Ilham Tohti
ئىلھام توختى
Ilustracja
Ilham Tohti w 2011
Data i miejsce urodzenia

25 października 1969
Artux

Zawód, zajęcie

ekonomista, obrońca praw człowieka

Narodowość

ujgurska

Odznaczenia
PEN/Barbara Goldsmith Freedom to Write
nagroda Martina Ennalsa
Freedom Award
Nagroda im. Václava Havla
Nagroda Sacharowa

Ilham Tohti (ujg. ‏ئىلھام توختى‎; chiń. 伊力哈木·土赫提; pinyin Yīlìhāmù Tǔhètí, ur. 25 października 1969) – ujgurski profesor ekonomii, obrońca praw człowieka i orędownik praw mniejszości urgujskiej w Chinach. Skazany na dożywocie w Chinach pod zarzutem separatyzmu. Laureat nagrody Martina Ennalsa, Nagrody im. Václava Havla i Nagrody Sacharowa.

Biografia

Urodził się 25 października 1969 roku w Artux (Atushi, chiń. 阿图什市; pinyin Ātúshí Shì) w regionie Kizilsu, w regionie autonomicznym Sinciang. Ukończył studia na Northeast Normal University (chiń. upr. 东北师范大学; chiń. trad. 東北師範大學; pinyin Dōngběi Shīfàn Dàxué) oraz Central Minzu University (chiń. upr. 中央民族大学; chiń. trad. 中央民族大學; pinyin Zhōngyāng Mínzú Dàxúe, wówczas Central Nationalities University) w Pekinie[1][2].

Otwarcie mówił o problemach Ujgrurów w Sinciangu. Od 1994 roku był za to poddany inwigilacji. W latach 1999–2003 miał zakaz nauczania. Od 1999 objęty jest zakazem publikowania[2].

Prowadził platformę internetową Uyghur Online, która działała od 2006 do 2008 roku, kiedy została zamknięta przez chińskie władze[3].

Podczas zamieszek w Siancingu w 2009 roku publikował informacje o Ujgurach, którzy zostali zabici, ranni lub zaginęli. Został za to aresztowany na kilka tygodni[1][2].

W styczniu 2014 został aresztowany[2]. We wrześniu 2014, po dwudniowym procesie, został skazany na dożywocie pod zarzutem separatyzmu[4][5][6].

Poglądy

Tohti jest orędownikiem wdrożenia przepisów dotyczących autonomii regionów Chin. Niejednokrotnie krytykował wykluczenie Ujgurów z rozwoju kraju. Nawoływał do zwiększenia świadomości na temat ludności ujgurskiej. Głosi pojednanie i dialog między Ujgurami a Chińczykami Han oraz umiarkowanie w działaniu[6].

Nagrody i wyróżnienia

Przypisy

  1. a b Outspoken Economist Presumed Held [online], Radio Free Asia, 8 lipca 2009 [dostęp 2019-11-15] (ang.).
  2. a b c d e Ilham Tohti 2016 Laureate [online], Martin Ennals Award [dostęp 2019-11-15] (ang.).
  3. Uyghur Scholar Calls for Jobs [online], Radio Free Asia, 6 marca 2009 [dostęp 2019-11-15] (ang.).
  4. China jails prominent Uighur academic Ilham Tohti for life [online], BBC, 23 września 2014 [dostęp 2019-11-15] (ang.).
  5. a b Ilham Tohti [online], Parlament Europejski [dostęp 2019-11-15] (pol.).
  6. a b Odsiaduje wyrok dożywocia. Ujgurski działacz z nagrodą Sacharowa [online], TNV24, 24 listopada 2019 [dostęp 2019-11-15] (pol.).
  7. Tohti to Receive PEN/Barbara Goldsmith Freedom to Write Award [online], Publishers Weekly, 31 marca 2014 [dostęp 2019-11-15] (ang.).
  8. Jailed Uyghur Scholar Ilham Tohti Receives Freedom House’s ‘Freedom Award’ [online], Radio Free Asia, 9 maja 2019 [dostęp 2019-11-15] (ang.).
  9. Vaclav Havel Human Rights Prize awarded to Ilham Tohti [online], dw.com, 30 września 2019 [dostęp 2019-11-15] (ang.).
  10. Ilham Tohti laureatem Nagrody Sacharowa [online], wyborcza.pl, 24 października 2019 [dostęp 2019-11-15] (pol.).

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się