ResponseEve, a responsive template by SiGa

Ten artykuł od 2012-03 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Carl Sagan

Carl Sagan (1980)
Imię i nazwisko urodzenia	Carl Edward Sagan
Data i miejsce urodzenia	9 listopada 1934 Nowy Jork
Data i miejsce śmierci	20 grudnia 1996 Seattle
Zawód, zajęcie	astronom, egzobiolog
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Carl Edward Sagan (ur. 9 listopada 1934 w Nowym Jorku, zm. 20 grudnia 1996 w Seattle) – amerykański astronom, pisarz i popularyzator nauki, pionier egzobiologii^[1].

Życiorys

Jego dziadek pochodził z małej miejscowości Sasowo w ówczesnej monarchii austro-węgierskiej. W 1904 roku wraz z późniejszą żoną Chaią wyemigrował do USA statkiem „Batavia”, odpływającym z Niemiec. Z tego małżeństwa w Nowym Jorku urodziła się jego matka^[2]. Jego ojciec przybył do Stanów Zjednoczonych z Kamieńca Podolskiego. Oboje rodzice byli Żydami. Jedną z jego żon była Lynn Margulis.

W wieku 25 lat uzyskał doktorat z astronomii i astrofizyki. Był profesorem astronomii i nauk kosmicznych w Laboratorium Badań Planetarnych w Cornell University. Był współzałożycielem The Planetary Society i Committee for the Scientific Investigation of Claims Of the Paranormal. Wspierał projekt SETI (the Search for Extraterrestrial Intelligence – poszukiwanie pozaziemskiej inteligencji). Światowy rozgłos uzyskał jako autor książek popularnonaukowych oraz współautor i prowadzący serial telewizyjny Cosmos. Na podstawie jego powieści Contact w 1997 powstał film o tym samym tytule z Jodie Foster w roli głównej. Również jeden z odcinków Z Archiwum X (sezon 2, odcinek 1) bazuje na podobnych motywach. Także lądownik Mars Pathfinder (1997) został nazwany jego imieniem: „Carl Sagan Memorial Station”.

W 1977 otrzymał Nagrodę Pulitzera za książkę Rajskie smoki. Jego imieniem została nazwana planetoida (2709) Sagan oraz krater marsjański. W 1980 został laureatem Nagrody Lowella Thomasa^[3]. Laureat Medalu Oersteda za nauczanie fizyki (1990).

Książki wydane w Polsce

• Kosmiczne związki. Spojrzenie na Ziemię z kosmicznej perspektywy (1973, pol. 2000) przy współpracy Jeromme'a Agela, przełożył Karol Pesz, wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 2000, ISBN 83-7255-072-7
• Kosmos (1980), polskie wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 1997, tłum. Maria Duch, Bronisław Rudak
• Rajskie smoki (1977, pol. 1998)
• Szepty Ziemi. Międzygwiezdna wiadomość Voyagerów (ang.Murmurs of Earth: the Voyager intersteller record), przy współpracy: Frank D. Drake, Ann Druyan, Timothy Ferris, Jon Lomberg, Linda Salzman Sagan, (pol. 2003) Poznań, Zysk i S-ka,
• Kontakt (1985), polskie wyd. Zysk i S-ka, Poznań 1997, tłum. Mirosław P. Jabłoński
• Cienie zapomnianych przodków (1992, pol. 2000) – wraz z Ann Druyan – przełożył Jacek Bieroń, Zysk i S-ka, Poznań 2000, ISBN 83-7150-684-8
• Błękitna kropka. Człowiek i jego przyszłość w kosmosie (1994)
• Świat nawiedzany przez demony. Nauka jako światło w mroku, trzy rozdz. wraz z Ann Druyan (1996) – przełożył Filip Rybakowski, 448 s. Zysk i S-ka, Poznań 1999. ISBN 83-7150-517-5
• Miliardy, miliardy: rozmyślania o życiu i śmierci u schyłku tysiąclecia (1997, pol. 2001), przełożyła Karolina Bober, wyd. Prószyński i S-ka, seria Na ścieżkach nauki, Warszawa 2001, ISBN 83-7255-144-8
• Umysł Broca. Refleksje o nauce (2003, pol. 2003, Zysk i S-ka)

Odniesienia w popkulturze

Fiński zespół Nightwish nagrał utwór pt. Sagan, traktujący o osobie Carla Sagana. Utwór znalazł się na singlu Elan.

W 2020 roku zespół ponownie nagrał utwór nawiązujący do osoby Carla Sagana. Na albumie Human. :II: Nature. pojawił się utwór pt. Ad Astra, w klipie użyta została fotografia Pale Blue Dot oraz cytat z książki Błękitna kropka: człowiek i jego przyszłość w kosmosie.

Monument Carla Sagana na Marsie pojawia się w czwartym sezonie serialu Star Trek Enterprise (odc. 21 Terra Prime).

Zobacz też

• Pale Blue Dot
• Kontakt – film na podstawie książki Carla Sagana wyprodukowany w 1997

Przypisy

Bibliografia

• Carl Sagan Biography [online], TheFamousPeople.com [dostęp 2023-02-10]  (ang.).
• WilliamW. Dicke WilliamW., Carl Sagan, an Astronomer Who Excelled at Popularizing Science, Is Dead at 62, „The New York Times”, 21 grudnia 1996 [zarchiwizowane 2015-01-01]  (ang.).brak strony (czasopismo)
• CarlC. Murray CarlC., Obituary: Professor Carl Sagan, „The Independent”, 21 grudnia 1996 [dostęp 2023-02-10]  (ang.).

Linki zewnętrzne

• Prace naukowe Carla Sagana dostępne w SAO/NASA Astrophysics Data System (ADS) [dostęp 2023-02-10] (ang.)