Aleksander Holenderski (1851-1884)

Aleksander, książę Oranii, właśc.: Wilhelm Aleksander Karol Henryk Fryderyk, hol.: Willem Alexander Karel Hendrik Frederik (ur. 25 sierpnia 1851 w Hadze, zm. 21 czerwca 1884 tamże) – książę Holandii z dynastii Oranje-Nassau.

Rodzina

Aleksander był najmłodszym synem króla Wilhelma III Holenderskiego (1817–1890) i jego kuzynki w pierwszej linii, Zofii Wirtemberskiej (1818–1877). Miał dwóch starszych braci Wilhelma (1840–1879) zwanego Wiwill lub Książę Cytryna i Maurycego (1843–1850). Maurycy zmarł w wieku 7 lat, zachorował na zapalenie opon mózgowych. Wilhelm pędził smutne życie na „wygnaniu” w Paryżu. W momencie narodzin Aleksandra para królewska nie była już w najlepszych relacjach. W 1855 roku królowa Zofia zamieszkała oddzielnie. Od tamtej pory wraz z najmłodszym synem zazwyczaj przebywała w pałacu zwanym Huis ten Bosch.

Lata wczesne

Królowa Zofia przyjęła na siebie obowiązek kształcenia Aleksandra. Aleksander był nieśmiałym, płochliwym i nadwrażliwym chłopcem o słabej budowie ciała. Stał się oczkiem w głowie matki. W kłótniach rodzinnych młody książę często stawał po stronie królowej. W sierpniu 1861 roku król Wilhelm mianował 10-letniego Aleksandra porucznikiem regimentu grenadierów. W tym samym czasie matka próbowała wpajać mu postępowe myślenie i zainteresowanie kulturą. W kwietniu 1866 roku rodzina królewska uczestniczyła w występie muzyka Ferenca Liszta. W tym samym roku Aleksander pojechał wraz z matką do Szwajcarii, aby podreperować swoje zdrowie. W następnym roku jego stan fizyczny uległ jeszcze większemu pogorszeniu. Kręgosłup mu się wykrzywił, a lewe ramię było wyżej niż prawe. Z powodu osłabionego kręgosłupa od 1867 roku zmuszony był do noszenia żelaznego gorsetu. To doprowadziło do uszkodzenia wątroby.

W maju 1868 roku Aleksander i jego matka wybrali się w podróż do spa St. Seine l’Abbaye niedaleko Dijon we Francji. Po powrocie do Hagi królowa Zofia zaprosiła synów z rodzin szlacheckich do grupy dyskusyjnej, aby umożliwić 17-letniemu Aleksandrowi kontakt z rówieśnikami. Po 18 urodzinach w sierpniu 1869 roku Aleksander uzyskał pozwolenie na podróż po Morzu Śródziemnym. Później przez 4 lata studiował historię i prawo konstytucyjne na Uniwersytecie w Lejdzie. Raz w tygodniu matka odwiedzała go w Lejdzie. W 1874 roku Aleksander osiadł w pałacu Kneuterdijk w Hadze. Na swojego sekretarza zatrudnił Wilhelma Jana Dominika van Dijcka (1850–1909), którego ojciec był pochodzącym z nieprawego łoża bratem przyrodnim króla Wilhelma III. W 1874 roku Aleksander podróżował po Norwegii, Rosji i Niemczech. Kolejnej zimy cierpiał na problemy zdrowotne i wyjechał do Algierii, aby zmienić klimat. Do jego innych zainteresowań, poza podróżami, należały kolekcje starych listów, manuskryptów, motyli, powozów, wina, miniatur i obrazów.

Plany małżeńskie

Przez lata królowa Zofia próbowała znaleźć odpowiednie żony dla obu swoich synów, ale jej wysiłki nie przyniosły żadnych rezultatów. Na początku 1878 roku Aleksander podejmował zapytania o możliwe małżeństwo z księżniczką Fryderyką Hanowerską (1848–1926), ale ona wolała poślubić niemieckiego barona. We wrześniu tego samego roku król Wilhelm III ogłosił swoje zaślubiny z młodszą od niego o 41 lat księżniczką Emmą Waldeck-Pyrmont (1858–1934).

Ostatnie lata

Latem 1880 roku Aleksander podróżował po Francji i Szwajcarii, gdy dotarła do niego informacja, że urodziła się jego przyrodnia siostra Wilhelmina. W 1881 roku chciał zostać następcą swojego wielkiego wuja na stanowisku Wielkiego Mistrza holenderskiego związku Wolnomularzy. Po wielu konfliktach został w kolejnym roku wybrany Wielkim Mistrzem. Jednakże w dniu urodzin swojej matki odmówił przewodniczenia zgromadzeniu Wolnomularzy. Wkrótce pojawiły się plotki o abdykacji, ponieważ Aleksander był bardzo rozdrażniony wszelką krytyką. W 1883 roku Aleksander, jak zwykle w rocznicę śmierci matki i brata, odwiedził królewską kryptę w Delfcie. Jego stan zdrowia pogarszał się. Wiosną 1884 roku, przyjął generała Weitzel’a w szlafroku z prześcieradłem owiniętym wokół ramion. Jego skóra była blada, prawie nie miał włosów i znacznie przybrał na wadze. Pod koniec maja Aleksander zachorował na dur brzuszny i biegunkę. Zmarł 21 czerwca 1884 roku.

17 lipca następca tronu, książę Aleksander został ostatecznie pochowany wraz ze swoją ukochaną matką w krypcie królewskiej w Delfcie[1].

Przypisy

  1. Biography of Alexander of the Netherlands (dostępne od 12 maja 2013).

Literatura

  • Lammers, F.J.: Alexander (De vergeten kroonprins), Bosch & Keuning, 1998
  • Kikkert, J.G.: Willem III 1817–1890 Biografie, Het Spectrum, 1990
  • Bouman, J.J.: Op en om Oranje’s troon (Ons vorstenhuis in de 19de en 20ste eeuw), Europese Bibliotheek, 1963
  • Weitzel, A.W.P.: Maar Majesteit! Geheime dagboeken van min. A.W.P. Weitzel over koning Willem III, Wetenschappelijke Uitgeverij B.V., 1980
  • Stein, I.: Liefdesleven en -leed van de Oranjes, Ad. Donker, 1996
  • Stein, I.: Intieme geschiedenissen (Liefde en lust onder de Europese vorsten en vorstinnen in de negentiende eeuw), Ad. Donker, 1997

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się