Urodził się w miasteczku Burnley w Anglii jako młodsze dziecko Margery Lois (z domu Sutcliffe) i Denisa Murraya McKellena (1905-1964), inżyniera budownictwa[2]. Jego ojciec był protestantem pochodzenia irlandzkiego i szkockiego[2]. Miał starszą o pięć lat siostrę Jean[2]. Po wybuchu II wojny światowej, we wrześniu 1939 wraz z rodziną przeniósł się na północny zachód Anglii, do górniczego miasta Wigan[3][4]. Kiedy miał 12 lat, jego matka zmarła na raka piersi[4]. Z ojcem nie miał dobrych relacji[5]. Gdy miał 24 lata, jego ojciec podczas jazdy samochodem dostał udaru. Nie istniały wtedy jeszcze pasy bezpieczeństwa; kierownica wbiła mu się w klatkę piersiową i zmarł dzień później w wyniku odniesionych obrażeń[4].
Jego zainteresowanie aktorstwem zaczęło się już w Bolton School, gdzie występował w Bolton Little Theatre. Rodzice i starsza siostra popierali pasję młodego Iana. Jego rodzice często zabierali go do teatru, m.in. na sztuki Szekspira takie jak Makbet, Wieczór Trzech Króli i Sen Nocy Letniej[6], i sami występowali w amatorskich przedstawieniach[4]. Studiował w St Catharine’s College na Uniwersytecie Cambridge.
Kariera
Pierwszy występ jako zawodowy aktor to rola Wiliama Roper’a w sztuce A Man For All Seasons, reżyserii Roberta Bolta, na deskach Belgrade Theatre w Coventry. Ian wystąpił tam jeszcze w niemal 15 sztukach po czym okazjonalnie odgrywał szekspirowskie role, takie jak Iago czy Makbet w Royal National Theatre i Royal Shakespeare Company. Jego kariera jako aktora filmowego rozpoczęła się na przełomie lat 60 i 70., jednakże dopiero w latach 90. jego nazwisko stało się znane wśród szerszej rzeszy fanów kina.
W drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych McKellen został trzykrotnie nominowany do Złotego Globu, przy czym zdobył statuetkę za rolę tytułowego Ryszarda III. W 1999 został po raz pierwszy nominowany do Oscara, za rolę w filmie Bogowie i potwory (Gods and Monsters[7]). W tym okresie dostał angaż jako Magneto w serii filmów X-Men i Gandalf we Władcy Pierścieni. Za swoje dokonania jako aktor otrzymał szereg prestiżowych nagród, a za swój wkład w kulturę i sztukę został w 1991 uhonorowany tytułem szlacheckim[6]. Po śmierci Richarda Harrisa McKellen był też brany pod uwagę do roli Albusa Dumbledore’a w serii filmów Harry Potter[8], lecz odrzucił tę propozycję, a rolę otrzymał Michael Gambon.
Obrońca praw mniejszości seksualnych
Działa w sprawie wyrównania pozycji społecznej mniejszości seksualnych. Jest współtwórcą Stonewall, czołowej organizacji lobbystycznej walczącej o prawa gejów i lesbijek w UK oraz wspiera inne organizacji o takim charakterze. McKellen pojawia się także na brytyjskich paradach wolności np. Europride czy Manchester Pride. Aktor przez ostatnich kilka lat odwiedził niemal 50 liceów, by uświadamiać młodych ludzi w temacie homoseksualizmu, ponieważ jego zdaniem nie powinno to być tematem tabu[6].
Życie prywatne
W 1988, w wieku 49 lat, na antenie radia BBC, za namową przyjaciół i bliskich, dokonał coming outu i otwarcie oświadczył, że jest gejem[5].
W 2012, w jednym z wywiadów ujawnił, iż sześć lat wcześniej zdiagnozowano u niego raka prostaty[9].
↑ abcFamily Album Sir Ian McKellen. TheGenealogist.co.uk. [dostęp 2019-08-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-01)]. (ang.).
↑Ian McKellen Biography (1939-). Film Reference. [dostęp 2019-08-01]. (ang.).
↑ abcdDominik Jedliński (2019-05-24): Ian McKellen: najsłynniejszy czarodziej świata. Onet.pl. [dostęp 2019-08-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-01)]. (pol.).
↑ abKalina Mróz (2018-11-22): Gandalf, gej, po prostu świetny człowiek. Ian McKellen w nowym dokumencie HBO. „Gazeta Wyborcza”. [dostęp 2017-02-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-01)]. (pol.).
↑ abcTomasz Piotrowski (2011-08-28): Ian McKellen – 50 lat kariery aktorskiej. TwojaEuropa.pl. [dostęp 2017-02-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-01)]. (pol.).
↑ abcPete Hammond: ‘Mr. Holmes’ Review: There’s No Mystery Why This Film Is A Sherlock For The Ages. Deadline Hollywood, 2015-07-16. [dostęp 2020-07-03].
↑10 Actors Who Were Almost Cast in Harry Potter, popsugar.co.uk, autor: Becky Kirsch, [dostęp:] 3 czerwca 2020.
↑Philip Caulfield (2012-12-11): Ian McKellen reveals he’s been fighting prostate cancer for six or seven years – but his agent denies the claim. „Daily News”. [dostęp 2016-12-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-01)]. (ang.).