Hélène Cixous
Ilustracja
Hélène Cixous, wrzesień 2011
Data i miejsce urodzenia

5 czerwca 1937
Oran, Algieria

Zawód, zajęcie

filozofka feministyczna, pisarka

Hélène Cixous fr. /elɛn siɡzu/ (ur. 5 czerwca 1937 w Oranie w Algierii) – francuska filozofka feministyczna, teoretyczka i krytyczka literatury, pisarka, poetka i dramatopisarka, profesor na Sorbonie. We Francji zasłynęła esejem o twórczości Jamesa Joyce’a (L’Exil de James Joyce ou l’art du remplacement) z 1968 roku oraz wydaną w roku kolejnym autobiograficzną powieścią Dedans. Jedna z propagatorek idei écriture féminine.

Życiorys

Jej ojciec był Sefardyjczykiem, a matka Aszkenazyjką. Opuściła Niemcy tuż przed dojściem Hitlera do władzy. Po przyjeździe do Francji rozpoczęła studia na Sorbonie. W roku 1959 obroniła magisterium na anglistyce, w 1968 roku – doktorat (L’Exil de James Joyce ou l’art du remplacement). Była jedną z osób zakładających w 1968 Uniwersytet Paris VIII. Pod jej kierownictwem powstało tam Centrum Studiów Kobiecych[1], pierwszy tego typu ośrodek w Europie. W roku 1969 wraz z Tzvetanem Todorovem i Gérardem Genettem założyła czasopismo Poétique.

W roku 1962 poznała Jacques’a Derridę, z którym utrzymywała długoletnią przyjaźń. Wspólnie założyli ośrodki naukowe: Uniwersytet Paris VIII i Centre National des Lettres, stowarzyszenie polityczne przeciwko apartheidowi Comité anti-apartheid oraz ośrodek literacki Parlement International des Écrivains. Wspólnie z Derridą, Krystewą i Ricoeurem wygłaszała wykłady o prawach człowieka organizowane przez Amnesty International. Jest biseksualna[2][3].

Dzieło

Cixous, mimo iż odżegnuje się od etykietki feministki, miała ogromny wpływ na kształt współczesnego feminizmu. W myśleniu o różnicy seksualnej reprezentuje, według Pawła Dybla, skrajny biegun, który wyznacza narcystyczny kult kobiecości[4] – znamienny w eseju Śmiech Meduzy. Dzięki jej tekstom teoretycznym i artystycznym w feminizmie powstał termin écriture féminine, wokół którego toczy się wiele dyskusji.

Opublikowała ponad sześćdziesiąt książek wydanych przez Éditions Grasset, Gallimard, Des femmes i Galilée. Jest autorką szekspirowskich tragedii o współczesnej polityce dramatów, wystawianych przez Ariane Mnouchkine w Théâtre du Soleil. Jej eseje poświęcone są nie tylko twórczości Derridy i Joyce’a, ale również Clarice Lispector, Maurice Blanchot, Franza Kafki, Heinricha von Kleista, Montaigne’a, Ingeborg Bachmann, Thomasa Bernharda i Mariny Cwietajewej.

Zajmowała się też twórczością Adolfa Rudnickiego[5].

Dzieła

Prace naukowe
  • L’Exil de James Joyce ou l’art du remplacement (1968)
  • Prénoms de Personne (1974)
  • La Jeune Née (1975)
  • La Venue à l'écriture (1977)
  • Entre l'écriture (1986)
  • L’Heure de Clarisse Lispector (1989)
  • Voiles (z Derridą, 1998)
  • Portrait de Jacques Derrida en jeune saint juif (2001)
  • Le Voisin de zéro: Sam Beckett (2007)
Poezja i Proza
  • Le Prénom de Dieu (1967)
  • Dedans (1969)
  • Le Troisième Corps (1970)
  • Les Commencements (1970)
  • Neutre (1972)
  • Tombe (1973, 2008)
  • Portrait du Soleil (1974)
  • Révolutions pour plus d’un Faust (1975)
  • Souffles (1975)
  • La (1976)
  • Angst (1977)
  • Anankè (1979)
  • Illa (1980)
  • Le Livre de Prométhéa (1983)
  • Déluge (1992)
  • Le Jour où je n'étais pas là (2000)
  • Les Rêveries de la femme sauvage (2000)
  • Manhattan (2002)
  • Tours promises (2004)
  • Rencontre terrestre (z Frédéric-Yves Jeannetem, 2005)
  • Hyperrêve (2006)
  • Si près (2007)
  • Ciguë: Vieilles femmes en fleurs (2008)
  • Philippines: Prédelles (2009)
Dramat
  • La Pupille (1971)
  • Portrait de Dora (1975)
  • La Prise de l'école de Madhubaï (1984)
  • L’Histoire terrible mais inachevée de Norodom Sihanouk, roi du Cambodge (1985; 1987)
  • L’Indiade, ou l’Inde de leurs rêves, et quelques écrits sur le théâtre (1987)
  • Les Euménides d’Eschyle (1992)
  • La Ville parjure ou le réveil des Erinyes (1994)
  • Tambours sur la digue, sous forme de pièce ancienne pour marionnettes jouée par des acteurs (1999)
  • Rouen, la Trentième Nuit de Mai '31 (2001)
W języku polskim
  • Śmiech Meduzy, przeł. A. Nasiłowska, „Teksty Drugie” 1993, nr 4/5/6.
  • Kiedy piszę, piszę ciałem, przeł. T. Kitliński, „Rewia Kontr Sztuki” 1993, nr 2.
  • Z definicji sztuka to gest ratunku. Rozmowa Tomka Kitlińskiego z Hélèną Cixous, „Magazyn Sztuki”, nr 4, 1996.
  • Od „Śmiechu Meduzy” do rynku wojny. Rozmowa z Hélène Cixous, rozmawiała Ewa Majewska, „Lewą Nogą”, 16, 2004.

Przypisy

  1. Strona oficjalna Centre d'études féminines – Paris VIII. www2.univ-paris8.fr. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-10)]..
  2. Anarchopedia.org: list of famous bisexual people (ang.)
  3. Shiach, Morag. Hélène Cixous: A Politics of Writing. New York: Routledge, 1991.
  4. P. Dybel, Zagadka „drugiej płci”. Spory wokół różnicy seksualnej w psychoanalizie i feminizmie, Universitas, Kraków 2006, ISBN 83-242-0746-5.
  5. J. Wróbel, wstęp do: A. Rudnicki, Opowiadania wybrane, BN Ossolineum, Wrocław 2009, s. LXII.

Linki zewnętrzne

  • 5 juin 1937/ Naissance d’Hélène Cixous (fr.)
  • Hélène Cixous/Petites érinyes de la conscience (fr.)
  • Strategies of Difference and Opposition, essai de Elmer G. Wiens: le principe de l'écriture féminine chez Hélène Cixous [online], egwald.com [zarchiwizowane z adresu 2007-04-28] (ang.).

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się