_(cropped).jpg) Karta 1r | |
| Oznaczenie |
Rps II 3309 |
|---|---|
| Data powstania |
trzecia ćwierć XIV w. |
| Miejsce powstania |
prawdopodobnie Paryż |
| Język | |
| Rozmiary |
24,5x18cm |
| Liczba kart |
6 + II (7 + V) |
| Miejsce przechowywania | |
Kalendarium paryskie (łac. Calendarium Parisiense) – średniowieczny, zdobiony manuskrypt francuski z XIV w., zawierający kalendarz liturgiczny, przechowywany Bibliotece Narodowej w Warszawie[1].
Manuskrypt powstał prawdopodobnie w trzeciej ćwierci XIV wieku w jednym ze skryptoriów paryskich[1] (według informacji na stronie Polony około 1350–1400[2]). Księga została przywieziona do Polski w 1. połowie XVIII w. przez Józefa Andrzeja Załuskiego[1]. Po przejęciu Biblioteki Załuskich przez Rzeczpospolitą król Stanisław August Poniatowski ufundował skórzaną oprawę z królewskim superekslibrisem oraz inskrypcją „PATRIAE PATRIS STANISLAI AUGUSTI CURA ET LIBERALITATE REGIA MDCCLXXV”[1]. Po upadku powstania kościuszkowskiego manuskrypt wraz z Biblioteką Załuskich przewieziony został do Petersburga[1]. Przez pewien czas przechowywany był w Ermitażu[1]. Na mocy traktatu ryskiego powrócił do Polski i trafił do zbiorów Biblioteki Narodowej[1]. W 1939 przewieziono go do Kanady, skąd powrócił po dwudziestu latach[1]. Manuskrypt jest dostępny on-line w Cyfrowej Bibliotece Narodowej „Polona”[2].
Manuskrypt, spisany na pergaminie, ma wymiary 24,5x18cm[1] (wg informacji na stronie Polony 25x18cm[2]). Składa się z 6 kart głównych (12 stron) i II dodatkowych[1] (według informacji na stronie Polony 7 + V kart)[2].
Na początku każdej strony umieszczony jest łaciński tekst pisany heksametrem, zawierający informacje o dniach ferialnych według tradycji rzymskiej, a także dotyczące liczby dni, długości nocy i dni danego miesiąca[1]. Informacje umieszczone są w czterech kolumnach (pierwsza – dni kalendarza astronomicznego według cyklu księżycowego, druga – dni tygodnia kalendarza kościelnego z wyróżnionymi niedzielami, trzecia i czwarta – kalendy, nony i idy kalendarza juliańskiego), zaś w piątek kolumnie wymienione są święta kościelne i imiona świętych[1]. Imiona świętych, zwłaszcza czczonych szczególnie w Paryżu, wyróżnione są kolorem złotym[1]. Teksty zapisano gotycką minuskułą kaligraficzną, czarnym atramentem, złotem płatkowym, ultramaryną, różowym karminem i czerwienią cynobrową[1].
Każda strona otoczona jest bordiurą, złożoną z listewek i wyrastających z nich złotych listków głogu[1]. W dolnych marginesach bordiury umieszczone są po dwa medaliony, ukazujące m.in. zajęcia typowe dla danej pory roku (w sumie 24 medaliony)[1][2].
Manuskrypt był początkiem większej całości, prawdopodobnie brewiarza[1]. Zalicza się do najpiękniej zdobionych francuskich rękopisów średniowiecznych w zbiorach Biblioteki Narodowej[1].
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.
