Tablica pamiątkowa poświęcona zmarłym ratownikom górniczym przy Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego w Bytomiu
Tablica pamiątkowa upamiętniająca katastrofę górniczą w KWK „Wałbrzych”, znajdująca się na cmentarzu przy ulicy Moniuszki w Wałbrzychu

Lista katastrof górniczych w Polsce – obejmuje zdarzenia na terenie dzisiejszej Polski, w których zginęło co najmniej 5 osób.

W 2007 w polskich kopalniach zginęło 15 osób, a Wyższy Urząd Górniczy odnotował ponad 2500 wypadków, z których 18 sklasyfikowano jako ciężkie[1]. W 2008 zginęło 22 górników, a 20 odniosło ciężkie obrażenia[2]. Do końca lipca 2009 w kopalniach śmierć poniosło 15 osób, a do końca czerwca w całym polskim górnictwie zdarzyło się 1696 wypadków, z czego 1355 w kopalniach węgla kamiennego; 15 górników, w tym 10 z kopalń węgla kamiennego, zostało ciężko rannych[3].

Dane Wyższego Urzędu Górniczego wskazują na ludzkie błędy jako główne przyczyny wypadków[2]. Powstają one w większości podczas transportu oraz obsługi maszyn i urządzeń[2]. Najczęstsze naturalne przyczyny katastrof to wybuchy pyłu węglowego, wybuchy metanu oraz pożary powstałe od zapalonego metanu[4].

Do XX wieku

Rok Kopalnia Liczba ofiar Przyczyna Źródła
1565 Kopalnia "Złoty Osioł"
Złoty Stok
59 lub 90 Osobny artykuł: Katastrofa górnicza w szybie Złoty Osioł

Zawalenie się szybu.

[5] [6]
1875 Kopalnia soli Bochnia
Bochnia
12 Pożar spowodowany błędem człowieka – operatora maszyny wyciągowej przy szybie. [7]
1881 Kopalnia Węgla Kamiennego Ludmiła
Sosnowiec
ok. 20 Osobny artykuł: Katastrofa w kopalni Ludmiła w Sosnowcu.

Zalanie wyrobiska przez kurzawkę

1896 KWK Kleofas
Cesarstwo Niemieckie Załęże
105 Pożar i zatrucie trującymi gazami. [8]

XX wiek

Do lat 50.

Data Kopalnia Liczba ofiar Opis Źródła
7 grudnia 1913 Cesarstwo Niemieckie KWK Emma
Radlin
17 Zwarcie instalacji elektrycznej, pożar [9]
3 sierpnia 1922 KWK Artur
Siersza
28 Wdarcie się wody z potoku Kozibród [10]
10 stycznia 1923 KWK Donnersmarckhütte
Mikulczyce
45

Pożar wyrobiska.

[11]
31 stycznia 1923 KWK Heinitz
Rozbark
145

Wybuch pyłu węglowego na głębokości 600 m.

[8][12]
20 września 1923 KWK Reden
Polska Dąbrowa Górnicza
39 Pożar powstały na skutek zaniedbań bezpieczeństwa. [13][14]
29 lipca 1929 KWK Victoria – Szyby Siostrzane
Sobięcin
33 Obwał przodka, w wyniku tego wzrosło uwalnianie się metanu z odsłoniętej calizny.Zapalnikiem była niesprawna lampa z nieszczelną zewnętrzną siateczkę osłaniającą, w wyniku tego doszło do wybuchu metanu. [15]
16 sierpnia 1929 KWK Wanda-Lech
Polska Nowy Bytom
16 Wybuch pyłu węglowego. [13]
9 lipca 1930 KWK Wenceslaus
Ludwikowice Kłodzkie
151 Wstrząs spowodowany wyrzutem gazu na skutek którego nastąpiło wypchnięcie 35-metrowego bloku. [16][17]
10 maja 1941 KWK Ruben
III Rzesza Nowa Ruda
187 Wyrzut dwutlenku węgla [8][18]
10 czerwca 1945 KWK Brzeszcze-Silesia
Brzeszcze
9 Wybuch metanu [19]
14 marca 1946 KWK Jan Kanty
Jaworzno
5 Pożar [20]
24 czerwca 1946 KWK Boże Dary
Kostuchna
7 Tąpnięcie [20]
23 lipca 1946 KWK Ludwik
Zabrze
5 Tąpnięcie [20]
24 września 1946 KWK Nowa Ruda
Nowa Ruda
5 Wyrzut skał [20]
1947 KWK Niwka-Modrzejów
Niwka
25 Samozapłon węgla spowodowany wadliwą odbudową i niepodmuleniem wyrobisk. [13][21]
1947 KWK Wieczorek
Nikiszowiec
12 Pożar [13]
6 listopada 1947 KWK Marcel
Radlin
5 Wybuch metanu [20]


