2001: Odyseja kosmiczna
2001: A Space Odyssey
Autor

Arthur C. Clarke

Typ utworu

Fantastyka naukowa

Miejsce powstania

Nowy Jork

Data powstania

ok. 1965

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Wielka Brytania

Język

angielski

Data wydania

1968

Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego

1990

Wydawca

Wydawnictwo Poznańskie

Przekład

Jędrzej Polak

poprzednia
brak
następna
2010: Odyseja kosmiczna

2001: Odyseja kosmiczna (ang. 2001: A Space Odyssey) – powieść fantastycznonaukowa brytyjskiego pisarza Arthura C. Clarke’a wydana w 1968 r. Została ona częściowo oparta na kilku opowiadaniach Clarke′a, przede wszystkim Posterunku (The Sentinel) i Encounter in the Dawn. Pierwsze polskie wydanie w tłumaczeniu Jędrzeja Polaka ukazało się w 1990 r. Drugi przekład autorstwa Radosława Kota został opublikowany pod tytułem Odyseja kosmiczna 2001.

Historia powstania powieści

Powieść powstała we współpracy ze Stanleyem Kubrickiem w trakcie pracy nad scenariuszem filmu o tym samym tytule. Wiedząc, że pisanie scenariusza będzie dla Clarke'a żmudnym i nudnym zajęciem, Kubrick zaproponował, by najpierw popracował nad powieścią. Clarke większą jej część napisał w hotelu Chelsa, w pokoju 1008. Ostateczna wersja powieści musiała zostać zaaprobowana przez Kubricka, któremu zależało również na tym, aby film ukazał się przed publikacją powieści[1]. Ostatecznie powieść została wydana w USA po koniec czerwca 1968 roku, niecałe trzy miesiące po premierze filmu.

Fabuła

Akcja opowieści rozpoczyna się w czasach prehistorycznych. Następnie zostaje przeniesiona w rok 1999. Oba „czasy” łączy tajemniczy Monolit, który najpierw odkrywają przodkowie ludzi na Ziemi (to dzięki jego tajemniczemu wpływowi małpoludy użyły pierwszego narzędzia), a następnie w 1999 ludzie w kraterze Tycho na Księżycu. Podczas drugiego odkrycia Monolit wysyła sygnał radiowy w kierunku Japeta, księżyca Saturna. Z tego powodu półtora roku później (2001) w kierunku tej planety, na pokładzie statku „Discovery One”, wyrusza ziemska ekspedycja. Statek kontroluje sztuczna inteligencja, komputer HAL 9000, któremu zakazano ujawniać astronautom prawdziwy cel misji. Komputer uznaje, że ludzie stanowią przeszkodę w realizacji jego zadań. Osią powieści stają się zmagania astronautów z HALem. Ostatecznie David Bowman, ostatni członek załogi, dociera do układu Saturna i odnajduje drugi Monolit. Zostaje wtedy porwany przez nieznaną siłę i przeniesiony w odległe rejony kosmosu[2].

W filmie o tym samym tytule drugi monolit znajduje się w układzie Jowisza. Dalsze powieści cyklu podążają za tą zmianą.

Wydania

W tłumaczeniu Jędrzeja Polaka

W tłumaczeniu Radosława Kota

Przypisy

  1. Wracając do 2001, [w:] Arthur C. Clarke, Odyseja kosmiczna 2001, Dom Wydawniczy Rebis, 2021 (Wehikuł Czasu), s. 11–13, ISBN 978-83-8188-496-9.
  2. 2001: A Space Odyssey: Summary, Theme & Analysis. study.com. [dostęp 2017-06-13]. (ang.).

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się