Pełne imię i nazwisko |
Ferenc Purczeld | ||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
1 kwietnia 1927 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Data i miejsce śmierci |
17 listopada 2006 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Wzrost |
170 cm | ||||||||||||||||||||||||||||||
Pozycja | |||||||||||||||||||||||||||||||
Kariera seniorska[a] | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Kariera reprezentacyjna | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Kariera trenerska | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Dorobek medalowy | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Strona internetowa |
Ferenc Puskás (wym. [ˈfɛrɛnt͡s ˈpuʃkaːʃ]; właśc. Ferenc Purczeld; ur. 1 kwietnia 1927 roku w Budapeszcie[1], zm. 17 listopada 2006 roku tamże) – węgierski piłkarz i trener piłkarski. Wicemistrz świata 1954 i złoty medalista Igrzysk Olimpijskich 1952. Jeden z najwybitniejszych piłkarzy w historii piłki nożnej[2].
Nazywany przez rodaków Puskás Öcsi (öcsi tłumaczy się jako „młodszy brat”), a z powodu stopnia uzyskanego w węgierskiej armii, Puskása określano również pseudonimem Galopujący major.
W wieku 12 lat Puskás porzucił szkołę i już jako nastolatek stał się profesjonalnym piłkarzem. Klubową karierę rozpoczął w roku 1943 w klubie Kispest Budapest Honvéd FC. Puskás, występujący na pozycji napastnika, był zawodnikiem lewonożnym.
Przez wiele lat był kapitanem Złotej jedenastki. Puskás grał w olimpijskiej reprezentacji Węgier, która zdobyła złoty medal na igrzyskach w 1952 roku. W latach 1945–1956 Puskás wystąpił w zespole narodowym 85 razy i zdobył 84 bramki. W 1954 roku awansował z drużyną do finału mistrzostw świata, w którym jego drużyna przegrała z Niemcami Zachodnimi 2:3, mimo prowadzenia 2:0 (pierwszego z goli dla Węgier strzelił właśnie Puskás).
Po upadku powstania węgierskiego Puskás opuścił w roku 1956 Węgry i wyemigrował do Hiszpanii[3]. W 1958 roku przeniósł się do Realu Madryt, z którym trzy razy zdobył Puchar Europy Mistrzów Krajowych w 1959, 1960 i 1966 roku. W 1960, w finale z Eintrachtem Frankfurt zdobył 4 gole[3]. Puskas dokonał tego jako jedyny gracz w historii rozgrywek[4] W latach 1961–1962 zaliczył również 4 występy reprezentacji Hiszpanii (także podczas MŚ 1962), jednak nie zdobył w nich gola.
Łącznie w dwóch reprezentacjach rozegrał 89 spotkań międzypaństwowych i strzelił 84 bramki, co do 2003, kiedy to pobił go piłkarz reprezentacji Iranu Ali Daei, było rekordem skuteczności na szczeblu reprezentacyjnym. W całej klubowej karierze Puskás zdobył 616 goli w 620 występach, co czyni go najskuteczniejszym napastnikiem w Europie po Josefie Bicanie, a na równi z Gerdem Müllerem. W sezonie 1959/60 strzelił 47 goli we wszystkich rozgrywkach, co było rekordem Hiszpanii do 2011 roku, kiedy rekord poprawili Cristiano Ronaldo i Lionel Messi. Jest najlepszym strzelcem Realu Madryt w Pucharze Króla z 49 golami, ze średnią 0,92 gola na mecz był też najbardziej bramkostrzelnym piłkarzem Realu (nie uwzględniając C. Ronaldo) oraz najstarszym, który dla niego wystąpił (38 lat i 233 dni).
Puskás zakończył karierę w 1966 roku. W 1981 wrócił na Węgry. Trenował zespoły w takich krajach jak: Hiszpania, Australia, Stany Zjednoczone, Kanada, Paragwaj, Chile, Arabia Saudyjska i Egipt, zanim w 1993 roku objął posadę selekcjonera reprezentacji Węgier, jednak tylko na 4 mecze. Największym jego trenerskim osiągnięciem było doprowadzenie w 1971 roku Panathinaikosu Ateny do finału Klubowego Pucharu Europy.
