.jpg) Alexander Rybak (2018) | |
| Imię i nazwisko |
Alaksandar Iharawicz Rybak |
|---|---|
| Pseudonim |
Alexander Rybak |
| Data i miejsce urodzenia | |
| Instrumenty | |
| Gatunki |
pop, folk, adult contemporary, soft rock, crossover, baroque pop, indie pop |
| Zawód | |
| Aktywność |
od 2004 |
| Strona internetowa | |
Alexander Rybak (biał. Алякса́ндар І́гаравіч Рыба́к, Alaksandar Iharawicz Rybak; ur. 13 maja 1986 w Mińsku) – białorusko-norweski piosenkarz, skrzypek, aktor, kompozytor i model. Zwycięzca 54. Konkursu Piosenki Eurowizji (2009), dwukrotny reprezentant Norwegii w konkursie (2009 i 2018).
Urodził się na Białorusi[1]. Jest synem skrzypka Igora Aleksandrowicza Rybaka (ur. 1954) i pianistki Natalii Walencinawny Rybak (ur. 1959). Ojciec, który był jego pierwszym nauczycielem, pracował w zespole muzycznym w Witebsku i w Mińskiej Orkiestrze Kameralnej, a jego matka była redaktorką programów telewizyjnych. Od najmłodszych lat wychowywał się na folklorze i muzyce klasycznej. Jego babka, nauczycielka szkoły muzycznej im. Marii Borisowny Sawickiej, zapoznała dwuletniego wnuka z pierwszymi melodiami. Według wspomnień jego ojca, gdy Alexander miał trzy lata, podczas spaceru w lesie zaśpiewał piosenkę własnej kompozycji.
Gdy miał cztery lata, wraz z rodzicami przeprowadził się do Norwegii i zamieszkał w Nesodden, gdzie jego ojciec podjął pracę. Sześć miesięcy później wrócił do Mińska, gdzie rozpoczął naukę w Białoruskiej Państwowej Szkole Muzycznej. Gdy miał pięć lat, zaczął grać na skrzypcach i pianinie, czym kontynuował rodzinną tradycję[2][3]. Wcześniej zaczął komponować piosenki i pisać do nich teksty[4]. W wieku 10 lat podjął naukę w Instytucie Muzycznym Barratt Due w Oslo, którą przerwał na etapie bachelor’s degree w 2009. W 2011 powrócił na studia i skończył je w czerwcu 2012 na wydziale skrzypiec[5][6]. W wieku 17 lat otrzymał stypendium w Maedowmount Music School, przyznawanej corocznie nie więcej niż trzem kandydatom od studentów muzyki na całym świecie. Otrzymał wykształcenie średnie w szkole muzyki, tańca i sztuki dramatycznej Videregaende RUD.
Biegle komunikuje się w językach: norweskim, rosyjskim i angielskim, zna też podstawy języka polskiego[7].
Wraz z ojcem współpracował jako muzyk w norweskim musicalu z Mortenem Harketem, wokalistą zespołu a-Ha. Z musicalem koncertował w Europie, Ameryce i Chinach. W 2004 otrzymał Nagrodę Kulturalną im. Andersa Jahre’a[8].
W 2005 wziął udział w programie Idol: Jakten på en superstjerne, w którym doszedł do etapu półfinałów. W 2006 zwyciężył w konkursie talentów Kjempesjansen, do którego zgłosił się z autorską piosenką „Foolin”[2]. Trzy lata wcześniej zgłosił się do tego konkursu, jednak nie przeszedł etapu przesłuchań. W 2007 odgrywał główną rolę w krajowej inscenizacji musicalu Skrzypek na dachu, wystawianego w stołecznym Teatrze Nye. Za rolę w produkcji otrzymał nagrodę Hedda[2]. W międzyczasie występował gościnnie z wykonawcami, takimi jak m.in.: Morten Harket, Arve Tellefsen, Pinchas Zukerman, Hanne Krogh czy duet Knutsen i Ludvigsen. Pracował też jako akompaniator w największej orkiestrze symfonicznej Ung Symphony.
