Bogusław Banaszak
Ilustracja
Prof. Bogusław Banaszak podczas jubileuszu 40-lecia pracy zawodowej, 16 października 2017
Data i miejsce urodzenia

3 lutego 1955
Wrocław

Data i miejsce śmierci

9 stycznia 2018
Warszawa

Zawód, zajęcie

prawnik, nauczyciel akademicki

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Komandorski I Klasy Odznaki Honorowej za Zasługi Krzyż Oficerski Odznaki Honorowej za Zasługi Krzyż Oficerski za Naukę i Sztukę (Austria) Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi RFN

Bogusław Marian Banaszak (ur. 3 lutego 1955 we Wrocławiu, zm. 9 stycznia 2018 w Warszawie[1][2]) – polski prawnik, profesor nauk prawnych, specjalista prawa konstytucyjnego i prawa administracyjnego. Dziekan Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Zielonogórskiego. W latach 2017–2018 sędzia Trybunału Stanu.

Życiorys

W latach 1973–1975 studiował prawo na Uniwersytecie Wrocławskim. W 1983 uzyskał stopień naukowy doktora nauk prawnych na podstawie rozprawy Cechy ustrojowe państw socjalistycznych w Azji[3] napisanej pod kierunkiem Aleksandra Patrzałka[4]. W 1991 uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego na podstawie rozprawy pt. Sądownictwo konstytucyjne a ochrona podstawowych praw obywateli[5].

W semestrze letnim 1994 był profesorem wizytującym na Uniwersytecie Wiedeńskim. Od 1998 był profesorem nauk prawnych.

Został wykładowcą prawa konstytucyjnego i prawa administracyjnego na Uniwersytecie Wrocławskim oraz w Collegium Polonicum w Słubicach, wspólnej placówce Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza i Europejskiego Uniwersytetu Viadrina we Frankfurcie nad Odrą. Przez kilkanaście lat pełnił funkcję kierownika Katedry Prawa Konstytucyjnego UWr[6].

Od maja 2000 do października 2001 członek Rady Doradczej do spraw Praw Człowieka przy Ministrze Spraw Zagranicznych. 4 listopada 2004 odebrał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu w Peczu (Węgry), natomiast w 2010 otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu w Pitești w Rumunii.

W związku z wydaniem w 2003 polsko-niemieckiego Słownika prawa i gospodarki[7] pod red. B. Banaszaka został on posądzony o plagiat. Toczył się przeciwko niemu proces w sprawie cywilnej z powództwa dr Aliny Kilian, autorki Słownika języka prawniczego i ekonomicznego[8] wydanego w 2000[9]. W listopadzie 2015 Sąd Okręgowy w Warszawie wydał nieprawomocny wyrok za naruszenie praw autorskich, nakazując zapłacenie 25 tys. zł zadośćuczynienia. Prof. Banaszak wraz z wydawnictwem C.H. Beck odwołali się od wyroku[6][10].

Od 2010 był członkiem korespondentem hiszpańskiej Królewskiej Akademii Nauk[11]. Był doradcą Rzecznika Praw Obywatelskich Janusza Kochanowskiego i przewodniczącym Rady Legislacyjnej przy Prezesie Rady Ministrów[6].

W listopadzie 2010 został zgłoszony przez posłów Platformy Obywatelskiej jako kandydat na sędziego Trybunału Konstytucyjnego[12]. Po nieudzieleniu mu rekomendacji przez prezydium klubu parlamentarnego PO w związku z ujawnieniem zarzutów o plagiat zrezygnował z kandydowania[13].

Przygotowywał opinie zlecone przez Biuro Analiz Sejmowych w czasie kryzysu wokół Trybunału Konstytucyjnego[14][15], a także głosowania Sejmu RP w Sali Kolumnowej[16][17]. Przygotowywane przez niego ekspertyzy były korzystne dla Prawa i Sprawiedliwości (m.in. w jednej z nich uznał, że TK powinien orzekać o konstytucyjności ustawy o zmianie ustawy o TK z 22 grudnia 2015 w oparciu o nią samą)[6]. Wylansował także zasadę tzw. autonomii parlamentarnej, podnosząc ją do rangi naczelnej normy konstytucyjnej[6]. W październiku 2016 przygotował opinię dla Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w której uznał, że uchwała o projekcie budżetu Trybunału Konstytucyjnego na 2017 jest nieważna, gdyż Zgromadzenie Ogólne Sędziów TK podjęło ją w niewłaściwym składzie, tj. bez trójki sędziów wybranych przez Sejm VIII kadencji w listopadzie 2015[18].

