Franciszek Szystowski
podpułkownik broni pancernych podpułkownik broni pancernych
Data i miejsce urodzenia

8 grudnia 1898
Windawa

Data i miejsce śmierci

17 sierpnia 1991
Londyn

Przebieg służby
Lata służby

1917–1947

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Armia Wielkopolska

Jednostki

81 Dywizjon Pancerny

Stanowiska

dowódca dywizjonu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Walecznych (od 1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Kawaler 1. klasy Orderu Miecza (Szwecja) Order Krzyża Orła IV Klasy (Estonia) Oficer Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (wojskowy) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)
Odznaka „Znak Pancerny”

Franciszek Zygmunt Szystowski (ur. 8 grudnia 1898[1] w Windawie, zm. 17 sierpnia 1991 w Londynie) – podpułkownik broni pancernych Wojska Polskiego. Awansowany przez władze emigracyjne na pułkownika.

Życiorys

Ukończył rosyjskie gimnazjum w Mińsku w 1914 r. Przez następne półtora roku był studentem piotrogrodzkiego Instytutu Inżynierów Komunikacji[2]. Od 1 stycznia do 25 października 1917 r. służył jako strzelec w armii rosyjskiej, od 6 stycznia przydzielony do Dowództwa Oddziałów Samochodowych Frontu Zachodniego[3]. 25 października 1917 r. ochotniczo wstąpił do korpusu polskiego generała Józefa Dowbora-Muśnickiego[2]. Służył kolejno w 1. Polskim Oddziale Lotniczym, Dywizjonie Ułanów Obrony Mińska i 3. Pułku Ułanów. Po rozbrojeniu Korpusu przez Niemców w maju 1918 i demobilizacji, kontynuował przez jeden semestr studia w Baltische Technische Hochschule w Rydze. 17 marca 1919 zgłosił się do służby w Siłach Zbrojnych Polskich w byłym zaborze pruskim[3].

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku w korpusie oficerów kawalerii (w 1924 roku zajmował 159., a cztery lata później – 39. lokatę). Pełnił służbę w 15 pułku Ułanów Poznańskich w Poznaniu. 15 października 1926 roku został przydzielony do 3 szwadronu samochodów pancernych w Poznaniu, będącego organicznym pododdziałem 3 Dywizji Kawalerii, na stanowisko młodszego oficera szwadronu[4]. W 1929 roku został dowódcą 3 szwadronu samochodów pancernych. 27 stycznia 1930 roku został awansowany na rotmistrza ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 roku i 15. lokatą w korpusie oficerów kawalerii. We wrześniu 1930 roku przeniesiony został do garnizonu Brześć, gdzie dowodzony przez niego szwadron wszedł w skład nowo utworzonego 1 dywizjonu samochodów pancernych[5]. Z dniem 1 września 1931 roku został przeniesiony do 4 dywizjonu pancernego w Brześciu[6]. 12 października 1931 roku skierowany został na jednomiesięczny Kurs Doskonalący Oficerów Broni Pancernych w Centrum Wyszkolenia Broni Pancernych. Od 1 grudnia 1934 roku do 1 kwietnia 1938 roku zajmował stanowisko szefa Wydziału Studiów Dowództwa Broni Pancernych. W latach 1927–1937 był członkiem Komitetu Redakcyjnego Przeglądu Wojskowo-Technicznego. Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1937 roku i 10. lokatą w korpusie oficerów broni pancernych[7].

Podczas kampanii wrześniowej w stopniu majora był dowódcą 81 dywizjonu pancernego, z którym odbył szlak bojowy od Chojnic do okolic Buczacza 17 września 1939.

Przedostał się następnie do Wielkiej Brytanii. Od października 1940 do 1941 wchodził w skład Komisji Regulaminowej Broni Pancernej, zajmującej się tłumaczeniem regulaminów brytyjskich, następnie służył w referacie broni pancernej w Oddziale III Sztabu Naczelnego Wodza. W czerwcu 1942 roku został szefem nowo utworzonego Wydziału Broni Pancernej w Sztabie Naczelnego Wodza, przemianowanego jesienią 1944 roku na Szefostwo Broni Pancernej. 1 stycznia 1945 roku został mianowany podpułkownikiem[8].

