiszpania
87
12
7
2
6
7
2
8
3
8
1
3
1
3
4
1
12
5
2
Austria
9
4
5
Norwegia
3
3
Francja
40
7
1
10
4
12
2
4
Serbia i Czarnogóra
263
2
7
12
12
3
7
12
10
10
7
1
6
10
10
3
8
12
3
7
7
2
5
1
10
6
10
6
5
7
8
10
12
12
8
12
Malta
50
6
3
1
1
6
2
1
2
6
4
4
6
3
3
1
1
Holandia
11
6
3
2
Niemcy
93
2
10
3
10
2
12
7
4
1
4
1
7
3
1
6
8
4
3
5
Albania
106
5
4
1
7
8
5
4
3
1
1
10
6
2
4
1
12
10
1
3
1
7
4
6
Ukraina
280
10
5
4
6
5
10
10
8
6
5
12
8
8
2
5
7
8
7
12
12
12
12
6
8
8
7
7
12
10
6
12
10
8
12
Chorwacja
50
3
10
5
3
5
1
1
5
5
5
7
Bośnia i Hercegowina
91
10
7
5
6
8
10
4
4
2
10
8
10
7
Belgia
7
1
1
5
Rosja
67
12
1
6
8
4
2
6
8
10
10
Macedonia
47
6
8
1
12
5
1
7
4
3
Grecja
252
8
12
2
5
8
6
4
7
12
7
3
5
7
6
6
12
7
5
10
6
10
7
10
7
12
6
2
7
6
12
7
4
6
10
8
Islandia
16
2
2
5
5
2
Irlandia
7
7
Polska
27
2
4
1
4
3
7
1
5
Wielka Brytania
29
1
4
8
2
3
4
2
2
1
2
Cypr
170
4
6
4
8
2
3
8
6
7
3
7
5
10
12
4
10
3
10
5
4
2
7
8
4
4
3
3
6
6
1
1
4
Turcja
195
3
8
8
7
12
3
8
2
4
12
10
2
5
12
6
6
3
1
2
5
3
2
8
6
12
8
8
10
8
5
6
Rumunia
18
3
10
1
4
Szwecja
170
5
4
1
2
2
4
4
5
3
12
10
5
12
3
8
12
5
8
6
8
2
5
12
10
5
7
3
2
3
2
Kraje w rzędach uporządkowane zostały według kolejności występowania, w kolumnach – alfabetycznie
W 2004 przyznano nagrodę im. Barbary Dex, czyli nieoficjalny tytuł najgorszego ubranego uczestnika konkursu, którego laureata wybierają internauci za pośrednictwem strony House of Eurovision (eurovisionhouse.nl)[223][224][225]. Największą liczbę głosów (tj. 64 z 190) otrzymała Sanda Ladoși z Rumunii[226], której stylizację porównano do wyglądu „podstarzałej prostytutki z makijażem nienawidzącej siebie samej drag queen”[227]. Na drugim miejscu, z 61 punktami straty, uplasowała się Tatiana Okupnik z reprezentującego Polskę zespołu Blue Café[226], która wystąpiła w czarnej, prześwitującej kreacji[228].
Międzynarodowi sekretarze i komentatorzy
Sekretarze
Poniżej przedstawione zostały nazwiska wszystkich sekretarzy, którzy ogłaszali wyniki głosowania w poszczególnych krajach[229][230]. Państwa zostały uporządkowane w kolejności alfabetycznej (zgodnie z kodem ISO 3166-1)[217][218].
Poniżej przedstawione zostały nazwiska wszystkich krajowych komentatorów oraz nazwy publicznych nadawców telewizyjnych i radiowych transmitujących konkurs w 2004.
