Janina Błaszczak
podpułkownik podpułkownik
Data i miejsce urodzenia

5 października 1924
Kowel

Data i miejsce śmierci

22 grudnia 2010
Zielona Góra

Przebieg służby
Lata służby

1943–1946

Siły zbrojne

ludowe Wojsko Polskie

Jednostki

9 pułk piechoty

Stanowiska

dowódca baterii moździerzy, wykładowca

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Późniejsza praca

ekonomistka

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1943–1989) Warszawski Krzyż Powstańczy

Janina Błaszczak, po mężu Wolanin (ur. 5 października 1924 w Kowlu, zm. 22 grudnia 2010 w Zielonej Górze) – podpułkownik WP, ekonomistka, uczestniczka walk na froncie wschodnim i powstania warszawskiego, dama orderów Virtuti Militari i Odrodzenia Polski, honorowy obywatel Zielonej Góry. Dowodzona przez nią bateria moździerzy była największym pierwszoliniowym pododdziałem Wojska Polskiego, jakim dowodziła kobieta w czasie II wojny światowej.

Życiorys

Urodziła się na Wołyniu, w rodzinie legionisty i osadnika wojskowego. Prawdopodobnie w 1939 jej ojciec zginął z rąk ukraińskich nacjonalistów. Ona sama wraz z całą rodziną została w lutym 1940 deportowana przez władze sowieckie na Syberię. Na wygnaniu pracowała przy wyrębie lasów[1].

W sierpniu 1943 zgłosiła się ochotniczo w szeregi Armii Berlinga. Początkowo służyła w szeregach batalionu kobiecego im Emilii Plater[1]. Pod koniec 1943 roku rozpoczęła pięciomiesięczną[2] naukę w szkole oficerskiej w Riazaniu, którą ukończyła z pierwszą[1], a według innych źródeł z trzecią[2] lokatą. W stopniu podporucznika objęła dowództwo nad 3 baterią moździerzy 9 pułku piechoty 3 Dywizji Piechoty im. Romualda Traugutta[1]. Pododdział ten był największą pierwszoliniową jednostką WP, jaką dowodziła kobieta w czasie II wojny światowej[2].

W sierpniu 1944 brała udział w walkach na przyczółku warecko-magnuszewskim[1]. Miesiąc później, wraz ze swoim pułkiem, uczestniczyła w walkach o Pragę[3], a następnie w nieudanej próbie odsieczy dla powstańczej Warszawy. Po klęsce na przyczółku czerniakowskim została uznana za poległą. W rzeczywistości, będąc dwukrotnie ranną, trafiła do niemieckiej niewoli. Przy pomocy żołnierzy Armii Krajowej zdołała uciec ze szpitala w Skierniewicach i będąc pod opieką rodziny kolejarskiej ukrywała się do lutego 1945[1].

W latach 1945–1946 wykładała w szkole oficerskiej w Łodzi (prowadziła zajęcia z zakresu obsługi broni)[2]. W 1946 została zdemobilizowana[2]. Po zakończeniu służby wojskowej wybrała zawód ekonomistki. Od 1951 żyła i pracowała w Zielonej Górze. Była działaczem ZBoWiD[1]. Zmarła w grudniu 2010. Spoczywa na cmentarzu komunalnym przy ul. Wrocławskiej w Zielonej Górze[4].

W 1946[2] poślubiła Józefa Wolanina, z którym doczekała się dwójki dzieci[1].

Odznaczenia i wyróżnienia

Przypisy

  1. a b c d e f g h Henryk Stańczyk: Błaszczak Janina. W: Krzysztof Komorowski (red.): Warszawa walczy 1939–1945. Leksykon. Warszawa: Fundacja Warszawa Walczy 1939–1945 i Bellona SA, 2014, s. 63. ISBN 978-83-1113474-4.
  2. a b c d e f Szymon Nowak: Żołnierze Przyczółka Czerniakowskiego cz. 2 – Janina Błaszczak. szymonnowak.historia.org.pl, 2015-11-02. [dostęp 2016-03-02].
  3. Powstańcze biogramy – Janina Wolanin. 1944.pl. [dostęp 2016-03-02].
  4. a b Ewa Duma: Zmarła Janina Wolanin. zielona-gora.pl, 2010-12-29. [dostęp 2016-03-02].
  5. a b c d e Elżbieta Zawacka (red.): Słownik Biograficzny Kobiet Odznaczonych Orderem Wojennym Virtuti Militari. Toruń: Archiwum i Muzeum Pomorskie AK i Wojskowej Służby Polek, 2004, s. 80. ISBN 83-88693-03-4.

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się