Data i miejsce urodzenia |
28 maja 1960 |
---|---|
Dziedzina sztuki | |
Ważne dzieła | |
Palimpsiest | |
Strona internetowa |
Aleś Arkusz (wł. Kozik[1]; biał. Алесь Аркуш; ur. 28 maja 1960 w Żodzinie) – białoruski poeta, prozaik, eseista, krytyk, autor piosenek i tłumacz publikujący na Białorusi i w Polsce; członek białoruskiego PEN-Centrum.
Urodził się 28 maja 1960 roku w Żodzinie, w obwodzie mińskim Białoruskiej SRR. Ukończył Żodzińskie Technikum Politechniczne i Białoruski Państwowy Instytut Gospodarki Narodowej[2] (według innego źródła ukończył w 1987 roku Białoruską Państwową Akademię Gospodarstwa Wiejskiego[3]). W 1984 roku przyjął pseudonim literacki Aleś Arkusz[2]. Publikować zaczął w 1986 roku[4]. Od 1987 roku mieszka w Połocku. Wchodził w skład stowarzyszenia literackiego „Tutejszyja” (pol. Tutejsi). Od 1989[2] lub 1990 do 1996 roku[3] wydał 6 numerów almanachu literackiego „Kseraks Biełaruski” (pol. Białoruskie Ksero)[4]. W 1993 roku utworzył spółkę wydawniczą „Połackaje lada” oraz Stowarzyszenie Wolnych Literatów[2], którego pozostaje liderem i ideologiem do chwili obecnej[3]. Pełnił funkcję wydawcy i głównego redaktora almanachu literackiego „Kałośsie” (pol. Kłosy)[2]. W 1997 roku został stypendystą Fundacji Wschodniej im. Jerzego Giedroycia[4]. Jest przewodniczącym komitetu organizacyjnego nagrody literackiej „Hliniany Wiales”[2]. Wchodzi w skład białoruskiego PEN-Centrum[5][a].
Aleś Arkusz jest autorem wierszy, prozy, eseistyki, artykułów krytycznych. Napisał około 10 zbiorów poezji[2]. Pierwszy z nich, „Wiartannie”, został wydany w 1988 roku w serii „Biblioteka czasopisma «Maładosć»”. Wśród pozostałych były m.in.: „Kryły pieratworacca u karenni” (1993) i „Prywid wiasny” (2003)[4]. Napisał także trzy zbiory eseistyki: „Wyprabawańnie razwojem” (pol. „Doświadczenie rozwojem”, 2000), „Askiepki wialikaha malunku” (2007) i „Bryzhałauka” (razem z Barysem Kozikiem, 2009)[2]. W październiku 2012 roku ukazała się jego powieść „Palimpsiest”, w której zawarł wspomnienia z początkowego okresu życia, gdy mieszkał w Żodzinie[6]. Jest także autorem słów do hymnu miasta Połocka[3] i piosenek zespołów rockowych: połockiej grupy Miascowy Czas i polskiej białoruskojęzycznej grupy RIMA. Pisze artykuły dla białoruskiej prasy: tygodnika „Nasza Niwa” oraz czasopism „ARCHE” i „Dziejasłou”[2]. Publikował także swoje utwory na łamach czasopism polskich: „Kartki” (Białystok), „Czas Kultury” (Poznań) i „Borussia” (Olsztyn)[3] oraz internetowego czasopisma Pobocza[4].
Aleś Arkusz zajmuje się również tłumaczeniem na języki: rosyjski, ukraiński i polski[4].
Białoruski pisarz Uładzimir Arłou uważa, że Aleś Arkusz wpuścił do naszego białoruskiego narodowego kosmosu wiele idei, które się materializowały, realizowały w różnych projektach, zwracając uwagę przede wszystkim na stworzenie przez niego Stowarzyszenia Wolnych Literatów i nagrody „Hliniany Wiales”[6]. Zdaniem Arnolda Makmilina Aleś Arkusz został szczodrze obdarzony talentem literackim, czasem z romantycznymi, a czasem i z postmodernistycznymi skłonnościami. Według Siarhieja Szydłouskiego Aleś Arkusz jest pierwszym wolnym literatem XXI wieku. Kiedy inni chcą biec, on nieśpiesznie idzie[7].
Aleś Arkusz jest żonaty, ma dwóch synów[2].
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.