Belgia – Niderlandzki: André Vermeulen i Bart Peeters (VRT TV1)[233], Julien Put i Michel Follet (Finał – VRT Radio 2), Francuski: Jean-Pierre Hautier (La une)[234], Patrick Duhamel i Serges Otthiers (Finał – La Première)
Koncert finałowy transmitowało łącznie 42 nadawców publicznych z całego świata, w tym stacje z Armenii, Australii, Portoryko oraz izraelska telewizja z Ameryki Północnej[44][254]. Przed konkursem szacowano, że finałowe widowisko obejrzy 200-350 milionów telewidzów[255][256]. Finał widowiska ostatecznie obejrzało jednak łącznie ok. 76,6 miliona widzów[257][258], w tym m.in.: 11% mieszkańców Izraela[259], 6,677 mln osób w Polsce (udział krajowej stacji na rynku – 51,8%)[260][261], 314,8 tys. w Estonii (71%)[262], 11,11 miliona w Niemczech (ok. 43,8%)[263], 8,3 mln w Wielkiej Brytanii (41,5%)[264], 1,34 mln w Australii[265], 1,84 mln we flamandzkim regionie Belgii[266], 2,95 mln w Holandii, 3,5 mln w Szwecji[267] i 4,64 mln we Francji[268].
Koncert półfinałowy obejrzało łącznie ok. 20,7 miliona telewidzów na całym świecie[257], w tym m.in.: ok. 19% mieszkańców Izraela[259] i 338,6 tys. osób w Estonii[262].
Telewidzowie oddali łącznie 4 267 791 głosów podczas 49. Konkursu Piosenki Eurowizji, największą liczbę głosów przyznali głosujący z Niemiec[269] (1 061 049), Szwajcarii (503 627) i Wielkiej Brytanii (469 240)[270][271].
W listopadzie widowisko otrzymało nominację do niemieckiej Nagrody Bambi w kategorii Ulubione wydarzenie telewizyjne roku[272].
Przypisy
↑Edwin van Gorp: 'Eurovision Song Contest 2004 on May 12 and 15'. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2003-07-05. [dostęp 2013-10-10]. (ang.).
↑ abcEurovision Song Contest 2004 Semi-Final. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2014-10-21]. (ang.).
↑ abcEurovision Song Contest 2004 Final. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2014-10-21]. (ang.).
↑Sietse Bakker: UKRAINE WINS EUROVISION SONG CONTEST 2004. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-16. [dostęp 2014-11-30]. (ang.).
↑Eurovision Song Contest 2003. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2014-12-09]. (ang.).
↑Sietse Bakker: Istanbul 2004: It wasn’t that bad!. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-27. [dostęp 2014-12-09]. (ang.).
↑ abSietse Bakker: Venue change for Eurovision 2004 confirmed. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-01-26. [dostęp 2013-10-10]. (ang.).
↑Sietse Bakker: Eurovision newspaper issued every day. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-08. [dostęp 2014-11-11]. (ang.).
↑Can Sunata: Only choice for Eurovision 2004: İstanbul. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2003-05-28. [dostęp 2014-11-08]. (ang.).
↑Can Sunata: Istanbul for sure!. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2003-06-27. [dostęp 2013-10-10]. (ang.).
↑Sietse Bakker: Eurovision 2004 on May 12 and May 15 in Mydonose. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2003-07-07. [dostęp 2013-10-10]. (ang.).
↑Itamar Barak: TRT: Eurovision Song Contest 2004 at the Mydonose Showland. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2003-09-24. [dostęp 2013-10-10]. (ang.).
↑Sietse Bakker: The end of a decade: Istanbul 2004. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2009-12-25. [dostęp 2013-10-10]. (ang.).
↑Sietse Bakker: Concern about Istanbul terror attacks. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2003-11-20. [dostęp 2014-10-23]. (ang.).
↑Sietse Bakker: EBU: „No contest in high risk area”. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2003-11-21. [dostęp 2013-10-10]. (ang.).
↑Itamar Barak: A new telecommunication system for the Eurovision Song Contest. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2003-09-11. [dostęp 2014-11-08]. (ang.).
↑Sietse Bakker: How it works: the score board. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2005-04-05. [dostęp 2018-04-02]. (ang.).
↑Sietse Bakker: 2004 tickets: pre-bookings can be made!. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2003-11-07. [dostęp 2014-10-23]. (ang.).
