Łaszczów
miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
Łaszczów – Urząd Miejski
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

tomaszowski

Gmina

Łaszczów

Prawa miejskie

1549–1870, 2010

Burmistrz

Aleksandra Pietrasz

Powierzchnia

5,01[1] km²

Populacja (31.12.2019)
• liczba ludności
• gęstość


2128[2]
424,8 os./km²

Strefa numeracyjna

+48 84

Kod pocztowy

22-650

Tablice rejestracyjne

LTM

Położenie na mapie gminy Łaszczów
Mapa konturowa gminy Łaszczów, w centrum znajduje się punkt z opisem „Łaszczów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Łaszczów”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Łaszczów”
Położenie na mapie powiatu tomaszowskiego
Mapa konturowa powiatu tomaszowskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Łaszczów”
Ziemia50°31′54″N 23°42′55″E/50,531667 23,715278
TERC (TERYT)

0618064

SIMC

0893742

Urząd miejski
ul. Chopina 14
22-650 Łaszczów
Strona internetowa

Łaszczów (1549–1578 Prawda) – miasto w Polsce położone w województwie lubelskim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Łaszczów, nad Huczwą, na obszarze Grzędy Sokalskiej. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.

Miejscowość jest siedzibą miejsko-wiejskiej gminy Łaszczów. Jest także siedzibą rzymskokatolickiej parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła[3].

Leży w dawnej ziemi bełskiej[4]. W latach 1549–1870 Łaszczów posiadał już prawa miejskie, jednak zostały mu one odebrane. Prawa te przywrócono miastu 1 stycznia 2010[1]. Dla upamiętnienia tego wydarzenia postawiono w mieście pomnik z pamiątkową tablicą.

Historia

Tablica upamiętniająca odzyskanie przez Łaszczów w 2010 roku praw miejskich

Początki miejscowości Łaszczów sięgają połowy XVI w., kiedy to dokumentem wydanym w 1549 roku (dokładnie we wtorek 22 stycznia, po św. Agnieszce) w Piotrkowie Trybunalskim król Zygmunt August, przez wzgląd na wierną służbę Aleksandra Łaszcza z Tuczap, podkomorzego bełskiego i starosty horodelskiego, chełmskiego i tyszowieckiego, oraz staroście kowelskiemu królowej Bony, zezwolił mu na zamianę jego wsi dziedzicznej Domaniż na miasto o nazwie Prawda (od herbu Prawdzic, którym pieczętowała się rodzina Łaszczów).

Miasto to powstało istotnie, ale nie w samym Domaniżu, który nie przestał istnieć, lecz na gruntach należących do tej wsi. Nie jest jednak pewne, czy nadana nowemu miastu nazwa Prawda była używana. Jeśli tak, to nie utrzymała się długo, bowiem już w 1578 miasto to nosiło nazwę Łaszczów (od nazwiska jego właścicieli) i posiadało prawo magdeburskie[5].

Kościół parafialny Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła z dzwonnicą

Na przełomie XVI–XVII w. miasto było ważnym ośrodkiem polskiej reformacji. W Łaszczowie istniał zbór ariański oraz ich drukarnia, która swoją działalność prowadziła do roku 1603. W tym samym roku, za sprawą starań Piotra Gorajskiego, miasteczko Łaszczów otrzymało przywilej możliwości organizowania jarmarków i targów. W XVII w. rozwój miasta był hamowany przez przemarsz wrogich wojsk oraz pożary.

W 1702 miasto zostało spalone przez Szwedów pod dowództwem gen. Sztenboka. W 1745 ówczesny właściciel miasta – Józef Łaszcz rozpoczął w miasteczku budowę kościoła i kolegium dla zakonu jezuitów. W 1754 miasto nawiedził pożar, który poczynił ogromne straty. Wówczas to ówczesny właściciel – Franciszek Salezy Potocki nakazał mieszkańcom budowę budynków murowanych zamiast drewnianych

Ruiny synagogi w Łaszczowie przebudowanej z arsenału, zamku rodziny Łaszczów

Istniała tutaj duża społeczność żydowska. Żydzi stali się mieszkańcami tego miasteczka dopiero w połowie XVII w. Szybko jednak nastąpiły zmiany w strukturze demograficznej miejscowości. W 1897 Żydzi stanowili aż 90,3% mieszkańców. Tak duży ich udział utrzymał się do II wojny światowej. W miasteczku możemy obecnie zobaczyć resztki budynków należących do żydowskiej gminy wyznaniowej. Są to bożnica i dom kahalny. Budynki te pierwotnie stanowiły fragmenty zamku zniszczonego w 1702 roku przez Szwedów, którego resztki przekazano Żydom. Po kirkucie założonym prawdopodobnie w XVIII w. pozostała jedna macewa, datowana na 1824 lub 1828. Prawie cała ludność żydowska została zamordowana podczas II wojny światowej.

