Benedykt Hesse
Data i miejsce urodzenia
|
1389 Kraków
|
Data śmierci
|
1456
|
Zawód, zajęcie
|
uczony
|
Benedykt Hesse (ur. 1389 w Krakowie, zm. 1456) – polski[1] uczony, filozof i teolog.
Życiorys
Pochodził z mieszczańskiej rodziny osiadłej w Krakowie w XIV wieku. Był synem Jana, który prawdopodobnie był kupcem. Od 1407 studiował sztuki wyzwolone, ukończył również teologię. Był uczniem Andrzeja z Kokorzyna oraz Franciszka z Brzegu[1]. W 1411 został bakałarzem, w 1415 – magistrem. Po ukończeniu studiów wykładał w Krakowie, m.in. prawo kanoniczne. Kilkukrotnie sprawował funkcję rektora Uniwersytetu Krakowskiego[2]. W 1448 został wicekanclerzem uniwersytetu i był nim do 1449[3].
Benedykt Hesse podobnie jak Paweł z Worczyna głosił, że filozofia i teologia powinny być od siebie oddzielone, gdyż różnią się od siebie zarówno przedmiotowo, jak i metodologicznie[4]. Postulował również rozgraniczenie między fizyką a metafizyką[5]. Był nominalistą, ostro krytykował realizm pojęciowy[6]. Był przedstawicielem koncyliaryzmu i zwolennikiem poglądów Jana Buridana[7][8].
Hesse był pierwszym wybitnym polskim logikiem[1]. Jego śmierć była symbolicznym końcem okresu via moderna w Krakowie. Jego uczniami byli m.in. Piotr z Sienna oraz Jan Kanty[2].
Na podstawie pism Hessego habilitował się arcybiskup Stanisław Wielgus[9].
Przypisy
- ↑ a b c Stanisław Wielgus: BENEDYKT HESSE. [dostęp 2012-05-02]. (pol.).
- ↑ a b Jan Skoczyński, Jan Woleński: Historia filozofii polskiej. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2010, s. 30.
- ↑ TeresaT. Michałowska TeresaT., Literatura polskiego Średniowiecza: leksykon, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 127, ISBN 978-83-01-16675-5 [dostęp 2023-09-29] .
- ↑ Jan Skoczyński, Jan Woleński: Historia filozofii polskiej. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2010, s. 37.
- ↑ Jan Skoczyński, Jan Woleński: Historia filozofii polskiej. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2010, s. 42.
- ↑ Jan Skoczyński, Jan Woleński: Historia filozofii polskiej. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2010, s. 39.
- ↑ Benedykt Hesse. encyklopedia.wp.pl. [dostęp 2012-05-02]. (pol.).
- ↑ Jan Skoczyński, Jan Woleński: Historia filozofii polskiej. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2010, s. 45.
- ↑ abp Stanisław Wielgus: Quaestiones super octo libros "Physicorum" Aristotelis. Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1984. [dostęp 2012-05-02]. (pol.).
Bibliografia
- Jan Skoczyński, Jan Woleński: Historia filozofii polskiej. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2010.brak strony w książce
- M. Ozorowski, Życie i działalność Benedykta Hessego, „Studia Teologiczne”, 16, 1998, s. 79-92.
Linki zewnętrzne
- Dzieła Benedykta Hesse w bibliotece Polona
Akademia Krakowska / Uniwersytet Krakowski (1400–1499) |
|
---|
Akademia Krakowska / Uniwersytet Krakowski (1500–1599) |
|
---|
Akademia Krakowska / Uniwersytet Krakowski (1600–1699) |
|
---|
AkademiaKrakowska / Uniwersytet Krakowski (1700–1777) |
|
---|
Szkoła Główna Koronna (1777–1795) |
|
---|
Szkoła Główna Krakowska (1795–1805) |
|
---|
Lata 1805–1817[A][B] |
|
---|
Uniwersytet Jagielloński (1817–1899) |
|
---|
Uniwersytet Jagielloński (od 1900) |
|
---|
- ↑ a b c d e f g h i j k l Pełniący funkcję rektora w zastępstwie.
- ↑ Od 1805 do 1809 Uniwersytet połączony z Uniwersytetem Lwowskim i zgermanizowany, 1809 repolonizacja po włączeniu Krakowa do Księstwa Warszawskiego.
- ↑ W latach 1853–1860 rektorów nie wybierano, Uniwersytetem kierował mianowany przez rząd kurator.
- ↑ Sprawował obowiązki rektora Tajnego Uniwersytetu.