Urodził się jako syn Henryka i Julii (z Jabłonowskich) 6 maja 1922 roku. Do szkoły powszechnej uczęszczał w Lublinie. Gimnazjum ukończył w Przemyślu, by powrócić na studia w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie studiował równocześnie filozofię, ekonomię i filologię angielską. Tytuł magistra filozofii otrzymał w 1948 roku, a już rok później doktoryzował się.
Od 1955 roku pracował w Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej, gdzie pełnił funkcje: prodziekana Wydziału Humanistycznego (1956 – 1958 i 1960 – 1962), kierownika Katedry Historii Powszechnej Starożytnej i Średniowiecznej (1957 – 1962), kierownika Katedry Historii Powszechnej Średniowiecznej (1962 – 1970), dyrektora Instytutu Filologii Angielskiej (1972 – 1975)[2], kierownika Zakładu Historii Ustrojów Anglosaskich w Instytucie Historii (1972 – 1976)[3].
Wiele lat spędził pracując na uniwersytetach zagranicznych: w Kanadzie (1968-1971), Kenii (1975-1982), Nigerii (1982-1985), Zimbabwe (1985-1989) oraz Botswanie (1989-1999). Czas spędzony w tych krajach przyniósł owoce w postaci opracowań historii krajów, w których pracował, dziejów tamtejszych skupisk Polonii a także szerokiej działalności popularyzującej Polskę, jej przeszłość i kulturę. Dał się też poznać jako propagator historii i kultury polskiej na świecie[4].
Był członkiem Polskiego Towarzystwa Historycznego, Lubelskiego Towarzystwa Naukowego oraz Komitetu Redakcyjnego Polonijnego Centrum Kulturalno-Oświatowego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
Grób prof. Henryka Zinsa na cmentarzu przy ulicy Lipowej w Lublinie
Ostatnie lata profesor Henryk Zins spędził w Lublinie prowadząc wykłady w UMCS i Wyższej Szkole Dziennikarstwa. Zmarł 1 lutego 2002 roku w Lublinie.
Polacy w Kanadzie. (seria 'Z dziejów Polonii', nr 1) Polonijne Centrum Kulturalno-Oświatowe UMCS, Lublin 1975
Historia Kanady. Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo, 1975
Zarys ruchów i myśli społecznej epoki feudalnej do początku XVII w.(zagadnienia wybrane) UMCS, Wydział Humanistyczny, Lublin 1974
Z dziejów walk społecznych na Pomorzu Wschodnim w początkach Reformacji (Elbląg, Królewiec). Annales UMCS, Vol. IX, 6, Sectio F, 1954 / UMCS, Lublin 1957
Powstanie chłopskie w Prusach Książęcych w 1525 roku. Walki społeczne w Prusach w początkach reformacji i ich geneza.PWN, Warszawa 1953
Ród Ferberów i jego rola w dziejach Gdańska w XV i XVI w. TN KUL, Rozprawy Wydziału Historyczno Filologicznego. Lublin 1951
Ze stosunków Polsko-Angielskich w poł. XV wieku. Sprawa Orderu Podwiązki dla Kazimierza Jagiellończyka. Zapiski Historyczne, Tom XXXIII, zeszyt 1, 1968
Cecil Rhodes. Ekspansja brytyjska w Afryce pod koniec XIX wieku. PolNord – Wydawnictwo Oskar, Gdańsk 2000, ISBN 83-86181-58-3
Echa odkryć Kopernika w literaturze angielskiej na początku XVII w. Euhemer – Przegląd Religioznawczy, nr 1 (87), 1973
England and the Baltic in the Elizabethan era. Translated by H. C. Stevens, 1972. Sponsored by LTN. Manchester University Press. UK ISBN 0-7190-0471-3 US ISBN 0-87471-117-7
Ekspansja i zmierzch Imperium Brytyjskiego. Wydawnictwo UMCS, Lublin 2001 ISBN 83-227-1842-X
Szkice o Anglii i Afryce. Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1978
Polska w oczach Anglików XIV-XVI w. Wydawnictwo UMCS, Lublin 2002 ISBN 83-227-1990-6
W świecie anglosaskim. Studia i szkice o Anglii i Kanadzie. Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1975
Polityka zagraniczna Wielkiej Brytanii. Wydawnictwo UMCS, Lublin 2001 ISBN 83-22717-18-0
W kręgu Mikołaja Kopernika. Polskie Towarzystwo Historyczne O. Lublin i Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1966
Mikołaj Kopernik w angielskiej kulturze umysłowej epoki Szekspira. Polskie Towarzystwo Historyczne O. Lublin, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN, 1972
Afryka i Europa. Od piramid egipskich do Polaków w Afryce Wschodniej. Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 2001 ISBN 83-88238-84-1
Kupcy i kidnaperzy. Handel niewolnikami w dziejach Afryki i Ameryki. Wydawnictwo UMCS, Lublin 1999 ISBN 83-227-1424-6
Historia Zimbabwe. Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 2003 ISBN 83-88938-50-9
Historia Afryki Wschodniej. Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo, Wrocław 1986. ISBN 83-04-01702-4
Polacy w Afryce Wschodniej. Polonijne Centrum Kulturalno-Oświatowe UMCS, Lublin 1978