Pomnik upamiętniający zniszczenie i spalenie Łaszczowa przez UPA w 1944 roku

W 1902 Łaszczów liczył 2600 mieszkańców. W 1908 roku w osadzie powstała jednostka straży pożarnej. Podczas bitwy pod Komarowem, w 1914 roku, Łaszczów był areną walk rosyjsko-austriackich. W 1915 po zajęciu Łaszczowa przez Austriaków, zbudowali oni kolej wąskotorową z Uhnowa do Włodzimierza Wołyńskiego. Łaszczów był wówczas punktem węzłowym. W 1916 w osadzie powstała polska szkoła powszechna. W latach II wojny światowej w szkole znajdował się posterunek żandarmerii niemieckiej. 21 i 22 września 1939 Łaszczów na krótko został odbity przez wojska polskie z rąk niemieckich. 25 grudnia 1942 Niemcy dokonali pacyfikacji osady. Zginęło wówczas 75 osób. W czerwcu 1944 Łaszczów został spalony przez Ukraińską Armię Powstańczą (UPA).

Układ przestrzenny

Dawne „Kino Strumyk”
Dom Handlowy, rok 2007
Dom Handlowy w 2014 roku (po gruntownym remoncie)
Specyficzny nieistniejący już budynek w rynku

Przez Łaszczów biegnie jedna, główna ulica Fryderyka Chopina, od której odbiega bardzo dużo uliczek lokalnych. Łaszczów jest położony przy drodze wojewódzkiej nr 852, która na zachód prowadzi do Tomaszowa Lubelskiego, a w kierunku wschodnim do Dołhobyczowa. Odbiegają stąd także drogi do miejscowości: Ulhówek, Czartowiec, Nadolce, Małoniż. Znajduje się tu kilka osiedli mieszkaniowych (m.in. Osiedle Kościuszki). W centrum miasteczka znajduje się kilka ulic oraz takie obiekty jak: kościół, mleczarnia, park, pawilon handlowy, targowisko, Gminny Ośrodek Kultury oraz liczne sklepy, a także nowy stadion z kortem tenisowym i placem zabaw. Dookoła są stawy. Niedaleko stadionu położona jest dawna stacja kolejowa. Na uwagę zasługuje ciekawy budynek nieczynnego już kina Strumyk a także ruiny synagogi przy ul. Rycerskiej.

Przemysł

Łaszczów jest głównie ośrodkiem usługowym dla rolnictwa. Jest tu jednak drobny przemysł, m.in. materiałów budowlanych. Atutem miejscowości jest duża nowoczesna zamrażalnia owoców i warzyw. Na terenie Gminy Łaszczów znajdują się: Chłodnia Uren Coldstores w Łaszczowie; Zakład Wyrobu Oklein Naturalnych „Bracia Mrozik”; Zakład Mleczarski w Łaszczowie; Spółdzielnia Kółek Rolniczych; Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w Hopkiem.

Atrakcje turystyczne

Ludzie urodzeni w Łaszczowie

 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie urodzeni w Łaszczowie.

Ludzie związani z Łaszczowem

 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Łaszczowem.

Demografia

  • Piramida wieku mieszkańców Łaszczowa w 2014 roku[6].


Sport

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Dz.U. z 2009 r. nr 120, poz. 1000 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 lipca 2009 r. w sprawie utworzenia, ustalenia granic i nazw gmin oraz siedzib ich władz, ustalenia granic niektórych miast oraz nadania niektórym miejscowościom statusu miasta
  2. Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-07-19].
  3. Opis parafii na stronie diecezji
  4. Irena Rolska-Boruch: Siedziby szlacheckie i magnackie na ziemiach zwanych Lubelszczyzną 1500–1700: założenia przestrzenne, architektura, funkcje. Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 1999, s. 207. ISBN 83-228-0660-4
  5. Andrzej Janeczek: Osadnictwo pogranicza polsko-ruskiego. Województwo bełskie od schyłku XIV do początku XVII w.. Wrocław: 1991. ISBN 83-85463-14-3.
  6. Łaszczów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-09] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

Linki zewnętrzne


Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się