W 2008 zakwalifikował się z piosenką „Fairytale” do programu Norsk Melodi Grand Prix mającego wyłonić reprezentanta Norwegii w 54. Konkursie Piosenki Eurowizji[9]. W lutym 2009 zakwalifikował się do finału selekcji[10] i zajął w nim pierwsze miejsce, zdobywszy łącznie 747 888 głosów od telewidzów i komisji jurorskiej, dzięki czemu został reprezentantem kraju w konkursie organizowanym w Moskwie[11]. W maju wystąpił w drugim półfinale Konkursu Piosenki Eurowizji i z pierwszego miejsca awansował do sobotniego finału[12][13][14]. Zwyciężył w nim po zdobyciu wówczas rekordowej liczby 387 punktów od telewidzów i jurorów[15][16], w tym m.in. najwyższych not (12 punktów) z 16 krajów[17][18][19]. Podczas występu towarzyszyli mu tancerze z grupy Frikar (Hallgrim Hansegård, Sigbjørn Rua, Torkjell Lunde Børsheim) i chórzystki, Jorunn Hauge i Karianne Kjærnes[20][21][22]. Po finale konkursu wydał debiutancki album studyjny pt. Fairytales[23], za który odebrał certyfikat potrójnej platynowej płyty za sprzedaż w ponad 13 tys. egzemplarzach w Norwegii[24]. Z singlem „Fairytale” dotarł do pierwszego miejsca norweskiej listy przebojów[25], a także do pierwszej dziesiątki notowań w: Szwecji, Danii, Finlandii, Holandii i Belgii[26][27]. Wydawnictwo promował również singlami: „Funny Little World”[28][29] i „Roll with the Wind”[30]. 29 maja był jurorem Nowe głosy Białorusi w Mińsku, był też gościem 18. Międzynarodowego Festiwalu Sztuk „Słowiański Bazar” w Witebsku. 10 listopada wystąpił podczas koncertu poświęconemu Dniu Milicji. Od 24 do 29 listopada koncertował w Rostowie nad Donem, Samarze, Jekaterynburgu, Moskwie i Petersburgu. W grudniu wystąpił z przebojem „Fairytale” na ceremonii wręczenia Pokojowej Nagrody Nobla[31]. W trakcie gali nawiązał znajomość z amerykańskim producentem Wyclefem Jeanem[24] i aktorem Willem Smithem[32]. W międzyczasie odbył trasę koncertową po Norwegii[33], na której gościnnie wystąpiła z nim m.in. Elisabeth Andreassen[34] oraz nagrał piosenkę „Ja nie wieriu w czudiesa/Supiergieroj”, wykorzystaną w oficjalnej ścieżce dźwiękowej rosyjskiego filmu Czarna błyskawica[24]. Ponadto w 2009 odegrał drugoplanową rolę Leviego w filmie Yohan – Barnevandreren, a także był bohaterem filmu dokumentalnego Rune’a Langlo pt. Fairytale, the movie (2009), w którym pokazane były podróże po zwycięstwie na Eurowizji[34][35]. 30 listopada wraz z Aleksiejem Jagudinem przemawiał na Placu Czerwonym w Moskwie podczas prezentacji symbolu Zimowych igrzysk Olimpijskich 2014 w Soczi.
Na początku 2010 rozpoczął pracę nad nagraniem nowej płyty. Pod koniec stycznia wykonał utwór „Europe’s Skies” podczas gościnnego występu w finale fińskich eliminacji do 55. Konkursu Piosenki Eurowizji. Wystąpił też jako gość specjalny podczas krajowych selekcji eurowizyjnych w Słowenii, Rosji, Wielkiej Brytanii, Szwecji i Bośni i Hercegowinie[36]. W kwietniu wydał piosenkę „Fela igjen”, którą nagrał we współpracy z zespołem Opptur. 11 czerwca odebrał nagrodę za „Debiut roku” na gali Muz-TV Music Award w Moskwie, na której nominowany był też do zdobycia statuetki w kategoriach: „Najlepszy wykonawca” i „Najlepsza ścieżka dźwiękowa” (za muzykę do filmu Czarna błyskawica). W czerwcu wydał album studyjny pt. No Boundaries. Użyczył głosu Czkawce, głównej postaci w norweskiej wersji filmu animowanego Jak wytresować smoka (2010). W połowie października wystąpił w Finlandii na festiwalu Russian Romance, a w wyniku współpracy ze szwedzkimi autorami wydał płytę pt. Visa vid vindens engar. Wiosną 2011 uczestniczył w szótej edycji programu rozrywkowego Let’s Dance[37][38].
