Budżet państwa – podstawowy plan finansowy obejmujący dochody i wydatki państwa (władzy rządowej), uchwalany na okres roku budżetowego (w większości krajów rok budżetowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, ale np. w Wielkiej Brytanii zaczyna się w kwietniu, w Stanach Zjednoczonych w październiku).

Jako dochody budżetu państwa uwzględnia się m.in.: wpływy z podatków pośrednich i bezpośrednich, dochody niepodatkowe (np. cła), dochody jednostek budżetowych oraz dochody zagraniczne. Mianem wydatków określa się m.in. koszty dotacji, obsługi długu publicznego, obsługi sfery budżetowej, rozliczeń z bankami, subwencji dla gmin oraz rezerw ogólnych.

Termin „budżet” pochodzi z łacińskiego bulga, oznaczającego skórzany mieszek przeznaczony do zbierania dochodów. Słowo to przyjęło się następnie w wielu językach (ang. budget, starofr. bougette, fr. le budget). Dla historycznego rozwoju instytucji budżetu znaczenie miało kilka zdarzeń, które rozstrzygnęły o jej współczesnym kształcie, wśród których – poza oddzieleniem majątku publicznego od majątku królewskiego – wymienić należy rozwijanie stosunków towarowo-pieniężnych, parlamentaryzmu, funkcji socjalnych i gospodarczych państwa, rozwój międzynarodowych stosunków gospodarczych i finansowych oraz procesy integracyjne zachodzące we współczesnym świecie. Pierwszy polski budżet został uchwalony przez Sejm w roku 1768 i był jednym z wcześniejszych w Europie.

Pojęcie budżetu państwa

Budżet państwa to zarówno:

  • plan dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów organów władzy publicznej, w tym organów administracji rządowej, organów kontroli i ochrony prawa, sądów i trybunałów sporządzony na okres roku budżetowego,
  • fundusz scentralizowanych środków pieniężnych gromadzonych i rozdzielanych w ciągu roku, w związku z realizacją zadań państwa,
  • jak i akt normatywny najwyższej rangi, ponieważ jest uchwalany w formie ustawy.

W związku z tym pojęcie budżetu państwa może być rozumiane w trzech aspektach:

  • ekonomicznym – pewien fundusz pieniężny,
  • prawnym – pewien akt normatywny,
  • technicznym (konstrukcja techniczna) – wszelkie czynności związane z gromadzeniem i wydatkowaniem środków budżetowych.

Budżet państwa stanowi prawną podstawę działalności władzy wykonawczej (rządu). Jest upoważnieniem dla władzy wykonawczej do dokonywania wydatków i ściągania dochodów. Jest zarazem aktem upoważniającym władzę wykonawczą do gospodarowania publicznymi funduszami. Uchwalenie budżetu, a następnie przyjęcie sprawozdania z jego wykonania, jest aktem politycznego zaufania władzy ustawodawczej dla rządu. Przyjęcie budżetu następuje w wyniku konsensusu między władzą ustawodawczą i wykonawczą oraz grupami interesów[1].

Funkcje budżetu państwa

Funkcje budżetu odzwierciedlają jego istotę i rolę w procesie społeczno-ekonomicznym państwa. Mogą one wpływać pobudzająco na rozwój gospodarczy kraju lub go ograniczać. Są to:

Zasady budżetowe

Tworzenie budżetu państwa wymaga spełnienia szczegółowych zasad, które określają pożądane cechy budżetu, dotyczące zakresu treści budżetu oraz jego konstrukcji. Do najważniejszych z nich należą:

  • zasada równowagi – postulat, aby kwota planowanych wydatków znalazła pełne pokrycie w przewidywanych dochodach, co sprowadza się do bilansowania budżetu w taki sposób, aby nie generował on deficytu budżetowego;
  • zasada jedności formalnej – zgodnie z którą w jednym czasie w jednym państwie może istnieć tylko jeden budżet, gdyż tylko w takiej sytuacji jest możliwe sprawowanie realnego nadzoru władz ustawodawczych nad władzami wykonawczymi. W Polsce przeczy tej zasadzie istnienie parabudżetów, jakimi są fundusze celowe;
  • zasada jedności materialnej – postuluje, aby wszystkie dochody wpływały do jednego budżetu i z niego były finansowane wszystkie wydatki. Wyklucza to możliwość związania określonego wydatku z konkretnym źródłem dochodu, jak to było np. w przypadku tzw. podatku drogowego;
  • zasada powszechności – wszystkie podmioty gospodarki publicznej powinny być powiązane z budżetem albo metodą finansowania brutto (bezpośrednio) albo netto (pośrednio);
  • zasada zupełności (ustrojowo-konstytucyjna) – określa udział państwa w gospodarce (teoretycznie rozwiązanie tego problemu nie istnieje). Istnieją tutaj dwa podejścia:
    • podejście klasyczne – zakłada, że zasada zupełności zachowana jest wówczas, gdy wszelka działalność gospodarcza państwa znajduje swoje odzwierciedlenie w budżecie. Takie ujęcie problemu dopuszcza jedynie finansowanie bezpośrednie, a więc budżetowanie brutto. Wszystkie dochody i wydatki jednostek budżetowych są ujmowane wówczas w planie budżetowym jako dochody i wydatki budżetu,
    • podejście modernistyczne – uznaje zasadę zupełności budżetowej za spełnioną, jeśli jednostki sektora publicznego mają jakiekolwiek powiązanie z budżetem państwa. Jest to tzw. finansowanie budżetowe pośrednie lub budżetowanie netto. Jednostki budżetowe rozliczają się wówczas z budżetem według salda debetowego lub kredytowego, dotyczącego zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych i środków zgromadzonych na wydzielonym rachunku dochodów własnych;
  • zasada dualizmu budżetowego – postuluje opracowywanie, poza budżetem operacyjnym (obowiązującym w cyklach rocznych), budżetu majątkowego w cyklach dwu- lub trzyletnich. Zasada w Polsce nie jest realizowana;
  • zasada szczegółowości – wydatki i dochody budżetu powinny być ujęte ze stosowną szczegółowością, związaną z określeniem zakresu swobody władzy wykonawczej. Celem realizacji tej zasady jest ograniczenie możliwości nadinterpretacji i nadużyć w trakcie wykonywania budżetu. Zasada ma związek z klasyfikacją budżetową;
  • zasada operatywności – budżet wymaga opracowania w układzie podmiotowym, co oznacza wskazanie zadań zarówno w zakresie gromadzenia dochodów, jak i realizacji wydatków dla konkretnych podmiotów;
  • zasada przejrzystości – budżet powinien być przedstawiony parlamentowi i społeczeństwu w możliwie przejrzystym układzie, spopularyzowany w środkach masowego przekazu, ułatwiając przez to ocenę jego wykonania;
  • zasada jawności – postuluje jawność procesu przygotowywania, uchwalania, realizacji i kontroli budżetu. Zarówno ustawa budżetowa, jak i sprawozdanie z jej realizacji mają być ogłaszane w sposób ogólnodostępny (Dziennik Ustaw);
  • zasada gospodarności (racjonalności) – wymaga racjonalnego, czyli oszczędnego, wydatkowania środków budżetowych;
  • zasada realności – postuluje maksymalną precyzję w planowaniu dochodów i wydatków (część doktryny tej zasady nie uznaje);
  • zasada jednoroczności (rygoru budżetowego) – zasada, przyjmująca coroczność, periodyczność budżetu;
  • zasada uprzedniości – zasada uchwalenia budżetu przed terminem jego obowiązywania, a więc przed rozpoczęciem nowego roku budżetowego. Od zasady tej istnieją pewne odstępstwa:
    • prerogacja budżetu – przedłużenie ważności budżetu ubiegłorocznego na pewien okres roku następnego,
    • prowizorium budżetowe – skrócona wersja ustawy budżetowej,
    • funkcjonowanie gospodarki budżetowej w oparciu o projekt budżetu. Polskie prawo dopuszcza jedynie prowizorium jako odstępstwo od zasady uprzedniości.

Budżet państwa a ustawa budżetowa

Ustawa budżetowa jest pojęciem szerszym. Budżet jest jednym, ale nie jedynym załącznikiem do ustawy. Załącznikami są np. zestawienie przychodów i wydatków zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych, plany przychodów i wydatków państwowych funduszy celowych. Ustawa budżetowa zawiera więc budżet i inne plany finansowe. Budżet jest podstawowym planem, za pośrednictwem którego dokonuje się znaczącej kwoty wydatków.

Dochody i wydatki budżetowe

Dochody budżetowe

Klasyfikacja:

Wydatki budżetowe

 Osobny artykuł: Wydatki budżetu państwa.