Lata 50. – lata 70.

Data Kopalnia Liczba ofiar Opis Źródła
4 maja 1950 KWK Jankowice
Jankowice
29 Wybuch metanu [13][19]
22 maja 1951 KWK Łagiewniki
Bytom
21 Pożar [13]
24 grudnia 1951 KWK Mysłowice
Mysłowice
7 Wybuch metanu i pyłu [20]
4 marca 1952 KWK Pstrowski
Zabrze
9 Pożar i wybuch [20]
4 marca 1953 KWK Bolesław Chrobry
Wałbrzych
5 Wybuch metanu [20]
22 lutego 1954 KWK Dębieńsko
Dębieńsko
21 Pożar [13][22]
21 marca 1954 KWK Barbara-Wyzwolenie
Chorzów
80–120 Pożar wywołany awarią systemu energetycznego [13][23][20]
26 sierpnia 1954 KWK Komuna Paryska
Jaworzno
18 Wdarcie się wody. [13]
30 maja 1955 KWK Sośnica
Gliwice
42 Zaprószenie ognia karbidówką lub papierosem. [13][24]
17 lutego 1956 KWK Rokitnica
Zabrze
15 Pożar na głębokości 575 m. [13]
18 lipca 1956 KWK Boże Dary
Kostuchna
23 Wybuch gazów pożarowych. [8][13]
25 sierpnia 1956 KWK Chorzów
Chorzów
30 Pożar i odwrócenie prądu powietrza. [13][25]
9 czerwca 1956 KWK Siemianowice
Siemianowice Śląskie
5 Wybuch gazów [20]
28 sierpnia 1958 KWK Makoszowy
Zabrze
72

Pożar spowodowany cięciem stalowej stropnicy palnikiem acetylenowym.

[13][25]
1 września 1958 KWK Nowa Ruda
Nowa Ruda
14 Wybuch metanu oraz pyłu węglowego [13]
8 kwietnia 1959 KWK Moszczenica
Moszczenica
9 Wybuch metanu [20]
15 marca 1961 KWK Makoszowy
Zabrze
12 Opary z zapalonej gumowej taśmy przenośnika. [13][19]
12 września 1961 KWK Zabrze
Zabrze
14 Zerwanie się klatki w szybie. [13]
24 listopada 1961 KWK Polska
Świętochłowice
9 Wybuch gazu i pyłu [20]
17 kwietnia 1962 KWK Klimontów
Klimontów
5 Powódź. [20]
23 lipca 1968 KWK Niwka-Modrzejów
Sosnowiec
5 Wybuch metanu i pyłu. [19]

