Habsburgowie-Lotaryńscy
Herb Habsburgowie-Lotaryńscy
Kraj

Monarchia Habsburgów, Austria, Niemcy, Czechy, Węgry, Belgia (małżonek), Meksyk

Tytuły

cesarze Austrii
arcyksiążęta Austrii

cesarz Meksyku
królowie Czech
królowie Chorwacji
królowie Dalmacji
królowie Węgier
królowie lombardzko-weneccy
królowie Galicji i Lodomerii
wielcy książęta Siedmiogrodu
wielcy książęta Toskanii
książęta Modeny i Reggio
prezydenci Związku Niemieckiego

Założyciel

Maria Teresa i Franciszek I Stefan

Ostatni przedstawiciel

Karol I Habsburg

Rok założenia

1780

Rok złożenia z funkcji

1918

Pochodzenie etniczne

niemieckie

Gałęzie

Linia modeńska
Linia toskańska
Linia węgierska
Linia cieszyńsko-żywiecka

Dom Habsbursko-Lotaryński – oficjalna nazwa dynastii Habsbursko-Lotaryńskiej, będącej bezpośrednią kontynuacją i następczynią dynastii Habsburgów. Często utożsamiana ze swoją poprzedniczką, traktowana jest często jako linia rodu. Dynastia powstała w wyniku ślubu Marii Teresy von Habsburg oraz Franciszka I Stefana von Lothringen (Lotaryńskiego) w 1736. Stąd też pochodzi nazwa „Dom Habsbursko-Lotaryński” (Haus Habsburg-Lothringen).

Linia cesarsko-królewska

Herb dynastii przyjęty przez Franciszka II (I)
Herb Cesarstwa Austrii

Potomkowie Franciszka I Lotaryńskiego i Marii Teresy nosili tytuł cesarzy rzymskich narodu niemieckiego do 1806, gdy Franciszek II po powstaniu Związku Reńskiego (będącego pod protektoratem Napoleona Bonapartego) abdykował. Dwa lata wcześniej przyjął tytuł cesarza Austrii. Na tronie cesarskim Austrii (do tytułu wchodziły również godności m.in.: króla Czech, króla Węgier, króla Chorwacji, Slawonii i Dalmacji, króla Galicji i Lodomerii, a także do 1866 króla Lombardii i Wenecji) jego potomkowie zasiadali do 1918. Z linii tej pochodzą m.in. cesarz Józef II, reformator monarchii Habsburskiej w duchu oświecenia, Maria Luiza, żona cesarza Francuzów Napoleona I Bonaparte. a także Franciszek Józef I, najdłużej panujący przedstawiciel rodu Habsburgów. Ostatnim władcą naddunajskiej monarchii był wnuk jego brata, Karol I (zm. 1922). Obecnie spadkobiercą praw do utraconych tronów jest wnuk Karola, Karol Tomasz Habsburg (ur. 1961). Z linii tej wywodzi się też cesarz Meksyku Maksymilian I, młodszy brat Franciszka Józefa I. Powołany został na tron dzięki Napoleonowi III w 1864, utracił go wraz z życiem w wyniku rewolucji trzy lata później.

Linia modeńska

Od Ferdynanda – młodszego syna Marii Teresy – wywodzi się linia von Österreich-Este, która w latach 1803–1859 panowała w księstwie Modeny. Syn Ferdynanda odziedziczył tron po matce – Marii Beatrice d'Este, córki księcia Modeny Ercole III d'Este. Ostatnim z tej linii był Franciszek V, który w 1859 utracił swe księstwo w wyniku rewolucji. Zmarł bezpotomnie w 1875. Nazwisko Österreich-Este nosił później m.in. arcyksiążę Franciszek Ferdynand, austro-węgierski następca tronu. Jego zamordowanie w Sarajewie w 1914 stało się podstawą wybuchu I wojny światowej. Prawa należne linii przekazane zostały w 1917 roku arcyksięciu Robertowi, młodszemu synowi cesarza Karola I i jego potomkom.

Linia toskańska

Od Ferdynanda III, młodszego syna Leopolda II, wywodzi się linia von Österreich-Toskana, panująca w Wielkim Księstwie Toskanii do 1860. Dziś pretendentem do tego tronu jest arcyksiążę Leopold Franciszek (ur. 1942).

Linia węgierska

Linia Erzherzog Joseph wywodzi się od palatyna Węgier – arcyksięcia Józefa, jednego z synów cesarza Leopolda II. Jej przedstawiciele żyją do dziś.

Linia cieszyńsko-żywiecka

Linia von Österreich-Teschen wywodzi się od Karola – kolejnego młodszego syna Leopolda II. Jego potomkowie nosili tytuł książąt Cieszyna. Byli także właścicielami Żywca.

Linie morganatyczne

Z morganatycznych małżeństw kilku arcyksiążąt wywodzą się rodziny arystokratyczne:

Władcy

Książęta Lotaryngii i Baru

  • 1729–1735 Franciszek I (cesarz)

Królowie Niemiec i cesarze rzymscy

  • 1745–1765 Franciszek I (cesarz)
  • 1765–1790 Józef II (syn; cesarz od 1765)
  • 1790–1792 Leopold II (brat; wielki książę Toskanii 1765-1790)
  • 1792–1806 Franciszek II (I) (syn; cesarz; abdykował cesarz Austrii 1804-1835)

Wielcy Książęta Toskanii

  • 1737–1765 Franciszek I (cesarz)
  • 1765–1790 Leopold II (syn; cesarz od 1790)
  • 1790–1824 Ferdynand III (syn)
  • 1824–1859 Leopold II (syn; zm. 1870)
  • 1859 Ferdynand IV (syn; tytularny książę, zm. 1908)

Książęta Modeny

  • 1771–1806 Ferdynand (syn Franciszka I)
  • 1806–1846 Franciszek IV (syn)
  • 1846–1859 Franciszek V (syn; zm. 1875)

Cesarze Austrii

  • 1804–1835 Franciszek I (syn Leopolda II)
  • 1835–1848 Ferdynand I (syn; zm. 1875)
  • 1848–1916 Franciszek Józef I (wnuk Franciszka I)
  • 1916–1918 Karol I (praprawnuk Franciszka I; zm. 1922)

Księstwo Parmy

  • 1814–1847 Maria Ludwika Austriaczka (córka Franciszka II(I))

Cesarze Meksyku

  • 1864–1867 Maksymilian (brat Franciszka Józefa I)

Książęta cieszyńscy

  • 1804–1847 Karol (syn cesarza Leopolda II)
  • 1847–1895 Albrecht (syn)
  • 1895–1918 Fryderyk (bratanek; zm. 1936)

Zobacz też

Bibliografia

  • Stanisław Grodziski, Habsburgowie. Dzieje dynastii, wyd. 2 poszerz., Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 2013, ISBN 978-83-76761-36-7.

Linki zewnętrzne

  • Genealogia dynastii Habsbursko-Lotaryńskiej – M. Marek, Genealogy.Eu
  • drzewo genealogiczne na roglo
  • genealogia Habsburgów – Lotaryńskich z uwzględnieniem Hohenbergów, Altenburgów, Meranu na An Online Gotha
  • Herby Austro-Węgier i krajów habsburskich – International Civic Heraldry
  • Europäische und internationale Beziehungen – www.bundestag.de
  • Liderzy Parlamentu Europejskiego

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się