Komunistyczny Związek Młodzieży Polski (KZMP), Związek Młodzieży Komunistycznej w Polsce – organizacja młodzieżowa Komunistycznej Partii Polski, działająca w II Rzeczypospolitej w latach 1922–1938.
KZMP powstał 17 marca 1922 jako sekcja polska Komunistycznej Międzynarodówki Młodzieży[1]. Do 1930 działał pod nazwą Związek Młodzieży Komunistycznej w Polsce. Jego nazwa była odpowiednikiem nazwy działającego w ZSRR Komunistycznego Związku Młodzieży (Komsomołu). Od 1923 w jego składzie (na prawach autonomicznych organizacji obwodowych) działały Komunistyczny Związek Młodzieży Zachodniej Białorusi (KZMZB) i Komunistyczny Związek Młodzieży Zachodniej Ukrainy (KZMZU), z czasem do organizacji włączono struktury Komcukunftu[2]. Od 1925 r. KZMP kierował organizacją pod nazwą „Pionier”[3], miała ona na celu krzewienie kultury, oświaty i sportu wśród młodzieży. Współpracował m.in. z Organizacją Niezależnej Młodzieży Ludowej „Orka”, Związkiem Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej „Życie” i w ograniczonym zakresie z Organizacją Młodzieży TUR.
W 1929 r. KZMP liczył 4100 członków. Oprócz tego w więzieniach przebywało ich 2500. Obliczono, że oprócz wyżej wymienionych „ścisłych” członków KZMP kieruje bezpośrednio wielotysięczną liczbą młodzieży zgrupowanej w nielegalnych i legalnych organizacjach pokrewnych, na które KZMP miał bezpośredni wpływ. Organizacje będące transmisjami KZMP do różnych środowisk młodzieży nazywano „przybudówkami”. Należały do nich: Związek Młodzieży Szkolnej (ZMS) – działający wśród młodzieży gimnazjalnej, średnich szkół technicznych i seminariów nauczycielskich; Związek Robotniczej Młodzieży Szkolnej – tak zwany „Zeteremsza”, odpowiednik poprzednio wymienionej organizacji na terenie szkół zawodowych; Związek Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej (ZNMS) – „Życie” (późniejsza nazwa: Organizacja Młodzieży Socjalistycznej „Życie”) – lewicowa organizacja akademicka; Pionier – organizacja dziecięca; rewolucyjne koła poborowych (nazwa ta określa ściśle teren działania), jak również szereg innych organizacji[4].
W czasie II Zjazdu liczebność tych organizacji przedstawiała się w sposób następujący[4]:
Organizacja | Liczebność |
---|---|
Sekcje młodzieży przy związkach zawodowych | 7700 |
Kluby sportowe („Czerwone”) | 3000 |
Samopomoc Chłopska (koła młodzieży chłopskiej) | 3000 |
PPS-Lewica (Wydział Młodzieży) | 700 |
Ukraińskie organizacje legalne (głównie młodzież chłopska) | 2000 |
Białoruskie organizacje legalne (głównie młodzież chłopska) | 700 |
Razem | 17100 |
W liczbach tych nie są uwzględnione dane liczbowe dotyczące ilości członków Pioniera, Związku Młodzieży Szkolnej, Związku Robotniczej Młodzieży Szkolnej oraz „Życia”. Wiadomo na przykład, że Pionier liczył w tym czasie ponad 3000 dzieci[4].
Związek w 1936 opracował Deklarację Praw Młodego Pokolenia Polski, która zakładała, iż czynne prawo wyborcze powinno być dozwolone od 21 lat, że należy walczyć z faszyzmem i rasizmem w sposób radykalny i stanowczy, i dążyć do wprowadzenia ustroju komunistycznego w Polsce.
Główni działacze: Bronisław Berman, Aleksander Kowalski, Alfred Lampe, Antoni Lipski, Roman Zambrowski. W latach 1922–1936 organem prasowym KZMP był „Towarzysz”, a w latach 1937–1938 „Towarzysz Młodzieży”[5][6]. Według danych ze sprawozdań KZMP Związek liczył w 1931 roku około 7 tysięcy działaczy a dwa lata później około 15 tysięcy. Większość członków stanowili Polacy pochodzenia chłopskiego[7]. Po wymordowaniu w ZSRR przez NKWD działaczy Komunistycznej Partii Polski w okresie „wielkiego terroru” i rozwiązaniu tej partii w sierpniu 1938 przez Komintern, również KZMP zakończył działalność[8].
W czasie okupacji hitlerowskiej niektórzy członkowie KZMP organizowali ZWM[9].
Obecnie do tradycji i działalności KZMP nawiązuje Postępowa Młodzież Polski[10]
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.