Hopílavayi
Obszar

USA (Arizona)

Liczba mówiących

ok. 6 tys.

Pismo/alfabet

łacińskie, dawniej też pismo deseret

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
UNESCO 2 wrażliwy↗
Ethnologue 6b zagrożony↗
Kody języka
ISO 639-3 hop
IETF hop
Glottolog hopi1249
Ethnologue hop
WALS hop
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język hopi (Hopílavayi)[1] – język Indian Hopi w Arizonie, należący do rodziny uto-azteckiej. W 2015 roku odnotowano, że jest używany przez ok. 6 tys. osób[2].

Badaniem języka hopi zajmował się zwłaszcza amerykański językoznawca Benjamin Lee Whorf. Ze względu na specyficzny system czasownikowy w języku hopi uważał on, że Indianie Hopi inaczej postrzegają czas i przestrzeń. Ich język nie dysponuje bowiem czasem przyszłym i przeszłym, ani pojęciami z nimi związanymi. Określenia te w hopi przekształcają się w zwroty wyrażające rozciągłość, operacje i cykliczność, jeżeli dotyczą rzeczywistości obiektywnej – widzialnej, empirycznej. Indianie Hopi bowiem rozróżniają uniwersum obiektywne (ujawnione) i subiektywne (ujawniające się). To ostatnie dotyczy dziedziny życia mentalnego lub czasu mitycznego[3].

Język ten zapisuje się pismem łacińskim, choć kiedyś używano do tego alfabetu deseret.

Ortografia

Język hopi zapisywany jest przy pomocy alfabetu łacińskiego. Samogłoski: a /ɔ/, e /ɛ/, i /ɪ/, o /o/, u /ɨ/ oraz ö /ø/. Długie samogłoski zapisuje się poprzez podwojenie litery: aa, ee, ii, oo, uu, öö.

Znaki spółgłoskowe: /ʔ/, h /h/, k /k/, ky /kʲ/, kw /kʷ/, l /l/, m /m/, n /n/, ng /ŋ/, ngw /ŋʷ/, ngy /ŋʲ/, p /p/, q /q/, qw /qʷ/, r /ʒ/, s /s/, t /t/, ts /ts/, v /β/, w /w/, y /j/.

Ton opadający zaznaczany jest za pomocą akcentu gravis ’: tsiròot „ptaki”.

Dla odróżnienia pojedynczych głosek od głosek zapisywanych dwuznakami używa się kropki: kwaahu „orzeł”, ale kuk.wuwàaqe „iść ścieżką”.

Zobacz też

Przypisy

  1. Milo Kalectaca, ‎Ronald W. Langacker, Lessons in Hopi, Tucson: University of Arizona Press, 1978, s. 13, ISBN 0-8165-0617-5 [dostęp 2023-09-25] (ang.).
  2. David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Hopi, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2022-07-30] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-05] (ang.).
  3. Whorf, B., J., Model universum Indian, [w:] Antropologia słowa – zagadnienia i wybór tekstów, Godlewski G. (red.), Warszawa 2004, s. 83–89.

Bibliografia

Linki zewnętrzne


Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się