30 marca 2016 został powołany przez marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego w skład Zespołu Ekspertów do Spraw problematyki Trybunału Konstytucyjnego, który otrzymał za zadanie podjęcie kwestii powodujących kryzys w działalności TK (zespół złożył raport 1 sierpnia 2016)[19][20].

W kwietniu 2016 został nominowany przez rząd Beaty Szydło przedstawicielem Polski w tzw. komisji weneckiej[21]. W styczniu 2017 wybrany przez Sejm sędzią Trybunału Stanu[22][23].

W czerwcu 2017 wspólnie z Anną Łabno i Bogumiłem Szmulikiem opracował na zlecenie partii Prawo i Sprawiedliwość ankietę w sprawie nowej konstytucji skierowaną do polskich prawników-konstytucjonalistów[24]. Na ponad 102 rozesłane ankiety poza autorami odpowiedziało 11 osób[25].

Autor ponad 250 prac naukowych, wśród których są monografie, podręczniki, studia i artykuły. Kilkadziesiąt z nich opublikowano za granicą (na Węgrzech, w Austrii, Niemczech, Francji, Chile, Korei Południowej, Holandii).

Był członkiem założycielem i prezesem Dolnośląskiego Stowarzyszenia Ekologicznego, które przez lata blokowało autostradową obwodnicę Wrocławia[10][26]. W pobliżu planowanej trasy znajdował się jego dom[10].

9 stycznia 2018 w trakcie podróży samolotem miał zawał serca. Jeszcze tego samego dnia zmarł w Warszawie[27][2]. 18 stycznia 2018, po mszy pogrzebowej w Głosce, został pochowany na cmentarzu w Miękini[28].

Odznaczenia

Publikacje

W dorobku publikacyjnym B. Banaszaka znajdują się m.in.[36]:

  • Aubert Jean F., Banaszak Bogusław, Lüthi Ruth, Parlament Szwajcarii. Wstęp i tłum. Bogusław Banaszak. Oprac. J.F Aubert, R. Lüthi, L. Meyer, H. Hirter, A. Huber-Hotz, C. Lanz, M. Graf K. Nuspliger, F. Meier-Grob, B.M. Gadient. Warszawa 2000 Wydawn.Sejmowe ss. 217.
  • Konstytucje Rzeczypospolitej oraz komentarz do Konstytucji RP z 1997 roku. Red. Jan Boć. Wrocław 1998 Kolonia Limited ss. 360.
  • Preisner Artur, Balicki Ryszard, Banaszak Bogusław, Słownik wiedzy o Sejmie. Wyd. 2 zm. i uzup. Red. Artur Preisner. Warszawa 2001 Wydawn.Sejmowe ss. 249.
  • Balicki Ryszard, Nowacka Ewa, Banaszak Bogusław, Ustrój administracji publicznej. Red. Ewa J. Nowacka. Oprac.: R. Balicki, B. Banaszak, A. Błaś, J. Boć, M. Masternak-Kubiak, J. Niczyporuk, E.J. Nowacka, K. Nowacki, J. Szreniawski. Warszawa 1999 [2000] Wydawn.Prawn.PWN ss. 219.