Klasyfikacja według działów:[potrzebny przypis]

Klasyfikacja według przeznaczenia:[potrzebny przypis]

Wydatki mogą być finansowane z:

  1. podatków (przy zrównoważonym budżecie): według twierdzenia Haavelma (o zrównoważonym budżecie) wzrost wydatków państwa o 1 £, który jest finansowany przez taki sam wzrost podatków, zwiększa dochód o 1 £. Oznacza to, że każdy cel dotyczący dochodu można zrealizować bez konieczności zwiększania deficytu budżetowego.
  2. za pomocą deficytu: wydatki finansowane deficytem mogą bardziej stymulować dochód i zatrudnienie. W ramach tego sposobu wyróżnia się:
    • finansowanie przez kreację dodatkowej bazy monetarnej – jeśli jest dokonywane w drodze bezpośredniego „drukowania” pieniądza, to praktycznie nie powoduje kosztów. Jeśli dokonuje się go za pośrednictwem porozumień między rządem a bankiem centralnym, które ustalają stopę procentową na poziomie niższym od rynkowego, to wówczas generuje minimalne koszty;
    • finansowanie za pośrednictwem emisji obligacji państwowych – ten sposób jest bardziej kosztowny. Pozostawia bazę monetarną na niezmienionym poziomie i powoduje wzrost stóp procentowych. Jego skutkiem jest m.in. wypieranie przez wydatki państwa inwestycji prywatnych.

Budżet państwa w Polsce

W Polsce budżet państwa jest uchwalany w formie ustawy budżetowej na okres roku zwanego rokiem budżetowym, który pokrywa się z rokiem kalendarzowym. Następnie budżet jest ogłaszany w Dzienniku Ustaw jako ustawa budżetowa i staje się wówczas aktem prawnym umożliwiającym organom wykonawczym jego realizację.

W wyjątkowych sytuacjach, np. z powodu trudności politycznych, gospodarczych, czy też klęsk żywiołowych, gdy Rada Ministrów nie może w ustawowym terminie przedstawić parlamentowi projektu ustawy budżetowej na cały rok, wówczas przedkłada parlamentowi projekt ustawy o prowizorium budżetowym, czyli przejściowym planem finansowym, w którym dochody i wydatki są ujęte w okresie krótszym niż rok. Prowizorium traci moc z chwilą uchwalenia ustawy budżetowej.

W historii Polski po 1989 roku tylko jeden raz zdarzyło się, że wykonanie budżetu zostało negatywnie ocenione przez Najwyższą Izbę Kontroli, co miało miejsce w odniesieniu do roku 2022[2].

Kwoty dochodów i wydatków zapisane w ustawach budżetowych

Rok Dochody Wydatki Deficyt/Nadwyżka
2023[3] 604 500 000 000 672 500 000 000 –68 000 000 000
2022[4] 491 936 950 000 521 836 950 000 –29 900 000 000
2021[5] 404 484 028 000 486 784 028 000 –82 300 000 000
2020[6] 398 671 644 000 508 019 293 000 –109 347 649 000
2019[7] 387 734 520 000 416 234 520 000 –28 500 000 000
2018[8] 355 705 405 000 397 197 405 000 –41 492 000 000
2017[9] 325 428 002 000 384 773 502 000 –59 345 500 000
2016[10] 313 808 526 000 368 548 526 000 –54 740 000 000
2015[11] 286 700 000 000 336 680 000 000 –49 980 000 000
2014[12] 277 782 224 000 325 287 369 000 –47 505 145 000
2013[13] 275 729 440 000 327 294 440 000 –51 565 000 000
2012[14] 293 766 128 000 328 765 688 000 –34 999 560 000
2011[15] 273 144 394 000 313 344 394 000 –40 200 000 000
2010[16] 249 006 601 000 301 220 817 000 –52 214 216 000
2009[17] 303 034 805 000 321 221 112 000 –18 186 307 000