W ostatnich latach życia Ferenc Puskás cierpiał na chorobę Alzheimera[5]. W połowie września 2006 roku Puskas trafił do budapeszteńskiego szpitala na oddział intensywnej terapii. Zmarł 17 listopada 2006 roku. Bezpośrednią przyczyną śmierci była niewydolność oddechowo-krążeniowa, spowodowana zapaleniem płuc.
W 2001 roku jego imieniem nazwano węgierski stadion narodowy, na którym 14 sierpnia 2005 roku rozegrany został mecz Real Madryt – All Stars 2006, z którego dochód został przeznaczony na leczenie chorego Puskása.
Jego imieniem nazwano również jedną z ulic w pobliżu Stadionu Bozsika w Budapeszcie. Od 2009 roku patronuje on również nagrodzie nadawanej przez FIFA strzelcowi najpiękniejszej bramki sezonu.
Został nakręcony o nim film dokumentalny pt. Puskás Hungary reżyserii Tamása Almásiego (2009)[6]. Film wyświetlany był na festiwalu Era Nowe Horyzonty.
Budapest Honvéd FC
Real Madryt
Reprezentacja Węgier
Indywidualne
Panathinaikos
Sol de América
South Melbourne Hellas
Klub | Sezon | Ligi krajowe | Puchary krajowe[8] | Europejskie Puchary | Łącznie | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
występy | bramki | występy | bramki | występy | bramki | występy | bramki | ||
Kispest-Honved Budapeszt | 1943–44 | 18 | 7 | ||||||
1944 | 14 | 7 | |||||||
1945 | 20 | 10 | |||||||
1945–46 | 33 | 35 | |||||||
1946–47 | 30 | 32 | |||||||
1947–48 | 32 | 50 | |||||||
1948–49 | 30 | 46 | |||||||
Budapest Honvéd FC | 1949–50 | 30 | 31 | ||||||
1950 | 15 | 25 | |||||||
1951 | 21 | 21 | |||||||
1952 | 26 | 22 | |||||||
1953 | 26 | 27 | |||||||
1954 | 20 | 21 | |||||||
1955 | 26 | 18 | 4 | 4 | 30 | 22 | |||
Łącznie | 341 | 352 | 11 | 17 | 6 | 5 | 358 | 374 | |
Real Madryt | 1958–59 | 24 | 21 | 5 | 2 | 5 | 2 | 34 | 25 |
1959–60 | 24 | 25 | 5 | 10 | 7 | 12 | 36 | 47 | |
1960–61 | 28 | 28 | 9 | 14 | 2 | 0 | 39 | 42 | |
1961–62 | 23 | 20 | 8 | 13 | 9 | 7 | 40 | 40 | |
1962–63 | 30 | 26 | 7 | 5 | 2 | 0 | 39 | 31 | |
1963–64 | 25 | 21 | 0 | 0 | 8 | 7 | 33 | 28 | |
1964–65 | 18 | 11 | 4 | 4 | 3 | 2 | 25 | 17 | |
1965–66 | 8 | 4 | 3 | 1 | 3 | 5 | 14 | 10 | |
Łącznie | 180 | 156 | 41 | 49 | 41 | 37 | 262 | 242 | |
Łącznie w karierze | 521 | 508 | 52 | 66 | 47 | 42 | 620 | 616 |
Reprezentacja narodowa | Rok | Występy | Gole |
---|---|---|---|
Węgry | |||
1945 | 2 | 3 | |
1946 | 3 | 3 | |
1947 | 5 | 5 | |
1948 | 6 | 7 | |
1949 | 8 | 11 | |
1950 | 6 | 12 | |
1951 | 3 | 4 | |
1952 | 12 | 10 | |
1953 | 7 | 6 | |
1954 | 11 | 8 | |
1955 | 12 | 10 | |
1956 | 10 | 5 | |
Łącznie | 85 | 84 |
Reprezentacja narodowa | Rok | Występy | Gole |
---|---|---|---|
Hiszpania | |||
1961 | 1 | 0 | |
1962 | 3 | 0 | |
Łącznie | 4 | 0 |
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.