↑Sietse Bakker: Eurovision Song Contest 2004 ticket sale started!. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-02-16. [dostęp 2014-11-08]. (ang.).
↑Sietse Bakker: Istanbul: Tickets between 30 and 150 euros. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-01-20. [dostęp 2014-11-08]. (ang.).
↑Roel Philips: Set design changes lead to moved seats. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-05. [dostęp 2014-12-09]. (ang.).
↑Sietse Bakker: ‘Artists can’t perform for more than one country in 2004'. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2003-09-15. [dostęp 2014-11-08]. (ang.).
↑ abcdSietse Bakker: EBU released rules for Eurovision Song Contest 2004. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2003-09-18. [dostęp 2014-11-08]. (ang.).
↑ abcItamar Barak: EBU press conference about the contest’s future. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2003-05-22. [dostęp 2014-11-08]. (ang.).
↑Sietse Bakker: Eurovision Song Contest 2004 list complete!. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-03-21. [dostęp 2014-11-08]. (ang.).
↑Kemal Shahin: All songs for qualifier round chosen. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-03-18. [dostęp 2014-11-08]. (ang.).
↑Sietse Bakker: Order Eurovision Song Contest 2004 album now!. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-04-09. [dostęp 2014-11-08]. (ang.).
↑Sietse Bakker: 2004 album to be released as double cd. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-03-31. [dostęp 2014-11-08]. (ang.).
↑Edwin van Gorp: Official CD and DVD will be released. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-03-19. [dostęp 2014-11-08]. (ang.).
↑Roel Philips: Eurovision compilation album gold in Greece. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-08-09. [dostęp 2014-12-09]. (ang.).
↑Sietse Bakker: The fight for the gadgets and the merchandising!. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-08. [dostęp 2014-11-11]. (ang.).
↑Sietse Bakker: Merchandising sale point up and running!. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-10. [dostęp 2014-11-11]. (ang.).
↑Gordon Roxburgh: World premiere ABBA’s last video ever. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-11. [dostęp 2013-10-19]. (ang.).
↑Abba znów na Eurowizji! Blue Cafe 19-te w kolejcei. [w:] Wirtualna Polska [on-line]. muzyka.wp.pl, 2004-05-13. [dostęp 2015-05-09]. (pol.).
↑Roel Philips: “ABBA – The last video” to be released on DVD. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-06-22. [dostęp 2014-12-09]. (ang.).
↑Roel Philips: Eurovision How many breaks will interrupt the line-up?. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-14. [dostęp 2014-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
↑ abcdRoel Philips: More details about voting and interval act known. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-04-25. [dostęp 2013-10-19]. (ang.).
↑Kemal Shanin: Anadolu Atesi: “not in competition with Riverdance”. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-02-10. [dostęp 2014-11-18]. (ang.).
↑ abSietse Bakker: Chris Doran to represent Ireland in Istanbul. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-03-07. [dostęp 2014-07-30]. (ang.).
↑Eurowizja: Wybraliśmy Blue Cafe!. [dostęp 2013-02-08].
↑Blue Café jedzie na Eurowizję!. [dostęp 2013-02-08].
↑ abBjarni H. Halldorsson: Blue Cafe to represent Poland in Istanbul. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-01-24. [dostęp 2014-07-30]. (ang.).
↑ abSietse Bakker: James Fox to represent United Kingdom in Istanbul!. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-02-28. [dostęp 2014-07-30]. (ang.).
↑Oliver Rau: Athena to represent Turkey in 2004. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2003-09-03. [dostęp 2014-10-23]. (ang.).
↑Oliver Rau: Turkey: Athena will perform For real. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-01-24. [dostęp 2014-07-30]. (ang.).
↑ abItarak Barak: Sanda Ladosi will sing for Romania in Istanbul. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-03-13. [dostęp 2014-07-30]. (ang.).
↑Marcel Bezençon Award – an introduction. [w:] Pop Light [on-line]. poplight.zitiz.se. [dostęp 2013-10-01]. (ang.).
↑John Egan: Who will win the Bezençon Awards this year?. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-13. [dostęp 2014-11-18]. (ang.).