W 2012 nawiązał współpracę z Paulą Seling, której pomógł w doborze uczestników do jej drużyny w pierwszej rumuńskiej edycji programu The X Factor[39]. Kilka tygodni później nagrali wspólny singiel, „I’ll Show You”[40], który zaprezentowali w kwietniu 2012. Po premierze piosenki wyruszyli w europejską trasę promocyjną[41]. Wystąpił wraz z Mariją Šerifović, Dimą Biłanem, Leną i duetem Ell & Nikki podczas drugiego półfinału 57. Konkursu Piosenki Eurowizji w Baku[42]. W 2013 kontynuował współpracę z muzykami z Rumunii i Turcji, a także wziął udział w nagrywaniu projektu muzycznego dla norweskiego kanału telewizyjnego. Pracował na musicalem o nazwie Troll. Prowadził klasy mistrzowskie i koncertował z uczniami szkół muzycznych w krajach skandynawskich i w Stanach Zjednoczonych. W tym samym roku napisany przez niego utwór „I’m with You”, wykonywany przez Annsofi, zajął czwarte miejsce w finale Norsk Melodi Grand Prix 2013[43], norweskich eliminacji do 58. Konkursu Piosenki Eurowizji[44][45]. W 2014 uczestniczył w programie Hver gang vi møtes. W maju nagrał piosenkę „Into a Fantasy” na potrzeby ścieżki dźwiękowej do drugiej części filmu animowanego Jak wytresować smoka 2 wytwórni DreamWorks[46]. W tym czasie napisał też piosenkę „Still Here”, z którą Franklin Calleja zajął piąte miejsce w finale maltańskich eliminacji do 60. Konkursu Piosenki Eurowizji, a także założył girls band Miłki, który uformował na potrzeby udziału w białoruskich eliminacjach eurowizyjnych Eurofest 2015[47][48]. Z piosenką „Accent” wokalistki zajęły czwarte miejsce w finale, rozgrywanym 26 grudnia (uplasowały się na drugim miejscu w głosowaniu telewidzów i na piątym – u jurorów)[49][50]. W jednym z wywiadów Rybak przyznał, że było to „najgorsze doświadczenie w jego karierze”[51]. W czerwcu wydał rosyjskojęzyczny singiel „Kotik”[52]. Użyczył głosu Shamanowi Shi-Sha w filmie Sawa. Serce wojownika (2015).
W 2015 uczestniczył w programie rozrywkowym Odin w odin![53], a także wydał swoją pierwszą książkę dla dzieci pt. „Trolle og den magiske fela” (pol. Troll i magiczne skrzypce). W maju 2016 wystąpił gościnnie w finale 61. Konkursu Piosenki Eurowizji w Sztokholmie. W kolejnych miesiącach zaprezentował dwa nowe single, „I Came to Love You” i „Return”, do których nakręcił teledyski, a także użyczył głosu Wilkowi w filmie animowanym Dawno, dawno temu był pies (2016). W marcu 2017 opublikował klip do nagranego przez siebie coveru utworu „Fever” Peggy Lee[54], który następnie wydał w nowej wersji, jako „FIFA”, czym nawiązał do popularnej serii gier komputerowych FIFA[55]. W nowym tekście utworu wspomniał m.in. o polskim piłkarzu, Robercie Lewandowskim[56]. W maju nagrał anglojęzyczną wersję utworu „Amar pelos dois” Salvadora Sobrala, laureata 62. Konkursu Piosenki Eurowizji[57] oraz zaprezentował teledysk do singla „Looking My Way”[58].
