Fez
‏فاس‎
Ilustracja
Panorama miasta
Flaga
Flaga
Państwo

 Maroko

Region

Fez-Meknes

Burmistrz

Idriss Azami Al Idrissi↗

Populacja (2014)
• liczba ludności


1 091 512

Nr kierunkowy

05356

Kod pocztowy

30000–30206

Położenie na mapie Maroka
Mapa konturowa Maroka, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Fez”
Ziemia34°02′N 5°00′W/34,033333 -5,000000
Strona internetowa
Medyna Fezu[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
ilustracja
Państwo

 Maroko

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

II, V

Numer ref.

170

Region[b]

Kraje arabskie

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1981
na 5. sesji

  1. Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Fez (arab. ‏فاس‎, Fās; marok. arab. Fas; berb. ⴼⴰⵙ, Fas; fr. Fès) – miasto w północnym Maroku, siedziba administracyjna regionu Fez-Meknes. W 2014 roku liczyło ok. 1,1 mln mieszkańców[1].

Historia

Miasto zostało założone przez Idrisa I w VIII wieku n.e. Początkowo było tylko niewielką miejscowością, jednak rozbudowało się znacznie w następnym stuleciu, odkąd w 807 roku kolejny władca Idris II ustanowił tu pierwszą stolicę Maroka. Do miasta przybyli wtedy uchodźcy z dwóch najważniejszych ośrodków ówczesnego islamskiego świata - Kordowy w Andaluzji i Kairuanu w Tunezji. Za ich sprawą nastąpił gwałtowny rozwój Fezu. W końcu X wieku miasto było już niekwestionowanym ośrodkiem kulturalnym, religijnym i gospodarczym marokańskiego państwa. Średniowiecznym przybyszom europejskim jawiło się z jednej strony jako stolica fanatyzmu (było jednym z najświętszych miast islamu), a jednocześnie jako centrum nauk: kwitł tu rozwój medycyny, filozofii i matematyki. Ważnym ośrodkiem religijnym i naukowym średniowiecznego Fezu był meczet Al-Karawijjin, powstały w 857 roku[2].

Fez stracił na znaczeniu za panowania dynastii Almorawidów (XI–XII wiek) i Almohadów (XII–XIII wiek), kiedy to stolica marokańskiego państwa mieściła się w Marrakeszu. Dopiero sułtani kolejnej dynastii Marynidów na powrót uczynili z Fezu swoją stolicę i znacznie uświetnili miasto. Fez podupadł jednak po raz kolejny za panowania Sadytów, którzy na stolicę znowu wybrali Marrakesz. Dopiero pierwsi władcy dynastii Alawitów w początkach XVII wieku przywrócili miastu jego dawną rangę – panował tu pierwszy marokański sułtan tej dynastii Maulaj Raszid. Już jednak jego brat i następca Maulaj Isma’il słynął z niechęci do mieszkańców Fezu i nałożył na nich wysokie podatki, a sam przeniósł się ze swoim dworem do pobliskiego Meknesu. Po jego śmierci przywrócono Fezowi wprawdzie rangę stolicy, jednak rozgorzały wtedy trwające aż do drugiej połowy XVIII wieku walki o władzę, a krótkotrwale utrzymujący się na tronie kolejni sułtani inwestowali przede wszystkim w wojny oraz rozbudowę pałacu. Dopiero rządy Muhammada III przyniosły względny spokój i rozwój miasta.

Za kolonialnych rządów francuskich następował dalszy rozwój miasta, powstała nowoczesna dzielnica ville nouvelle, jednak od początku francuskiego panowania miasto odgrywa już mniejszą rolę z uwagi na fakt, że stolicę Francuzi przenieśli do Rabatu.

Obecnie jednak Fez jest dużym ośrodkiem gospodarczym i turystycznym, a także centrum religijnym. W 1981 medyna w Fezie została wpisana na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO. W 2001 utworzono w Fezie ogród botaniczny.

Ważniejsze zabytki

Bab Bu Dżelud
Garbarnie w Fezie
  • Stara medyna - Stary Fez (Fas al-Bali) i nowsza Nowy Fez (Fas al-Dżdid)
  • Meczet Al-Karawijjin,
  • Meczet Andaluzyjski z IX i XII wiek
  • Synagoga Ibn Danana
  • Medresa Bu Inania
  • Medresa Al-Attarin
  • Grobowce Marynidów - ruiny na wzgórzu ponad miastem
  • System dawnych murów obronnych z licznymi bramami (m.in. Bab Bu Dżelud, Bab al-Maruk i inne).
  • Pałac królewski (nieudostępniany zwiedzającym)
  • Fontanna Nejjarine
  • Garbarnia Chouarasa – jest to miejsce, które od niemal czasów średniowiecza się nie zmieniło. Z dachu garbarni widać kamienne kadzie, w których farbuje się skóry. Wchodzący turyści dostają liście mięty, by nie czuć nieprzyjemnego zapachu skór maczanych w moczu[3].

Sport

W latach 2007–2012 rozgrywany był tutaj kobiecy turniej tenisowy cyklu WTA Tour, Grand Prix de SAR La Princesse Lalla Meryem.

Miasta partnerskie

Przypisy

  1. Population légale des régions, provinces, préfectures, municipalités, arrondissements et communes du royaume d'après les résultats du RGPH 2014 (12 régions). Site institutionnel du Haut-Commissariat au Plan du Royaume du Maroc. [dostęp 2018-01-27]. (fr.).
  2. Madrassas revive 'Golden Age' in Morocco's Old City of Fez | [online], Arab Weekly [dostęp 2022-08-09] (ang.).
  3. Barbara Wasil: Maroko: Fez – co warto zobaczyć. 2013. [dostęp 2013-05-07]. (pol.).

Bibliografia

  • Maroko. Przewodnik Pascala. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Pascal, 2006, s. 241-256.



Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się