Wykonanie budżetu państwa

Rok Dochody Wydatki Deficyt/Nadwyżka Deficyt w % PKB[18]
2023 (szacunek) 574 100 000 000 659 700 000 000 –85 600 000 000 2,5[19]
2022 (szacunek)[20] 504 968 200 000 517 399 000 000 –12 430 800 000 –3,0[21]
2021[22] 494 843 500 000 521 216 800 000 –26 373 400 000 –1,8
2020[23] 419 795 700 000 504 776 000 000 –84 980 500 000 –6,9
2019[24] 400 535 255 000 414 273 014 000 –13 737 759 000 –0,7
2018[25] 380 048 140 000 390 454 347 000 –10 406 208 000 –0,2
2017[26] 350 414 702 000 375 768 453 000 –25 353 751 000 –1,3
2016[27] 314 683 570 000 360 843 115 000 –46 159 545 000 –2,5
2015[28] 289 136 706 000 331 743 437 000 –42 606 731 000 –2,6
2014[29] 283 542 707 000 312 519 527 000 –28 976 820 000 –3,4
2013[30] 279 151 205 000 321 345 286 000 –42 194 081 000 –4,1
2012[31] 287 595 114 000 318 001 861 000 –30 406 746 000 –3,7
2011[32] 277 557 221 000 302 681 609 000 –25 124 388 000 –4,8
2010[33] 250 302 781 000 294 893 878 000 –44 591 097 000 –7,3
2009[34] 274 183 500 000 298 028 478 000 –23 844 979 000 –1,8
2008[35] 253 547 261 000 277 893 478 000 –24 348 216 000 –1,9
2007[36] 236 367 532 000 252 323 889 000 –15 956 357 000 –1,4
2006[37] 197 639 812 000 222 702 946 000 –25 063 134 000 –2,4
2005[38] 179 772 217 000 208 132 944 000 –28 360 727 000 –2,9
2004[39] 156 281 202 000 197 698 320 000 –41 417 118 000 –4,5
2003[40] 152 110 586 000 189 153 592 000 –37 043 006 000 –4,4
2002[41] 143 519 843 000 182 922 448 000 –39 402 606 000 –5,0
2001[42] 140 526 895 000 172 885 211 000 –32 358 315 000 –4,3
2000[43] 135 663 897 000 151 054 929 000 –15 391 032 000 –2,1

Szacunkowe wykonanie budżetu w rozbiciu na miesiące w mln zł

Rok I II III IV V VI
Dochody Wydatki Różnica Dochody Wydatki Różnica Dochody Wydatki Różnica Dochody Wydatki Różnica Dochody Wydatki Różnica Dochody Wydatki Różnica
2021[44] 40 656 34 010 6 646 30 441 36 210 -5 769 29 959 34 254 -4 295 46 011 33 433 12 578 34 412 34 221 191
2020[45] 40 271 36 845 3 426 29 661 36 400 -6 739 26 265 32 308 -6 043 33 442 42 970 -9 528 27 430 34 429 -6 999 40 324 31 561 8 763
2019[46] 38 737 32 150 6 587 26 039 33 421 -7 382 25 313 29 206 -3 693 39 678 35 265 4 413 32 677 34 760 -2 083 29 534 32 417 -2 883
2018[47] 35 191 26 629 8 562 26 829 30 930 -4 101 26 449 27 782 -1 333 36 693 30 497 6 196 28 846 28 585 261 27 999 28 049 -50
2017[48] 36 957 30 208 6 749 23 985 29 879 -5 894 24 305 27 444 -3 139 31 765 30 349 1 416 26 277 25 612 665 33 412 27 349 6 063
2016[49] 30 725 28 965 1 760 25 440 30 299 -4 859 20 653 27 142 -6 489 28 568 30 105 -1 537 23 742 26 100 -2 358 22 474 27 684 -5 210
2015[50] 28 123 28 703 -580 19 029 29 780 -10 751 20 630 26 003 -5 373 28 289 28 285 3 20 207 23 144 -2 937 20 737 27 248 -6 511
Rok VII VIII IX X XI XII
Dochody Wydatki Różnica Dochody Wydatki Różnica Dochody Wydatki Różnica Dochody Wydatki Różnica Dochody Wydatki Różnica Dochody Wydatki Różnica
2020 38 413 37 589 824 33 103 30 107 2 996 35 594 36 058 -464 39 469 37 777 1 692 38 515 39 650 -1 135 37 349 109 159 -71 810
2019 36 589 36 331 258 34 078 31 276 2 802 33 184 32 990 194 36 864 38 270 -1 406 34 216 32 906 1 310 33 467 45 251 -11 783
2018 30 149 40 541 -10 392 31 304 29 395 1 909 29 402 27 270 2 132 36 552 33 259 3 293 33 981 29 397 4 584 36 682 58 160 -21 478
2017 29 404 32 913 -3 509 28 917 26 384 2 533 27 240 28 349 -1 109 32 758 33 864 -1 106 28 243 33 324 -5 081 27 236 50 183 -22 947
2016 37 055 32 658 4 397 25 873 26 506 -633 24 078 29 794 -5 686 30 015 34 048 -4 033 25 862 28 785 -2 923 20 200 38 788 -18 588
2015 26 465 26 908 -443 23 758 23 027 731 22 809 28 084 -5 275 28 865 32 247 -3 352 24 853 26 494 -1 641 25 372 31 851 -6 479

Pierwszy budżet Polski

Za pierwszy budżet Polski uważa się "Percepty i ekspensy wszystkich intrat i skarbów obojga narodów podług niżej opisanych tabel” Sejmu z 1768 (czasy gdy władał Stanisław August Poniatowski). Wpływy miały wynieść 17 mil złotych, podczas gdy wyniosły 9 mil złotych. Połowa wydatków była przeznaczona na wojsko[51].

