Georges Charpak
Jerzy Charpak
Ilustracja
Georges Charpak w 2005
Data i miejsce urodzenia

1 sierpnia 1924
Dąbrowica, Polska, obecnie Ukraina

Data i miejsce śmierci

29 września 2010
Paryż

Zawód, zajęcie

fizyk

Odznaczenia
Oficer Orderu Narodowego Zasługi (Francja) Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)

Georges Charpak (ur. 1 sierpnia 1924 w Dąbrowicy niedaleko Równego, zm. 29 września 2010 w Paryżu[1][2]) – francuski fizyk pochodzenia polsko-żydowskiego, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w roku 1992.

Życiorys

Urodził się w Polsce, w biednej rodzinie żydowskiej jako Jerzy Charpak. Wraz z rodziną spędził w dzieciństwie dwa lata w Palestynie, po czym powrócił do Polski[2][3]. Urodził się wówczas jego brat Andrzej(inne języki) (1928–2006), późniejszy znany aktor francuski. W domu mówiono w jidysz, a Jerzy Charpak był jedynym członkiem rodziny, który uczył się mówić po polsku[3]. W roku 1932 wraz z rodziną wyemigrował do Francji. W czasie wojny działał w ruchu oporu, za co został skazany przez sąd w Vichy na dwa lata więzienia. W roku 1944 został wywieziony do obozu koncentracyjnego Dachau, gdzie przebywał do wyzwolenia w 1945 roku[2][3][4].

Uczęszczał do szkół średnich w Montpellier i Paryżu[5]. W roku 1946 uzyskał obywatelstwo francuskie. Studiował od roku 1945 w École nationale supérieure des mines de Paris, potem rozpoczął pracę naukową[2][4]. W 1954 r. obronił doktorat na temat rozpadów jądrowych beta i uzyskał posadę w Centre national de la recherche scientifique (CNRS), gdzie pracował do 1959 r.[3] Był współpracownikiem Frédérica Joliot-Curie w Collège de France, specjalizując się w fizyce eksperymentalnej. Był członkiem Francuskiej Partii Komunistycznej, wystąpił z niej w roku 1956 r., na znak protestu przeciw stłumieniu powstania węgierskiego[2][4]. W latach 1959–1991 pracował w CERN[5], m.in. odkrywając (wraz ze współpracownikami) różne właściwości mionów[3].

W 1953 r. ożenił się z Dominque Vidal, z którą miał dwóch synów i córkę[3].

W 1992 roku otrzymał Nagrodę Nobla za wkład w dziedzinie opracowania detektorów cząstek[5].

Przypisy

  1. Charpak Georges, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-01-07].
  2. a b c d e Stanisław Zagórski: Zmarł Charpak, zakochany w fizyce. wyborcza.pl, 2010-10-01. [dostęp 2017-01-07].
  3. a b c d e f Georges Charpak (1924–2010), [w:] Wirtualny Sztetl [online], Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN [dostęp 2024-02-15].
  4. a b c Sławomir Zagórski, Georges Charpak: Nobel nr 137. Wywiad Sławomira Zagórskiego z Georgesem Charpakiem. wyborcza.pl, 2010-10-01 [reprint artykułu z Magazynu Gazety Wyborczej nr 42 z dnia 17/10/1997]. [dostęp 2017-01-07].
  5. a b c Georges Charpak – Biographical i Georges Charpak – Facts. [w:] The Nobel Prize in Physics 1992 [on-line]. Nobel Media AB. [dostęp 2017-01-07]. (ang.).

Bibliografia

  • Nagrody Nobla. Leksykon PWN, Beata Tarnowska (red.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13393-7, OCLC 830213964.

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się