Język scytyjski
Obszar

Sarmacja, Królestwo Chotanu, Sistan, Scytia Mniejsza

Liczba mówiących

0 (język wymarły)

Klasyfikacja genetyczna
Kody języka
ISO 639-3 xsc
IETF xsc
Glottolog oldo1234
Linguist List xsc, scyt
Dialekty
ISO 639-3: xln – alański
ISO 639-3: oos – staroosetyjski
Występowanie
Ilustracja
Zasięg języka Scytów i Sarmatów w I wieku p.n.e.
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język scytyjski – język z grupy wschodnioirańskiej, używany w starożytności w Scytii (obecnie Ukraina, południowa Rosja i Kazachstan), spokrewniony z językiem sogdyjskim i językiem sakijskim. Po najeździe Hunów zastąpiony przez języki tureckie. Współcześnie jego jedyną pozostałością jest język osetyjski.

Bibliografia

Inskrypcja z Saqqez

W miejscowości Saghghez w irańskim Kurdystanie znaleziono inskrypcję sporządzoną po scytyjsku za pomocą hieroglifów hetyckich:

Transliteracja: pa-tì-na-sa-nà tà-pá wa-s₆-na-m₅ XL was-was-ki XXX ár-s-tí-m₅ ś₃-kar-kar (HA) har-s₆-ta₅ LUGAL | par-tì-ta₅-wa₅ ki-ś₃-a₄-á KUR-u-pa-ti QU-wa-a₅ | i₅-pa-ś₂-a-m₂
Transkrypcja: patinasana tapa. vasnam: 40 vasaka 30 arzatam šikar. UTA harsta XŠAYAL. | Partitava xšaya DAHYUupati xva|ipašyam
Tłumaczenie: „Dostarczono posiłek. Wartość: 40 cieląt 30 srebrnych szekli. I był on zaprezentowany królowi. | Król Partitava, pan własności ziemskiej.”

Nazwy miejscowe

Nazwy rzek, takie jak Don, Dniestr, Dniepr i Dunaj w południowo-wschodniej Europie mają najprawdopodobniej scytyjskie pochodzenie (porównaj awestyjskie dānu „woda”, jasyjskie dan „woda" i osetyjskie don „woda").

Dzieje Herodota

Herodot wymienia w swych Dziejach trochę scytyjskich wyrazów:

  • Oiorpata „Amazonki” – złożenie wyrazów oior „mężczyzna” (awestyjskie vīra) i pata „zabić" (sanskryckie pātayati „upaść”)
  • arimaspoi „jednooki” – złożenie arima „jeden” (osetyjskie ærmæst „tylko”) i spu „oko” (sanskryckie spaś)
  • kánnabiskonopie używane przez Scytów[1]

Herodot wymienia też scytyjskich bogów:

  • Papaios – najwyższy bóg panteonu, może z awestyjskiego „chronić”
  • Api – por. awestyjskie āp „woda”
  • Artimpasa – por. osetyjskie art „ogień”
  • Goitosyros – por. awestyjskie gaēθa- „zwierzę” + sūra „bogaty”
  • Tabiti – por. Tapatī „płonąca” w hinduskiej Mahabharacie, sogdyjskie tābnāk "płonący"[2]
  • Thagimasadas

Przypisy

  1. Online Etymology Dictionary. [dostęp 2018-05-23].
  2. B. Gharib: Sogdian Dictionary, Sogdian-Persian-English. Teheran, Iran: Farhangan Publications, 1995, s. 383. ISBN 964-5558-06-9.

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się