Przypisy

  1. ↑ Komar 1996 ↓, s. 81–83.
  2. ↑ Damian Szymański: Rząd właśnie przyjął potężny cios. Pierwszy raz w historii. money.pl, 2023-06-15. [dostęp 2023-07-17].
  3. ↑ Sejm przyjął ustawę budżetową na 2023 rok - Ministerstwo Finansów - Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Finansów [dostęp 2023-03-07] (pol.).
  4. ↑ Ustawa 2022 - Ministerstwo Finansów - Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Finansów [dostęp 2023-03-07] (pol.).
  5. ↑ Ustawa 2021 - Ministerstwo Finansów - Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Finansów [dostęp 2021-05-03] (pol.).
  6. ↑ Ustawa z dnia 28 października 2020 r. o zmianie ustawy budżetowej na rok 2020 (Dz.U. z 2020 r. poz. 1919).
  7. ↑ Ustawa budżetowa na 2019 r. – Ministerstwo Finansów [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2019-02-09].
  8. ↑ Ustawa budżetowa na rok 2018 z dnia 11 stycznia 2018 roku – podpisana przez Prezydenta RP 29 stycznia 2018 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 291) – Ustawa budżetowa 2018 – Ministerstwo Finansów [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2018-03-11].
  9. ↑ Kancelaria Sejmu RP, Ustawa budżetowa na rok 2017 [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2017-01-19].
  10. ↑ Kancelaria Sejmu RP, Ustawa budżetowa na rok 2016 [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2017-01-03].
  11. ↑ Kancelaria Sejmu RP, Ustawa budżetowa na rok 2015 [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2016-02-15].
  12. ↑ Kancelaria Sejmu RP, Ustawa budżetowa na rok 2014 [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2016-02-15].
  13. ↑ Kancelaria Sejmu RP, Ustawa budżetowa na rok 2013 [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2016-02-15].
  14. ↑ Kancelaria Sejmu RP, Ustawa budżetowa na rok 2012 [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2016-02-15].
  15. ↑ Kancelaria Sejmu RP, Ustawa budżetowa na rok 2011 [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2016-02-15].
  16. ↑ Kancelaria Sejmu RP, Ustawa budżetowa na rok 2010 [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2016-02-15].
  17. ↑ Kancelaria Sejmu RP, Ustawa budżetowa na rok 2009 [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2017-06-08].
  18. ↑ Eurostat, General government deficit/surplus [online], ec.europa.eu [dostęp 2017-04-24].
  19. ↑ Szacunkowe wykonanie budżetu państwa w 2023 r. - Ministerstwo Finansów - Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Finansów [dostęp 2024-02-06] (pol.).
  20. ↑ Szacunek 2022 - Ministerstwo Finansów - Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Finansów [dostęp 2023-03-07] (pol.).
  21. ↑ Ekspert: niższy deficyt to wynik zacieśniania polityki fiskalnej i wysokiego nominalnego wzrostu PKB [online], Polska Agencja Prasowa SA [dostęp 2023-03-07] (pol.).
  22. ↑ Sprawozdanie roczne za 2021 rok - Ministerstwo Finansów - Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Finansów [dostęp 2023-03-07] (pol.).
  23. ↑ Sprawozdanie roczne za 2020 rok - Ministerstwo Finansów - Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Finansów [dostęp 2022-04-20] (pol.).
  24. ↑ Sprawozdanie roczne za 2019 rok [online], www.gov.pl [dostęp 2020-10-26].
  25. ↑ Sprawozdanie roczne za 2018 rok [online], www.gov.pl [dostęp 2020-10-26].
  26. ↑ Szacunkowe dane o wykonaniu budżetu państwa w 2017 r. [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2018-06-01].
  27. ↑ Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2016 r. [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2017-05-31].
  28. ↑ Ministerstwo Finansów – Departament Budżetu Państwa, Sprawozdanie z wykonania budżetu Państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2015 [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2016-12-22].
  29. ↑ Ministerstwo Finansów – Departament Budżetu Państwa, Sprawozdanie z wykonania budżetu Państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2014 [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2016-12-22].
  30. ↑ Ministerstwo Finansów – Departament Budżetu Państwa, Sprawozdanie z wykonania budżetu Państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2013 [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2016-12-22].
  31. ↑ Ministerstwo Finansów – Departament Budżetu Państwa, Sprawozdanie z wykonania budżetu Państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2012 [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2016-12-22].