lata 70.–2000

Data Kopalnia Liczba ofiar Opis Źródła
23 marca 1971 KWK Rokitnica
Zabrze
10
Zobacz też: Alojzy Piontek
Tąpnięcie.
[8][13]
21 lutego 1974 KWK Szombierki
Bytom
8 Tąpnięcie. [20]
28 czerwca 1974 KWK Silesia
Czechowice-Dziedzice
34 Wybuch metanu podczas rabowania ściany. [13][19]
8 listopada 1975 KWK Mysłowice
Mysłowice
5 Tąpnięcie. [20]
26 maja 1976 KWK Miechowice
Bytom
7 Pożar. [20]
7 września 1976 KWK Nowa Ruda
Nowa Ruda
17-19 Wyrzut skał i gazów. [13][26]
3 października 1979 KWK Nowa Ruda
Nowa Ruda
7 Wyrzut skał. [20]
10 października 1979 KWK Dymitrow
Bytom
10 Wybuch pyłu węglowego po źle wykonanych robotach strzałowych [27][25][28]
30 października 1979 KWK Silesia
Czechowice-Dziedzice
21-22 Pożar po zapaleniu się taśmy przenośnika. [13][25]
21 kwietnia 1980 KWK Barbara-Chorzów
Chorzów
7 Tąpnięcie. [20]
24 października 1981 KWK Zabrze
Zabrze
8 Wybuch metanu i pyłu.
28/29 listopada 1982 KWK Dymitrow
Bytom
18 Wybuch pyłu węglowego. [13][25]
8 listopada 1984 KWK Powstańców Śląskich
Bytom
8 Tąpnięcie. [29]
11 lutego 1985 KWK Niwka-Modrzejów
Sosnowiec
5 Wybuch metanu i pyłu. [20]
22 maja 1985 KWK Siemianowice
Siemianowice Śląskie
6 Tąpnięcie. [29]
11 września 1985 KWK Thorez
Wałbrzych
5 Wyrzut skał i dwutlenku węgla. [20]
22 grudnia 1985 KWK Wałbrzych
Wałbrzych
18

Wybuch metanu.

[13][19]
25 czerwca 1986 KWK Bobrek
Bytom
9 Tąpnięcie. [29][30]
4 lutego 1987 KWK Mysłowice
Mysłowice
17 Wybuch metanu i pyłu węglowego. [20]
10 stycznia 1990 KWK Halemba
Ruda Śląska
19

Wybuch metanu.

[8][13]
7 marca 1991 KWK Halemba
Ruda Śląska
5 Tąpnięcie. [29][31]
17 września 1993 KWK Miechowice
Bytom
6 Tąpnięcie na głębokości 720 m. [29][19][8]
11 września 1995 KWK Nowy Wirek
Ruda Śląska
5 Tąpnięcie. Po 5 dniach wydobyto 4 żywych górników. [29][19][31]
12 grudnia 1996 KWK Bielszowice
Ruda Śląska
5 Tąpnięcie i wybuch metanu. [29][8][19]
23/24 lutego 1998 KWK Niwka-Modrzejów
Sosnowiec
6 Penetracja nieużywanego i pozbawionego tlenu wyrobiska. [19][31]

XXI wiek

Data Kopalnia Liczba ofiar Opis Źródła
6 lutego 2002 KWK Jas-Mos
Jastrzębie-Zdrój
10

Wybuch pyłu węglowego na głębokości 700 m.

[8][13]
21 listopada 2006 KWK Halemba
Ruda Śląska
23

Wybuch metanu i pyłu węglowego na głębokości 1030 m.

[8][13]
4 czerwca 2008 KWK Borynia
Jastrzębie-Zdrój
6

Wybuch metanu.

[32][33]
18 września 2009 KWK Wujek-Ruch Śląsk
Ruda Śląska
20

Zapłon i wybuch metanu na głębokości 1050 m.

[34][35][36]
6 października 2014 KWK Mysłowice-Wesoła
Mysłowice
5 Wybuch metanu [37]
29 listopada 2016 Zakłady Górnicze „Rudna”
Polkowice
8 Wstrząs naturalny [38]
5 maja 2018 KWK Zofiówka
Jastrzębie-Zdrój
5

Tąpnięcie na głębokości 900 m pod ziemią.