W styczniu 2018 został ogłoszony jednym z finalistów norweskich eliminacji eurowizyjnych, Melodi Grand Prix 2018[59]. Jego konkursową piosenką został singiel „That’s How You Write a Song”, do którego zrealizował teledysk[60]. 10 marca wygrał w finale selekcji, dzięki czemu został ogłoszony reprezentantem Norwegii w 63. Konkursie Piosenki Eurowizji organizowanym w Lizbonie. Przed rozegraniem koncertu półfinałowego był uznawany za jednego z głównych faworytów do wygrania finału konkursu[61]. 10 maja otworzył stawkę konkursową drugiego półfinału[62] i z pierwszego miejsca zakwalifikował się do finału, który został rozegrany 12 maja[63]. Wystąpił w nim z siódmym numerem startowym i zajął 15. miejsce po zdobyciu 144 punktów w tym 84 punkty od telewidzów (11. miejsce) i 60 pkt od jurorów (16. miejsce)[64].
Był związany ze skrzypaczką Ingrid Berg Mehus. Od 2016 był w związku z Julie Gaarud Holm, w 2019 się rozstali. Następnie związał się z Martine Røsten Aune.
| Rok | Tytuł | Album |
|---|---|---|
| 2009 | „Fairytale” | Fairytales |
| „Funny Little World” | ||
| „Roll with the Wind” | ||
| „Ja nie wieriu w czudiesa/Supiergieroj” | Ścieżka dźwiękowa filmu Czarna błyskawica | |
| 2010 | „Fela igjen” (z Opptur) | – |
| „Oah” | No Boundaries | |
| „Europe's Skies” | ||
| „Niebiesa Ewropy” | ||
| 2011 | ||
| „Atlantis” | – | |
| „Resan till dig” | Visa vid vindens ängar | |
| 2012 | „I’ll Show You” (z Paulą Seling) | – |
| „Leave Me Alone” | ||
| „Strela amura” | ||
| „Dostala” | ||
| 2014 | „Into a Fantasy” | Ścieżka dźwiękowa filmu Jak wytresować smoka 2 |
| „What I Long For” | – | |
| 2015 | „Kotik” | |
| „Typisk nors” | ||
| „Blant fjell” | Trolle og den magiske fela | |
| „Venner” (z Pernille Hogstad Stene) | ||
| 2016 | „I Came to Love You” | – |
| „Lublu tebia kak ransze” | ||
| „5 to 7 Years” | ||
| „Return” | ||
| „Foolin’” | ||
| „Abrazame” | ||
| 2017 | „Looking My Way” | |
| „Fever” | ||
| „Til Julie” | ||
| 2018 | „That’s How You Write a Song” | |
| „Mom” | ||
| „Let the Music Guide You” | ||
| 2019 | „I’m Still Here” | |
| 2020 | „My Whole World” | |
| „Give Me Rain” |
| Rok | Kategoria | Tytułem | Nagroda | Nota | Źródło |
|---|---|---|---|---|---|
| 2000 | Konkurs Młodych muzyków Sparre Olsen | – | – | Laur | |
| 2001 | |||||
| 2003 | Nagroda dla studentów Maedowmount | – | – | Laur | |
| 2004 | Nagroda im. Andersa Jaresa | w dziedzinie kultury | – | Laur | |
| 2006 | Konkurs NRK Kjempesjansen | „Foolin’” | – | Laur | |
| 2007 | Nagroda Heddy | Za rolę w spektaklu Skrzypek na dachu teatru Nye Teater | Nagroda Heddy | Laur | |
| 2009 | Året hit | Fairytales | Spellemannprisen | Nominacja | [65] |
| Årets Spellemann | Laur | ||||
| Ârtes nykommer | Artysta roku | Nominacja | |||
| Mannlig Artist | Fairytales | Nominacja | |||
| 2010 | Kryształowy Glog | – | Rosyjska Narodowa Nagroda Roku | Laur | |
| Radiohitte | Zagraniczny wykonawca | Nagroda God Ether | Laur | ||
| Nagrody Muz–TV 2010 | Przełom roku | – | Laur |
.svg)
|
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.
