Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
1 marca 1878 |
Data i miejsce śmierci |
11 sierpnia 1924 |
Doktor nauk medycznych | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1923 – epidemiologia |
Praca zawodowa | |
Instytucja |
Stacja Antydżumowa w Czycie |
Stanowisko |
Kierownik Pracowni Laboratoryjnej |
Okres zatrudn. |
1914–1920 |
Instytucja |
Miejski Instytut Higieny |
Stanowisko |
Kierownik Pracowni Bakteriologicznej |
Okres zatrudn. |
1921–1924 |
Aleksander Wasilewski (ur. 1 marca 1878 w Chrapanówce (majątek w powiecie iłłuksztańskim, zm. 11 sierpnia 1924 w Warszawie) – polski lekarz, bakteriolog oraz epidemiolog, brał udział w badaniu oraz zwalczaniu epidemii dżumy w Kraju Zabajkalskim, autor wielu prac naukowych.
Gimnazjum rozpoczął w Petersburgu, w którym naukę musiał przerwać z powodu braku środków materialnych. Następnie podczas pobytu w Dyneburgu brał udział w tajnym nauczaniu, został aresztowany i osadzony w więzieniu. Po odzyskaniu wolności podjął pracę również w tajnym nauczaniu Witebsku (1901–1905). Maturę zdał w Iłaćmie (gubernia tambowska) w 1905 roku, po otrzymaniu urzędowego „Zaświadczenia Lojalności”[1].
Studiował w Uniwersytecie Moskiewskim (1905–1911) na wydziale lekarskim. Po jego ukończeniu odbył sześciomiesięczny staż w Instytucie Bakteriologicznym im. Gieorgija Gabryczewskiego[a]. Następnie w latach 1911–1914, odbył obowiązkową wojskową służbę medyczną początkowo w pracowni bakteriologicznej Szpitala Ujazdowskiego w Warszawie, następnie od 1913 roku został prosektorem w Okręgowym Moskiewskim Szpitalu Psychiatrycznym[5]. Po zakończeniu służby wojskowej rozpoczął pracę w stacji pasteurowskiej w Mińsku. W 1914 roku otrzymał przeniesienie do Czyty na stanowisko zastępcy kierownika laboratorium bakteriologicznego, przy Stacji Antydżumowej na Syberii. Po częściowym zniszczeniu stacji, i śmierci poprzedniego kierownika po wybuchu rewolucji październikowej, w 1917 został jej kierownikiem[2]. W tym samym okresie został zmobilizowany po wybuchu I wojny światowej i pracował w szpitalu wojskowym i Stacji Antydżumowej, aż do 1920 roku[6].
W 1918 roku wstąpił do 5 Dywizji Strzelców Polskich, jako lekarz w pociągu wojskowym nr 9. Po rozbiciu dywizji pod stacją kolejową Klukwiennaja (7 stycznia 1920), wraz z częścią żołnierzy przedarł się do Harbina w Mandżuri. W Harbinie pod auspicjami założył stację pasteurowską z sześcioma działami naukowymi, działał w Polskim Czerwonym Krzyżu oraz prowadził praktykę lekarską. Przed wyjazdem do Polski w marcu 1921, przygotował szczepionki dla Warszawy, które zabrał z sobą[7].
W Polsce rozpoczął pracę w Miejskim Instytucie Higieny w Warszawie jako kierownik pracowni bakteriologicznej (1921). W kolejnych latach prowadził badania nad występowaniem zarodźca malarii w okolicach Warszawy. W 1923 roku otrzymał obywatelstwo polskie oraz doktorat za całokształt działalności naukowej w Uniwersytecie Poznańskim[8].
Zmarł w 11 sierpnia 1924 roku[9] w Warszawie na stanowisku pracy, w wyniku krwawienia w przebiegu choroby wrzodowej i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 99, rząd 2, miejsce 6)[10].
Po jego śmierci powstał „Komitet w celu uczczenia śp. dr. med. Aleksandra Wasilewskiego”, który w pierwszym okresie zajął się opieką nad jego rodziną, a następnie przygotowaniem wydania prac Aleksandra Wasilewskiego, pozostawionych przez niego w rękopisie. Zbiór prac pod redakcją prof. Roman Nitscha (z wyjątkiem trzech) wydano w streszczeniu[11].
Syn Ludwika Wasilewskiego i Józefy z domu Pieślak, w wieku 8 lat został sierotą[12]. Żonaty (1908) z Barbarą Kołaczyńską (zm. 1958)[10], miał czworo dzieci[13]. Syn Leon Witold (1910–1940), podporucznik WP, student matematyki, ofiara zbrodni katyńskiej[14], córka Halina (1911–1929), córka Wanda Maria (1913–1939), lekarz, ciężko ranna podczas wojny obronnej Polski, zmarła w szpitalu, córka Jadwiga Jantar (1918–2000), fizyk, nauczyciel w IV Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza, działaczka NSZZ „Solidarność”[5][6][13][10][15].
Autor ponad 68 publikacji[11]:
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.