Kalendarium historii nauki – zestawienie wybranych odkryć naukowych i wynalazków, a także terapii medycznych i wydarzeń z zakresu cybernetyki.

Mimo debaty trwającej wiele wieków, kontrowersyjną pozostaje natura twierdzeń matematycznych – przez jednych są one uważane za odkrywane, przez drugich – za tworzone[1].

Odkrycie jest często mylone z wynalazkiem, który jest nowym rozwiązaniem technicznym nie występującym w naturze takim jak np. żarówka lub tworzywo sztuczne. Odkrycie może być zarówno przypadkowe – dokonane przy okazji prowadzenia badań skierowanych w inną niż odkrycie stronę (np. w ten sposób odkryto promienie X) lub celowe – kiedy sukcesem kończy się program badawczy skierowany od razu na konkretny cel (np. odkrycie pełnej struktury ludzkiego genomu). Wynalazek zawsze powstaje z premedytacją.

Wielokrotnie w historii nauki zdarzały się niezależne, wielokrotne odkrycia tego samego zjawiska przez różnych naukowców. To samo tyczy się wynalazków.

Historia odkryć naukowych

Tabulae Rudolphinae: quibus astronomicae Johannes Kepler, 1571–1630
Geocentryczny układ Wszechświata według Klaudiusza Ptolemeusza

P.N.E.

1–1000

1100

1200

1300

  • 1325–1382 – związek między drogą, prędkością a przyspieszeniem – Oresmius
Mikołaj Kopernik

1500

1600

Galileusz
Blaise Pascal

1650

1700

Benjamin Franklin

1800

Dymitr Mendelejew
Hermann von Helmholtz
(1821–1894)
Heinrich Rudolf Hertz
(1857–1894)

1850

James Clerk Maxwell
(1831–1879)
Wilhelm Conrad Röntgen
(1845–1923)

1900

Max Planck
Niels Bohr
Albert Einstein
Sumio Iijima – odkrywca nanorurek węglowych

1950

2000

Przełom roku według Science:

  • 2001 – nanoobwody
  • 2002 – małe RNA
  • 2003 – ciemna energia
  • 2004 – Spirit ląduje na Marsie
  • 2005 – genom szympansa, genom wirusa grypy hiszpanki i wpływ pojedynczego genu na powstanie nowych gatunków ryb
  • 2006 – dowód hipotezy Poincarego
  • 2007 – zmienność ludzkiego genomu
  • 2008 – dyferencjacja
  • 2009 – Ardipithecus ramidus
  • 2010 – maszyna kwantowa

W 2010 roku Science opublikowało listę 10 najważniejszych odkryć dekady: rola śmieciowego DNA, precyzyjna kosmologia, prehistoryczne DNA, woda na Marsie, terapia genowa, mikrobiom człowieka, egzoplanety, rola reakcji zapalnej, metamateriały, globalne ocieplenie[3].

2010

Przełom roku według Science:

  • 2011 – próba kliniczna HPTN 052
  • 2012 – bozon Higgsa
  • 2013 – immunoterapia nowotworowa

Zobacz też

Przypisy

  1. https://www.sciencedaily.com/releases/2013/07/130715070138.htm.
  2. Hipparchos z Nikei w bazie Notable Names Database (ang.)
  3. Science/AAAS | Insights of the Decade, Breakthrough of the Year 2010 [online], www.sciencemag.org [dostęp 2017-11-24] (ang.).

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się