Urodził się w zasymilowanej rodzinie żydowskiej, jako syn Hermana Kraushara (zm. 1902)[2] i Idalii z domu Apt (zm. 1845)[3]. Studiował prawo w Szkole Głównej. Studia skończył w 1867. Po wybuchu powstania styczniowego działał w prasie tajnej. Redagował dział Wiadomości z pola bitwy w półurzędowym organie Rządu NarodowegoNiepodległość[4][5] oraz redagował tajne czasopismo Prawda. Po ukończeniu studiów podjął praktykę adwokacką. Jednocześnie przeglądał zasoby archiwów krajowych i zagranicznych, publikując wiele prac źródłowych z historii Polski zawierających liczne cytaty, w tym historię Żydów w Polsce, o życiu i twórczości licznych postaci historycznych oraz o Warszawie. Łącznie opublikował kilkaset prac naukowych, w tym ponad sto poświęconych Warszawie. Był współzałożycielem Towarzystwa Miłośników Historii.
W 1881 był jednym z czterdziestu pięciu członków założycieli Kasy im. Józefa Mianowskiego – Fundacji Popierania Nauki w Warszawie.
W swych pierwszych wierszach pisał o niedoli żydowskiej. W 1862 wydał tomik Listki[8], w którym umieścił wiersz Handel! Handel![9]:
Z kijem w ręku, w progach domu,
Stał Żyd siwy, przygarbiony
...
Na pierś siwa spadła głowa,
I wciąż słychać te dwa słowa:
Handel! Handel!
...
Ludzie ze mną postępują
Podług uczuć swych odmiany:
Jedni żyda psami szczują,
Drugich przyłóż choć do rany.
Dla mnie więc to rzecz nie nowa,
Życie moje to dwa słowa:
Handel! Handel!
W swej twórczości historyczno-publicystycznej zajmował się przede wszystkim okresem 1800–1830, obejmując jednak również okresy wcześniejsze i czasy mu współczesne. Za najbardziej znaczące jego dzieło jest uznawana monografia Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk 1800–1832, wydana w 8 tomach ze skorowidzem w latach 1900–1911[10].
↑Antony Polonsky: Kraushar Aleksander (1843–1931). [w:] YIVO Institute for Jewish Research (według PSB vol. 15, pp. 241–244 i in.) [on-line]. www.yivoencyclopedia.org. [dostęp 2013-01-16]. (ang.).
↑Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 25.
↑Cmentarz Stare Powązki: KRAUSHAROWIE I RABSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-10].
↑AleksanderA.KrausharAleksanderA., Handel! Handel! w: Listki, Aleksander Kraushar, s. 49-52 [online], polona.pl [dostęp 2018-03-02].
↑Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk 1800-1832. Monografia historyczna osnuta na źródłach archiwalnych t. 1 – 9, Kraków-Warszawa 1902-1906
↑AleksanderA.KrausharAleksanderA., Czary na dworze Batorego : kartka z dziejów mistycyzmu w XVI wieku, jako przyczynek do charakterystyki króla Stefana [online], polona.pl [dostęp 2018-03-02].
↑AleksanderA.KrausharAleksanderA., Książę Repnin i Polska w pierwszem czteroleciu panowania Stanisława Augusta (1764-1768) t. 1-2 [online], polona.pl [dostęp 2018-03-02].
↑AleksanderA.KrausharAleksanderA., Neo-cyganerya warszawska : wspomnienia o ludziach i rzeczach literackich z niedawnej przeszłości : (1780-1880) [online], polona.pl [dostęp 2018-03-02].
↑AleksanderA.KrausharAleksanderA., Jana Kilińskiego szewca warszawskiego, pułkownika XX. regimentu piechoty, drugi pamiętnik o czasach Stanisława Augusta [online], polona.pl [dostęp 2018-03-02].
↑Ksawery MichałK.M.BohuszKsawery MichałK.M., Dziennik podróży ks. Stanisława Staszica : (1777-1791) : Austrya – Niemcy – Hollandya – Anglia – Francya – Szwajcaryja – Włochy t. 1 i 2 [online], polona.pl [dostęp 2018-03-02].
↑AleksanderA.KrausharAleksanderA., Sprawy krzyżackie w Polsce, według dyplomatów archiwalnych : 1226-1421 [online], polona.pl [dostęp 2018-03-02].
Bibliografia
Jan Jagielski, Przewodnik po cmentarzu żydowskim w Warszawie przy ul. Okopowej 49/51, Zesz. 1, Kwatery przy Alei Głównej, Wyd. Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, Społeczny Komitet Opieki nad Cmentarzami i Zabytkami Kultury Żydowskiej w Polsce, Warszawa 1996, s. 40-41.
Linki zewnętrzne
Iwona Opoczyńska, "Wolno ci Izraelu nazwać człowiekiem", www.zwoje-scrolls.com
Publikacje prof. Kraushara udostępnione w zasobach Federacji Bibliotek Cyfrowych
Zdigitalizowane prace A. Kraushara udostępnione na www.archive.org