Jóhanna Sigurðardóttir
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 października 1942
Reykjavík

Premier Islandii
Okres

od 1 lutego 2009
do 23 maja 2013

Przynależność polityczna

Sojusz

Poprzednik

Geir Haarde

Następca

Sigmundur Davíð Gunnlaugsson

Przewodniczący Sojuszu
Okres

od 28 marca 2009
do 2 lutego 2013

Przynależność polityczna

Sojusz

Poprzednik

Ingibjörg Sólrún Gísladóttir

Następca

Árni Páll Árnason

Jóhanna Sigurðardóttir (wym. [jouːhanːa 'sɪːɣʏrðartouhtɪr]; ur. 4 października 1942 w Reykjavíku) – islandzka polityk, długoletnia parlamentarzystka, minister spraw społecznych w latach 1987–1994 oraz 2007–2009. Członkini Sojuszu (Samfylkingin), przewodnicząca partii od 28 marca 2009 do 2 lutego 2013. Od 1 lutego 2009 do 23 maja 2013 premier Islandii.

Życiorys

Edukacja i praca zawodowa

Jóhanna Sigurðardóttir urodziła się w 1942 w Reykjavíku jako córka Sigurðura Egilla Ingimundarsona (1913–1978) i Karítas Guðmundsdóttir (1917–1997). W 1960 ukończyła szkołę handlową Verzlunarskóli Íslands. W latach 1962–1971 pracowała jako stewardesa w liniach lotniczych Loftleiðir. Od 1971 do 1978 była pracownikiem biurowym w firmie produkującej opakowania.

Jednocześnie była aktywną działaczką ruchu związkowego. W latach 1966–1969 przewodniczyła zarządowi islandzkiego stowarzyszenia zrzeszającego pracowników załóg lotniczych, a w 1975 stowarzyszeniu skupiającego byłe stewardesy. W latach 1976–1983 wchodziła również w skład zarządu związku pracowników handlowych.

Działalność polityczna

W 1978 została po raz pierwszy wybrana do Althingu z listy Partii Socjaldemokratycznej (Alþýðuflokkurinn) z okręgu stołecznego. Z powodzeniem ubiegała się o reelekcję w kolejnych wyborach, zasiadając w islandzkim parlamencie do 2013. W 1979, w latach 1983–1984 i 2003–2007 wchodziła w skład prezydium Althingu.

Od 8 lipca 1987 do 24 czerwca 1994 zajmowała stanowisko ministra spraw społecznych w czterech kolejnych gabinetach. W 1994 wzięła udział w wyborach na przewodniczącego Partii Socjaldemokratycznej, które jednak przegrała. Po tej porażce odeszła z rządu i partii. Jej ówczesne stwierdzenie Minn tími mun koma (pol. Mój czas nadejdzie) przeszło do kanonu islandzkiego języka politycznego[1].

Współtworzyła następnie nowe ugrupowanie pod nazwą Ruch Ludowy (Þjóðvaki), który zdobył cztery mandaty w wyborach parlamentarnych w wyborach w 1995. W maju 2000 Ruch Ludowy razem z trzema innymi partiami lewicowymi (w tym socjaldemokratami) utworzył nową partię – Sojusz.

W latach 1996–2003 była członkinią delegacji islandzkiej w Unii Międzyparlamentarnej. W latach 2003–2007 jako reprezentantka Islandii wchodziła w skład Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE. 24 maja 2007, po zawiązaniu koalicji przez Sojusz i Partię Niepodległości, objęła funkcję ministra spraw społecznych i bezpieczeństwa socjalnego w rządzie premiera Geira Haardego.

Premier Islandii

Od lewej: Jónína Leósdóttir, Danilo Türk, Jóhanna Sigurðardóttir i Barbara Miklič Türk

26 stycznia 2009 na tle kryzysu gospodarczego i poważnych protestów społecznych doszło do rozpadu koalicji rządzącej oraz upadku rządu[2]. 27 stycznia prezydent Ólafur Ragnar Grímsson powierzył misję stworzenia nowego gabinetu Sojuszowi. Jego przewodnicząca, Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, wyznaczyła Jóhannę Sigurðardóttir do objęcia stanowiska premiera[3]. 1 lutego 2009 została mianowana na ten urząd. Gabinet pod przewodnictwem Sojuszu, w koalicji z Ruchem Zieloni-Lewica i z poparciem Partii Postępu, został powołany do czasu przedterminowych wyborów parlamentarnych zaplanowanych na 25 kwietnia 2009[4].

Głównymi zadaniami przejściowego gabinetu miała być wymiana rady nadzorczej banku centralnego, obwinianej o nieskuteczne radzenie sobie z kryzysem gospodarczym, a także powołanie specjalnej komisji parlamentarnej, której zadaniem było przygotowanie raportu na temat możliwości przystąpienia Islandii do Unii Europejskiej[5]. 28 marca 2009 nowa premier w czasie kongresu Sojuszu została wybrana na nową przewodniczącą partii, zdobywając 98% głosów poparcia partyjnych delegatów[6].