[39][40][41][41]
20 kwietnia 2022 KWK Pniówek
Pawłowice
16

Wybuchy metanu na głębokości 1000 m pod ziemią.

[42]
23 kwietnia 2022 KWK Zofiówka
Jastrzębie-Zdrój
10

Wstrząs wysokoenergetyczny na głębokości 900 m i wyciek metanu.

Zobacz też

Przypisy

  1. PAP, IAR, TVN24: Ranni górnicy walczą o życie. tvn24.pl, 2008-06-05. [dostęp 2009-08-15].
  2. a b c Sławomir Cichy, Górnicy giną jak nigdy przez fikcyjne BHP [online], Dziennik.pl, 21 listopada 2008 [dostęp 2009-08-14] [zarchiwizowane z adresu 2009-06-07].
  3. PAP: Dwóch górników nie żyje. tvn24.pl, 2009-07-30. [dostęp 2009-08-15].
  4. PAP: Metan przyczyną górniczych katastrof. wp.pl, 2006-11-21. [dostęp 2009-08-14].
  5. Złota ścieżka – „Złoty Osioł”. zlotystok.pl. [dostęp 2009-09-20].
  6. 50 Jahre Arsenik- Berg- und Hüttenwerk "Reicher Trost" Reichstein i. Schles. 1883-1933. Hamburg: W. Güttler Aktiengesellschaft, 1933, s. 10. [dostęp 2023-09-29].
  7. Janusz Paprota: Pożar w bocheńskiej kopalni. [dostęp 2020-09-21].
  8. a b c d e f g h i j kbac: Święta Barbara i górnicze wypadki. rp.pl, 2009-06-22. [dostęp 2009-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-27)]. (pol.).
  9. H. Rojek: 120 lat kopalni Marcel. 2003.
  10. E. Pietraszek: Ośrodek górniczy Siersza. Kraków: Art.-Graf., 1961.
  11. Setna rocznica tragedii w kopalni w Mikulczycach, w której zginęło 45 górników. Jest książka [online], 24zabrze.pl - Portal Miejski Zabrze | wiadomości, 11 stycznia 2023 [dostęp 2023-09-19] (pol.).
  12. Michał Wroński, Mija 100 lat od największej tragedii w dziejach górnośląskiego górnictwa [online], Ślązag.pl, 31 stycznia 2023 [dostęp 2023-01-31] (pol.).
  13. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Katastrofy górnicze w latach 1918–2007, które spowodowały śmierć co najmniej 10 osób. rp.pl. [dostęp 2009-08-13]. (pol.).
  14. Lucyna Stępniewska: Zapomniana tragedia. naszemiasto.pl, 2001-05-15. [dostęp 2009-08-13]. (pol.).
  15. mroczan: 80 rocznica katastrofy na kopalni „Szyby Siostrzane” /Schwesterschachte/ w Sobięcinie. Wratislaviae Amici, 2009-08-12 15:01:52. [dostęp 2015-01-05]. (pol.).
  16. Tablica poświęcona ofiarom katastrofy górniczej w kopalni „Wenceslaus”. dolny-slask.org.pl. [dostęp 2009-08-13]. (pol.).
  17. Jerzy Jaros: Słownik historyczny kopalń węgla na ziemiach polskich. Katowice: Śląski Instytut Naukowy, 1984. ISBN 83-00-00648-6.
  18. gm: Górnicze tragedie. makbet.pl, 2009-04-08. [dostęp 2009-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-10)]. (pol.).
  19. a b c d e f g h i j ef: Tragiczna statystyka. naszemiasto.pl, 2002-02-08. [dostęp 2009-08-13]. (pol.).
  20. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u Bogdan Ćwięk: Sukcesy i klęski w działaniach ratownictwa górniczego. Bytom: Centralna Stacja Ratownictwa Górniczego, 2006. ISBN 83-924144-0-3.
  21. Marcin Rechłowicz: 10. rocznica tragedii w KWK „Niwka-Modrzejów”. sosnowiec.info.pl, 2008-02-22. [dostęp 2009-08-13]. (pol.).