Przypisy

  1. Krzysztof (JARY) Jarosiński, Nie żyje prof. zw. dr hab. dr h.c. multi Bogusław Banaszak - Dziekan Wydziału Prawa i Administracji UZ [online], uz.zgora.pl [dostęp 2018-01-10] (pol.).
  2. a b Profesor Bogusław Banaszak zmarł w Warszawie [online], eska.pl, 10 stycznia 2018 [dostęp 2018-01-10] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-11].
  3. Urszula Glensk: Jakich PiS ma ekspertów prawa. polityka.pl, 16 grudnia 2015. [dostęp 2015-12-17].
  4. Uniwersytet Wrocławski. Wydział Prawa i Administracji; Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii. Wykaz doktoratów 1945-2010
  5. Prof. Bogusław Banaszak, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2009-12-13].[martwy link]
  6. a b c d e Emilia Świętochowska. Prawnik, który ceni władzę. Z wzajemnością. „Dziennik Gazeta Prawna”, s. D3, 10 maja 2016. 
  7. Rechts- und Wirtschaftswörterbuch polnisch-deutsch, Warszawa 2003 Wyszukaj tę książkę w księgozbiorze Biblioteki Narodowej
  8. Wörterbuch der Rechts- und Wirtschaftssprache, Warszawa 2000 Wyszukaj tę książkę w księgozbiorze Biblioteki Narodowej
  9. Ewa Siedlecka, Kandydat do Trybunału Konstytucyjnego z procesem Gazeta Wyborcza, [dostęp 18.11.2010]
  10. a b c Niebanalny profesor w Komisji Weneckiej. „Polityka”, s. 9, 20–26 kwietnia 2016. 
  11. Wrocław: Kolejne honory dla profesora Banaszaka. gazetawroclawska.pl, 28 maja 2010. [dostęp 2015-11-26].
  12. Lista kandydatów na sędziów Trybunału Konstytucyjnego (druk nr 3573). [w:] Sejm Rzeczypospolitej Polskiej [on-line]. sejm.gov.pl, 5 listopada 2010. s. 2. [dostęp 2015-11-26].
  13. Michał Kokot, Ewa Siedlecka, Trybunał Konstytucyjny nie dla prof. Banaszaka [online], Wyborcza.pl, 25 listopada 2010 [dostęp 2015-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2015-11-27].
  14. Prof. zw. dr hab. Bogusław Banaszak, Uniwersytet Zielonogórski, BAS-69/15A Warszawa, 24 listopada 2015 r., Opinia prawna stanowiąca odpowiedź na dwa pytania. sejm.gov.pl, 24 listopada 2015.
  15. Bogusław Banaszak, Opinia, Biuro Analiz Sejmowych, opinia zlecona, BAS-2251/16, Warszawa, 24 października 2016.
  16. Bogusław Banaszak, Opinia zlecona, BAS-2697/16, sejm.gov.pl, Warszawa, 20 grudnia 2016.
  17. Bogusław Banaszak, Opinia, BAS-2757/16, sejm.gov.pl, 27 grudnia 2016.
  18. Ewa Siedlecka. Misja: zagłodzić Trybunał. „Gazeta Wyborcza”, s. 4, 28 października 2016. 
  19. Spotkanie Zespołu Ekspertów do Spraw problematyki TK. sejm.gov.pl, 31 marca 2016. [dostęp 2016-03-31].
  20. Zespół Kuchcińskiego przedstawił raport. „Wiele stwierdzeń Komisji Weneckiej ma charakter błędów bądź przeinaczeń” [online], Wyborcza.pl, 1 sierpnia 2016 [dostęp 2016-08-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-03].
  21. MSZ: Banaszak i Muszyński nowymi członkami Komisji Weneckiej. pap.pl, 25 kwietnia 2016. [dostęp 2016-05-02].
  22. M.P. z 2017 r. poz. 165
  23. Prof. Banaszak wybrany na sędziego Trybunału Stanu [online], TVN24.pl, 26 stycznia 2017 [dostęp 2017-01-26] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-26].
  24. PiS po cichu pracuje nad nową Konstytucją, nie oglądając się na Andrzeja Dudę. oko.press, 22 czerwca 2017. [dostęp 2017-08-01].
  25. Prawnicy zbojkotowali ankietę konstytucyjną – B. Mikołajewska dla Archiwum Osiatyńskiego. monitorkonstytucyjny.eu, 22 kwietnia 2018. [dostęp 2018-09-06].
  26. Agata Źrałko: Dziekan wydziału prawa, co obwodnicę skutecznie zablokował. zielonagora.wyborcza.pl, 4 kwietnia 2016. [dostęp 2016-04-30].
  27. Prof. Bogusław Banaszak nie żyje [online], Onet.pl, 10 stycznia 2018 [dostęp 2018-01-10] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-10].
  28. Bogusław Banaszak. wpa.uz.zgora.pl. [dostęp 2018-01-18].
  29. M.P. z 2018 r. poz. 354
  30. Odznaczenie państwowe dla śp. prof. Bogusława Banaszaka. prezydent.pl, 18 stycznia 2018. [dostęp 2018-01-30].
  31. M.P. z 2009 r. nr 25, poz. 350
  32. M.P. z 2001 r. nr 36, poz. 581 – pkt 3.
  33. Aufstellung aller durch den Bundespräsidenten verliehenen Ehrenzeichen für Verdienste um die Republik Österreich ab 1952. parlament.gv.at. s. 1308, 1825. [dostęp 2017-09-22]. (niem.).
  34. Nie żyje prof. zw. dr hab. dr h.c. multi Bogusław Banaszak - Dziekan Wydziału Prawa i Administracji UZ [online], uz.zgora.pl [dostęp 2024-02-12] (pol.).
  35. Zmiany w składzie Rady Nadzorczej PZU SA – bankier.pl
  36. Banaszak, Bogusław (1955- ). Katalog elektroniczny Biblioteki Narodowej. [dostęp 2018-01-10].

Linki zewnętrzne

  • Życiorys na stronach Uniwersytetu Zielonogórskiego
  • Bogusław Banaszak: Życiorys na stronie Rady Legislacyjnej przy Prezesie Rady Ministrów
  • Prof. dr hab. Bogusław Banaszak, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2009-12-13].[martwy link]

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się