↑Gordon Roxburgh: Serbia & Montenegro and Cyprus win awards. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-16. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
↑The Barbara Dex Award. [w:] Euro Dummies [on-line]. eurodummies.wordpress.com. [dostęp 2013-05-26]. (ang.).
↑Barbara Dex Award. [w:] Eurovision House [on-line]. eurovisionhouse.nl. [dostęp 2013-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-07)]. (ang.).
↑Media Handbook for Eurovision Song Contest 2012. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2013-05-26]. (ang.).
↑ abRoel Philips: Sanda Ladosi wins Barbara Dex Award. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-25. [dostęp 2013-05-26]. (ang.).
↑The Impact of Fashion. [w:] Eurovisionista [on-line]. eurovisionista.com. [dostęp 2013-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-02)]. (ang.).
↑Robert Sankowski: Donatan a sprawa polska. Czemu sukces piosenki „My Słowianie” wywołuje niemal histerię?. [w:] Gazeta Wyborcza [on-line]. wyborcza.pl, 2014-05-10. [dostęp 2014-07-22]. (pol.).
↑Sietse Bakker: And here are the votes from… the names!. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-04-27. [dostęp 2014-11-09]. (ang.).
↑Sietse Bakker: And here are the votes from... the spokespersons. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-14. [dostęp 2013-10-19]. (ang.).
↑=Oliver Rau: Thomas Anders to give German points. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-04-13. [dostęp 2014-11-18]. (ang.).
↑Roel Philips: A Briton to announce the French votes. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-09. [dostęp 2014-11-19]. (ang.).
↑Bart Peeters co-commentator op songfestival. Showbizz. mijnnieuws.skynetblogs.be. [dostęp 2014-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-02)].
↑• Pogledaj temu – Prijedlog – Eurosong večer(i) na HRT-u!. forum.hrt.hr, 2011-03-27. [dostęp 2014-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-14)].
↑Forside. esconnet.dk. [dostęp 2014-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-24)].
↑Martti Immonen: YLE sends Markus Kajo to Istanbul. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-04-23. [dostęp 2014-11-18]. (ang.).
↑Η Δάφνη Μπόκοτα και η EUROVISION (1987-2004). retromaniax.gr. [dostęp 2014-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-12)].
↑FORO FESTIVAL DE EUROVISIÓN • Ver Tema – Uribarri comentarista Eurovision 2010. eurosongcontest.phpbb3.es. [dostęp 2014-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-17)].
↑Welkom op de site van Eurovision Artists. eurovisionartists.nl. [dostęp 2014-11-18].
↑Sietse Bakker: The Netherlands: …and a small hang-over!. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-05-05. [dostęp 2014-11-19]. (ang.).
↑RTE so lonely after loss of Gerry – Marty. 2010-05-20. [dostęp 2014-11-18].
↑Dr. Peter Urban kommentiert – Düsseldorf 2011. duesseldorf2011.de. [dostęp 2014-11-18].
↑Thomas Mohr: Mit Dschinghis Khan im Garten. eurovision.de, 2011-05-14. [dostęp 2014-11-18].
↑Alt du trenger å vite om MGP – Melodi Grand Prix – Melodi Grand Prix – NRK. Nrk.no, 2003-05-27. [dostęp 2014-11-18].
↑Comentadores Do ESC – escportugalforum.pt.vu | o forum eurovisivo português. 21595.activeboard.com. [dostęp 2014-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-21)].
↑Infosajten.com. infosajten.com. [dostęp 2014-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-18)].
↑Swedes stay at home with Eurovision fever. The Local, 2009-05-16. [dostęp 2012-09-29].
↑2004 semifinal Meltem Cumbul i Korhan Abay. youtube.com. [dostęp 2014-11-18].
↑Запитання „Телекритики”: – Що, на вашу думку, потрібно для того, щоб українське ТБ на належному рівні організувало трансляцію „Євробачення-2005”?. telekritika.ua. [dostęp 2014-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-23)].
↑Sietse Bakker: BBC: qualifier on BBC3, but Jemini hoax!. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2004-04-01. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).