  22. Aleksander Żukowski: Pomniki kataklizmów. nowiny.rybnik.pl, 2003-07-16. [dostęp 2009-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).
  23. Piotr Purzyński: 50-lecie tragedii w kopalni Barbara-Wyzwolenie w Chorzowie. gazeta.pl, 2004-03-26. [dostęp 2009-08-13]. (pol.).
  24. Wielkie katastrofy w kopalniach „Sośnica” i „Makoszowy”. silnet.pl. [dostęp 2009-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-11-12)]. (pol.).
  25. a b c d e PAP, pd: Górnicza tragedia. polskieradio.pl, 2009-03-21. [dostęp 2009-08-13]. (pol.).
  26. Historia naszego miasta. um.nowaruda.pl, 2006-06-25. [dostęp 2009-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-18)].
  27. www.teberia.pl: Trybuna Górnicza – W hołdzie poległym górnikom. Trybuna Górnicza. [dostęp 2009-10-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (5 stycznia 2012)]. (pol.).
  28. Inne źródła podają, że w 1979 roku w wyniku katastrofy na kopalni Dymitrow zginęło 34 górników Katastrofy górnicze w latach 1918–2007, które spowodowały śmierć co najmniej 10 osób. rp.pl. [dostęp 2009-10-28]. (pol.). i rp.pl: Święta Barbara i górnicze wypadki. [dostęp 2009-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (27 stycznia 2012)]. (pol.).
  29. a b c d e f g Zagrożenie tąpaniami. Wyższy Urząd Górniczy. s. 10. [dostęp 2018-05-15].
  30. Barbórka w Bytomiu [online], Gość Gliwicki, styczeń 2017 [dostęp 2018-05-15].
  31. a b c PAP: Katastrofy górnicze w polskich kopalniach węgla. wp.pl, 2006-11-21. [dostęp 2009-08-14].
  32. W „Boryni” nie zawinił człowiek. rmf.fm, 2008-07-08. [dostęp 2009-08-14].
  33. Tragedia w kopalni Borynia. kadra.org.pl, 2008-07-01. [dostęp 2009-08-14].
  34. PAP: „Wujek-Śląsk”: 12 górników nie żyje, 18 ciężko rannych. wp.pl, 2009-09-18. [dostęp 2009-09-18]. (pol.).
  35. dżek: Zmarł kolejny górnik z Rudy Śląskiej. Już 13 ofiar tragedii. gazeta.pl, 2009-09-19. [dostęp 2009-09-19].
  36. tan, IAR, TOK FM, PAP, Gazeta.pl: 14 ofiara wybuchu w „Wujku”. Dwóch w stanie krytycznym. gazeta.pl, 2009-09-21. [dostęp 2009-09-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-25)].
  37. Zmarło dwóch kolejnych górników leczonych po wypadku w kopalni Mysłowice-Wesoła. tvn24.pl, 21 października 2014.
  38. Koniec akcji w Polkowicach. Nie żyje ośmiu górników z kopalni Rudna. rmf24.pl, 30 listopada 2016. [dostęp 2016-11-30].
  39. Górnictwo: żałoba w spółkach Jastrzębskiej Spółki Węglowej – nettg.pl – portal górniczy [online] [dostęp 2018-05-14].
  40. Zofiówka: ratownicy odnaleźli ciało drugiego górnika – nettg.pl – portal górniczy [online] [dostęp 2018-05-14].
  41. a b Zofiówka: ciało górnika znaleziono w zalewisku – nettg.pl – portal górniczy [online] [dostęp 2018-05-14].
  42. Rescue operation in KWK Pniówek: Under the best care, jsw.pl, 04.05.2022.

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się