Po wojnie, w marcu 1946 roku został komendantem Centrum Wyszkolenia Pancernego i Technicznego we Fraserburgh, działającego następnie w ramach Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia (jako Centrum Szkolenia Technicznego i Zawodowego), zlikwidowanego 1 października 1947 roku. Po demobilizacji pozostał na emigracji w Londynie, działał w polskich organizacjach kombatanckich. Był m.in. prezesem Zarządu Zrzeszenia Kół Oddziałowych Broni Pancernej. W 1964 roku został mianowany pułkownikiem[8].

27 maja 1978 został mianowany członkiem Wojskowej Komisji Orzekającej[9]. Od 14 maja 1980 roku do 1 września 1989 roku był prezesem Najwyższej Izby Kontroli przy rządzie na uchodźstwie (zastąpił w 1980 roku generała Jana Berka)[10]. Jego następcą w emigracyjnej NIK został Stanisław Borczyk (przed nominacją Borczyka przez dwa miesiące pełnił obowiązki prezesa Bolesław Kotowski). Zmarł 17 sierpnia 1991 roku w Londynie.

Ordery i odznaczenia

Rodzina

Był synem inżyniera komunikacji i hydrotechnika Mieczysława (1859–1915) i Władysławy z Knapskich (1869–1949)[3]. Miał dwie siostry Aldonę Helenę (1890–1912) i Grażynę Marię (1902–1978), oraz dwóch braci: zawodowych oficerów WP: Czesława Stefana (1893–1970), Edwarda Stanisława (1896–1939)[3].

Przypisy

  1. Wg niektórych źródeł 25 listopada 1898 r.
  2. a b Lech Królikowski, Inżynier Mieczysław Szystowski, inżynier trzech państw, „Passa” Tygodnik Sąsiadów,
  3. a b c d Daniel Koreś, Szystowski (Dołęga-Szystowski) Franciszek Zygmunt (1898–1991), Polski Słownik Biograficzny, t. 50, Warszawa – Kraków 2015, s. 358–360,
  4. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 44 z 14 października 1926 roku, s. 358.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 298.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 348.
  7. Tym 2015 ↓, s. 176.
  8. a b c d e f g h i Tym 2015 ↓, s. 177.
  9. Rozporządzenie wykonawcze Ministra Obrony Narodowej do dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z 10 maja 1978 r. o powołaniu Wojskowej Komisji Orzekającej. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 14, Nr 3 z 1 czerwca 1978. 
  10. Mianowanie Prezesa Najwyższej Izby Kontroli. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 11, Nr 4 z 27 maja 1980. 
  11. Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 97, Nr 6 z 15 grudnia 1989. 
  12. M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  13. Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 29, Nr 5 z 31 grudnia 1973. 
  14. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 11 listopada 1933 roku, s. 295.
  16. Sveriges statskalender / 1940. Bihang, s. 67
  17. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 11 listopada 1937 roku, s. 38.

Bibliografia

  • Daniel Koreś, Szystowski (Dołęga-Szystowski) Franciszek Zygmunt (1898–1991), Polski Słownik Biograficzny, t. 50, Warszawa – Kraków 2015, s. 358–360,
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
  • Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 569, 607.
  • Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 304, 354.
  • Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 153, 734.
  • Ryszard Szawłowski, Najwyższe państwowe organy kontroli II Rzeczypospolitej, Warszawa 2004.
  • Juliusz S. Tym. Sprawozdanie mjr. Franciszka Szystowskiego ze stażu w brytyjskiej Dywizji Pancernej Gwardii w 1942 roku. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 4 (254), s. 169–202, 2015. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej. ISSN 1640-6281. 

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się