  32. ↑ Ministerstwo Finansów – Departament Budżetu Państwa, Sprawozdanie z wykonania budżetu Państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2011 [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2016-12-22].
  33. ↑ Ministerstwo Finansów – Departament Budżetu Państwa, Sprawozdanie z wykonania budżetu Państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2010 r. [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2016-12-22].
  34. ↑ 2009 – Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa (roczne) – Ministerstwo Finansów [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2018-05-27].
  35. ↑ 2008 – Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa (roczne) – Ministerstwo Finansów [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2018-05-27].
  36. ↑ 2007 – Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa (roczne) – Ministerstwo Finansów [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2018-05-27].
  37. ↑ 2006 – Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa (roczne) – Ministerstwo Finansów [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2018-05-27].
  38. ↑ 2005 – Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa (roczne) – Ministerstwo Finansów [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2018-05-27].
  39. ↑ 2004 – Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa (roczne) – Ministerstwo Finansów [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2018-05-27].
  40. ↑ 2003 – Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa (roczne) – Ministerstwo Finansów [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2018-05-27].
  41. ↑ 2002 – Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa (roczne) – Ministerstwo Finansów [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2018-05-27].
  42. ↑ 2001 – Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa (roczne) – Ministerstwo Finansów [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2018-05-27].
  43. ↑ 2000 – Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa (roczne) – Ministerstwo Finansów [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2018-05-27].
  44. ↑ Szacunek 2021 - Ministerstwo Finansów - Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Finansów [dostęp 2021-05-03] (pol.).
  45. ↑ Szacunek 2020 - Ministerstwo Finansów - Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Finansów [dostęp 2021-05-03] (pol.).
  46. ↑ Szacunek 2019 [online], Ministerstwo Finansów [dostęp 2019-03-03].
  47. ↑ Szacunkowe dane o wykonaniu budżetu państwa w 2018 r. – Szacunkowe dane o wykonaniu budżetu państwa – Ministerstwo Finansów [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2018-06-02].
  48. ↑ Szacunkowe dane o wykonaniu budżetu państwa w 2017 r. – Szacunkowe dane o wykonaniu budżetu państwa – Ministerstwo Finansów [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2018-06-02].
  49. ↑ Szacunkowe dane o wykonaniu budżetu państwa w 2016 r. – Szacunkowe dane o wykonaniu budżetu państwa – Ministerstwo Finansów [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2018-06-02].
  50. ↑ Szacunkowe dane o wykonaniu budżetu państwa w 2015 r. – Szacunkowe dane o wykonaniu budżetu państwa – Ministerstwo Finansów [online], www.mf.gov.pl [dostęp 2018-06-02].
  51. ↑ Jak powstawał i powstaje budżet państwa? | Tysol.pl [online], www.tysol.pl [dostęp 2019-11-23].

Bibliografia

  • Andrzej Borodo, Polskie prawo finansowe. Zarys ogólny, Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”, 2005, ISBN 83-7285-253-7, OCLC 69488363.
  • A. Komar, Finanse publiczne w gospodarce rynkowej, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 1996
  • A. Gomułowicz, J. Małecki, Polskie prawo finansowe, LexisNexis, 2006, ISBN 83-7334-585-X.
  • Z. Ofiarski, Piotr Nowicki, Prawo finansowe, C.H. Beck, ISBN 83-7483-506-0.
  • N. Acocella, Zasady polityki gospodarczej, PWN, Warszawa 2002
  • L. Lipiec-Warzecha, Komentarz do art. 95 ustawy o finansach publicznych, SIP LEX, 2007.
  • E. Chojna-Duch, H. Litwińczuk (red.), Prawo finansowe, Warszawa 2007.

Linki zewnętrzne

  • Leksykon budżetowy [online], sejm.gov.pl [dostęp 2015-12-08].
  • Polityka budżetowa, Grzegorz Gołębiowski (red.), wyd. 3/2010, sejm.gov.pl.

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się