| Data i miejsce urodzenia |
3 czerwca 1937 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
3 czerwca 2022 |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Aktywność |
1959–2022 |
| Wydawnictwo |
Blue Note, BYG |
| Powiązania |
Marion Brown, Dave Burrell, Benny Golson, Herbie Hancock, Beaver Harris, Joe Henderson, Jackie McLean, Lee Morgan, Archie Shepp, Wayne Shorter, Cassandra Wilson |
| Strona internetowa | |
Grachan Moncur III (ur. 3 czerwca 1937 w Nowym Jorku, zm. 3 czerwca 2022 w Newark[1]) – amerykański puzonista i kompozytor jazzowy, jeden z pierwszych puzonistów grających free jazz[2][3][4][5][6][7][8].
Syn multiinstrumentalisty Grachana „Brothera” Moncura II (ur. 2 września 1915, zm. w połowie lat 90. XX w.), grywającego na takich instrumentach jak np. kontrabas, tuba, saksofon barytonowy i tenorowy, członka ansamblu jazzowego Savoy Sultans, w którym w latach 1937-1945 pełnił rolę kontrabasisty i występował ze swoim przyrodnim bratem, saksofonistą i liderem tego zespołu Alem Cooperem, jak również współpracownika m.in. śpiewaczek Billie Holiday, Mildred Bailey i Dinah Washington oraz pianisty Teddy’ego Wilsona[3][7][9][10].
Urodzony w szpitalu Sydenham w Harlemie w Nowym Jorku, dorastał w Newark, skąd pochodziła jego matka. W wieku 6 lat zaczął uczyć się gry na wiolonczeli, lecz mając 9 lat porzucił ten instrument na rzecz puzonu[10]. W okresie szkoły średniej uczęszczał do Instytutu Laurinburga, w którym przed nim edukację pobierał m.in. trębacz Dizzy Gillespie[11]. Pozostawał wtedy pod wpływem Franka H. McDuffiego Jr. i Phillipa Hiltona. Po pewnym czasie został liderem Laurinburg Jazz Septet i kierownikiem muzycznym objazdowej rewii Laurinburga. Następnie studiował muzykę w Manhattan School of Music i w Juilliard School. W tym samym czasie koncertował z różnymi grupami i odbywał jam sessions w słynnych nowojorskich klubach jazzowych (Birdland, Café Bohemia, Five Spot, The Open Door i in.)[9].
Pomiędzy 1959 a 1961 występował u boku Raya Charlesa, w 1962 z The Jazztet trębacza Arta Farmera i tenorzysty Benny’ego Golsona, koncertował też z tenorzystą Sonnym Rollinsem (1964)[7][9]. W tym czasie osiedlił się w Nowym Jorku, gdzie współpracował i nagrywał z różnymi muzykami, jak choćby pianistą Herbiem Hancockiem (My Point of View, 1963), alcistami Jackiem McLeanem (np. One Step Beyond, Destination… Out!, obie z 1964) i Marionem Brownem (Three for Shepp, 1967), bądź tenorzystami Wayne’em Shorterem (The All Seeing Eye, 1966) oraz Joem Hendersonem (The Kicker, 1968). Jednocześnie zarejestrowywał i ogłaszał płyty pod swoim nazwiskiem. Były to wydane w 1964 i 1965 pod szyldem Blue Note albumy Evolution[12] i Some Other Stuff[13], które powstały przy udziale doborowych muzyków (Hancock, McLean, Shorter, ale też np. wibrafonista Bobby Hutcherson, trębacz Lee Morgan, perkusista Tony Williams). Jako wysoko oceniane przykłady jazzu awangardowego zapewniły mu uznanie i rozgłos[14][15][16].
W drugiej połowie lat 60. bliżej związał swą karierę z Archiem Sheppem (Mama Too Tight, 1966; The Way Ahead, 1968, oraz wiele in.), z którym udał się w trasę koncertową po Europie (1967) i w podróż do Algieru (1969), stając się w owym czasie jednym z czołowych reprezentantów free jazzu[3][4][8]. W 1969 w Paryżu zarejestrował jako lider materiał, który trafił na płyty New Africa (1969) i Aco dei de madrugada (1970), wydane przez wytwórnię BYG[17]. Jej nakładem ukazały się także longplaye sygnowane nazwiskami innych wykonawców, więc Dave’a Burrella, Sunny’ego Murraya, Sheppa, Alana Silvy, Clifforda Thorntona, z którymi natenczas nagrywał jako sideman[18].
W latach 70. nawiązał współpracę z The 360 Degree Music Experience, grupą kierowaną przez perkusistę Beavera Harrisa, nagrał też Echoes of Prayer (1975) dla Jazz Composer’s Orchestra Association oraz album Shadows (1977)[7][17]. Potem wrócił do Newark, by prowadzić działalność edukacyjną, na której koncentrował się w kolejnej dekadzie, ucząc w Newark Community School of the Arts[9]. Grywał podówczas z organistą Johnem Pattonem, z którym w 1983 zarejestrował materiał zamieszczony na sygnowanym nazwiskiem tego ostatniego longplayu Soul Connection. Nagrywał również z saksofonistą Frankiem Lowe’em (Decision in Paradise, 1985) i wokalistką Cassandrą Wilson (Point of View, 1986), nadto koncertował z drugą odsłoną Paris Reunion Band (1986)[3].
W XXI wieku ogłosił pod swoim nazwiskiem kolejne płyty, Exploration (2004) i Inner Cry Blues (2007)[17].
Opracowano na podstawie materiału źródłowego[4][8][14][17][19].
Dave Burrell:
Beaver Harris:
Khan Jamal:
Frank Lowe:
Butch Morris:
Sunny Murray:
William Parker:
John Patton:
Alan Silva:
Clifford Thornton:
Chris White:
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.