25 kwietnia 2009 w Islandii odbyły się wybory parlamentarne, które wygrał Sojusz. Utrzymał on koalicję z Ruchem Zieloni-Lewica, a Jóhanna Sigurðardóttir zachowała stanowisko premiera. 10 maja 2009 nastąpiło oficjalne zaprzysiężenie jej drugiego gabinetu, którego skład w większości się nie zmienił. Głównym zadaniem rządu pozostało zrównoważenie państwowego budżetu do 2013 oraz wprowadzenie w życie planu tworzenia nowych miejsc pracy i przywrócenia konkurencyjności islandzkiej gospodarki do 2020[7]. Premier zadeklarowała również rozpoczęcie działań rządu w sprawie przyjęcia Islandii do Unii Europejskiej, zapowiadając złożenie projektu ustawy upoważniającej rząd do rozpoczęcia i prowadzenia rozmów akcesyjnych, a po ich pomyślnej finalizacji przeprowadzenia w kraju referendum na temat akcesji[7][8].

We wrześniu 2012 zadeklarowała, że nie będzie ubiegała się o reelekcję[9]. 2 lutego 2013 przestała być przewodniczącą Sojuszu; na jej następcę został wybrany Árni Páll Árnason[10]. 23 maja 2013 zakończyła sprawowanie urzędu premiera.

Życie prywatne

Jóhanna Sigurðardóttir jest jawną lesbijką, w 2002 zawarła związek partnerski z Jóníną Leósdóttir, z zawodu dramatopisarką. Ma dwóch synów (ur. 1972 i 1977) z pierwszego małżeństwa z Þorvaldurem Steinarem Jóhannessonem, z którym się rozwiodła. Jej partnerka ma jednego syna (ur. 1981). Stała się pierwszą w historii osobą kierującą rządem niezależnego państwa, publicznie deklarującą swoją orientację homoseksualną[11][12]. 27 czerwca 2010, po zalegalizowaniu w Islandii małżeństw osób tej samej płci, Jóhanna Sigurðardóttir i Jónína Leósdóttir przekształciły swój związek partnerski w małżeństwo[13]; było to jedno z pierwszych małżeństw osób tej samej płci w Islandii[14].

Przypisy

  1. Iceland to elect world's first openly gay PM. theguardian.com, 30 stycznia 2009. [dostęp 2017-08-31]. (ang.).
  2. Crisis claims Icelandic cabinet. bbc.co.uk, 26 stycznia 2009. [dostęp 2017-08-31]. (ang.).
  3. New coalition talks for Iceland. bbc.co.uk, 27 stycznia 2009. [dostęp 2017-08-31]. (ang.).
  4. Nowa premier głosiła utworzenie rządu. gazeta.pl, 1 lutego 2009. [dostęp 2017-08-31].
  5. First gay PM for Iceland cabinet. bbc.co.uk, 1 lutego 2009. [dostęp 2017-08-31]. (ang.).
  6. Prime Minister Johanna Sigurdardottir becomes party leader of the Icelandic Social Democrats. icenews.is, 28 marca 2009. [dostęp 2017-08-31]. (ang.).
  7. a b New Government Takes Office in Iceland. icelandreview.com, 11 maja 2009. [dostęp 2017-08-31]. (ang.).
  8. Iceland's PM to seek vote on EU. bbc.co.uk, 10 maja 2009. [dostęp 2017-08-31]. (ang.).
  9. Iceland's PM, its first female premier, says to quit politics. reuters.com, 27 września 2012. [dostęp 2017-08-31]. (ang.).
  10. New Chairman of the Social Democratic Alliance. newsoficeland.com, 2 lutego 2013. [dostęp 2017-08-31]. (ang.).
  11. Wawrzyniec Smoczyński. Idą nowe. „Polityka”. nr 28/2010, s. 79–81, 10 lipca 2010. Warszawa: „Polityka” Spółdzielnia Pracy. ISSN 0032-3500. 
  12. Lesbijka pokieruje Islandią. polskatimes.pl, 30 stycznia 2009. [dostęp 2017-08-31].
  13. Pani premier wstąpiła w związek małżeński z partnerką. gazeta.pl, 29 czerwca 2010. [dostęp 2017-08-31].
  14. Jóhanna og Jónína í hjónaband. ruv.is, 27 czerwca 2010. [dostęp 2017-08-31]. (isl.).

Bibliografia

  • Prime Minister of Iceland Jóhanna Sigurðardóttir. forsaetisraduneyti.is. [dostęp 2017-08-31]. (ang.).
  • Jóhanna Sigurðardóttir. althingi.is. [dostęp 2017-08-31]. (isl.).
  • Jóhanna Sigurðardóttir. althingi.is. [dostęp 2017-08-31]. (ang.).
  • Profile: Johanna Sigurdardottir. bbc.co.uk, 2 lutego 2009. [dostęp 2017-08-31]. (ang.).

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się