Czeskie Budziejowice
České Budějovice
Ilustracja
Centrum Czeskich Budziejowic z lotu ptaka
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Czechy

Kraj

 południowoczeski

Burmistrz

Jiří Svoboda

Powierzchnia

55,56 km²

Wysokość

381 m n.p.m.

Populacja (1.01.2023)
• liczba ludności
• gęstość


96 417[1]
1 735,4 os./km²

Kod pocztowy

370 01

Tablice rejestracyjne

C

Podział miasta

7 dzielnic

Położenie na mapie kraju południowoczeskiego
Mapa konturowa kraju południowoczeskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Czeskie Budziejowice”
Położenie na mapie Czech
Mapa konturowa Czech, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Czeskie Budziejowice”
Ziemia48°58′29″N 14°28′29″E/48,974722 14,474722
Strona internetowa

Czeskie Budziejowice (cz. České Budějovice, wym. [ˈɛskɛː ˈbuɟɛjovɪtsɛ]; niem. Budweis; łac. Budvicium) – miasto statutarne w południowych Czechach, w Kotlinie Czeskobudziejowickiej, u zbiegu rzek Wełtawy i Malše. Jest stolicą kraju południowoczeskiego, powiatu Czeskie Budziejowice, a także diecezji czeskobudziejowickiej Kościoła rzymskokatolickiego.

Czeskie Budziejowice pełnią funkcję głównego ośrodka administracyjnego, przemysłowego, handlowo-usługowego, akademickiego (trzy uczelnie wyższe, w tym Uniwersytet Południowoczeski) i kulturalnego regionu południowoczeskiego.

Miasto powszechnie znane jest z browarów Budweiser Budvar oraz Mieszczańskiego, produkujących piwa marki Budweiser, fabryki ołówków i kredek Koh-I-Noor Hardtmuth oraz klubów sportowych: piłkarskiego Dynamo Czeskie Budziejowice i hokejowego HC Czeskie Budziejowice.

Według danych na początek 2020 r. liczba ludności Czeskich Budziejowic wynosiła 94 463 osób (siódme pod względem liczby ludności miasto w Czechach)[potrzebny przypis], a powierzchnia – 55,56 km².

Nazwa

Nazwa miasta pochodzi od dawnej osady Budivojovice. Do tego wyrazu, który z biegiem czasu przybrał współczesną formę, w okresie wojen husyckich zaczęto dodawać przymiotnik „Czeskie”, początkowo zarówno w języku czeskim, jak i niemieckim (Böhmisch Budweis). W XVIII wieku, wraz ze wzrostem napięć etnicznych, nastąpił rozdział nazwy w obu językach – Czesi najczęściej nadal nazywali miasto České Budějovice, natomiast miejscowi Niemcy przestali używać przymiotnika Böhmisch (również w języku czeskim nazwa pojawiała się czasem bez przymiotnika). W 1920 rząd Czechosłowacji oficjalnie ustalił nazwę miasta jako České Budějovice/Böhmisch Budweis. W okresie Protektoratu Czech i Moraw usunięto przymiotnik w obydwu językach, a po 1945 powrócono do nazwy przedwojennej.

Historia

Miasto zostało założone w 1265 r. przez Przemysła Ottokara II, aby ugruntować władzę królewską na południu kraju. W średniowieczu było ważnym ośrodkiem piwowarstwa, handlu solą i tkaninami oraz hodowli ryb, w okolicy istniały także kopalnie srebra. W czasie wojen husyckich pozostało niezdobyte. W latach 30. XVII w., w czasie wojny trzydziestoletniej, przeniesiono tu z Pragi część instytucji państwowych. Przez lata było enklawą ludności niemieckiej, Czesi stali się większością pod koniec XIX w. W czasie II wojny światowej padło ofiarą amerykańskich nalotów. Po wojnie wysiedlono 7,5-tysięczną mniejszość niemiecką. W 1949 r. stało się stolicą kraju.

Demografia

Dane z 1 stycznia 2023[1]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
Populacja 96 417 50 345
52,2%
46 072
47,8%
Średni wiek 43,1 44,7 41,3

Transport

Czeskie Budziejowice to ważny w skali kraju węzeł drogowy (drogi krajowe: I/3 i I/20 oraz cztery drogi wojewódzkie) i kolejowy (połączenie z Czeskim Krumlowem, Taborem, Igławą, Pilznem, Piskiem oraz Austrią poprzez Czeskie Welenice), a w niedalekiej Planie znajduje się lotnisko wojskowe, które planuje się przekształcić na pasażerskie. W mieście funkcjonuje komunikacja autobusowa oraz trolejbusowa, a w latach 1909–1950 istniały także dwie linie tramwajowe.

Turystyka

Największą atrakcją turystyczną jest Stare Miasto z zachowanym średniowiecznym układem urbanistycznym oraz zabudową reprezentującą wszystkie style architektoniczne od XII do XIX w. Jego centrum stanowi Rynek Przemysła Ottokara II o bokach długości 133 metrów, z fontanną Samsona pośrodku i ratuszem. W obrębie Starego Miasta zwracają uwagę katedra św. Mikołaja (początki budowy w latach 60. XIII w.) z wolno stojącą dzwonnicą z XVI w., tzw. Czarną Wieżą (dzwonnicą) oraz kościół Ofiarowania Panny Marii przy klasztorze dominikanów z dzwonnicą klasztorną, zwaną Białą Wieżą.

W bliskości rynku, nad martwą odnogą rzeki Malše, znajduje się stary młyn z XIX wieku, obecnie funkcjonujący jako Hotel Budweis.

Do atrakcji turystycznych należy również wieża ciśnień, zbudowana w latach 1721–1724 i przebudowana w roku 1882[2][3].

Galeria

Czeskie Budziejowice
Czarna wieża (Cerna Vez)
Fragment rynku
Ratusz
Fragment rynku z fontanną Samsona
Muzeum Motocykli (Jihočeské motocyklové muzeum), dawna zbrojownia


Sport

Urodzeni w Czeskich Budziejowicach

Części miasta

Miasta partnerskie

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Počet obyvatel v obcích České republiky k 1. 1. 2023 [online] [dostęp 2023-07-30].
  2. Czeskie Budziejowice - Czechy
  3. Vodárenská věž (cz.)
  4. Пятым зарубежным побратимом Орла стал чешский город Ческе-Будеевице — Павел Арсеньев — Российская Газета(ros.)

Linki zewnętrzne

  • Oficjalna strona Urzędu Miasta w Czeskich Budziejowicach
  • BudNews – wiadomości. budnews.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-15)].
  • Český rozhlas – wiadomości z regionu
  • Czeskie Budziejowice na oficjalnej stronie Czech
  • Virtual show

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się