Związek Wolnych Polaków (Związek Braci Wolnych Polaków, Związek Wolnych Lechitów) – tajna organizacja patriotyczna, działająca w latach 1819–1823 w Królestwie Polskim, zrzeszająca studentów i absolwentów Uniwersytetu Warszawskiego.

Charakterystyka

Organizacja powstała w listopadzie 1819 w Warszawie, jej założycielami i przywódcami byli Tadeusz Krępowiecki, Wiktor Heltman oraz Ludwik Piątkiewicz. Wśród członków znajdowali się także Seweryn Goszczyński, Józef Bohdan Zaleski, Maurycy Mochnacki, Stanisław Jachowicz, Józef Kozłowski i Ksawery Bronikowski. Związek Wolnych Polaków liczył ok. 40 członków[1].

Związek Wolnych Polaków miał na celu pełne zjednoczenie ziem polskich i niepodległość państwa[2], propagując jednocześnie zasady liberalizmu[1]. Działacze organizacji prowadzili cotygodniowe dyskusje na tematy polityczne i społeczne, szerzyli hasła niepodległościowe, nawoływali do walki z zaborcą rosyjskim, opracowywali referaty i odczyty.

Tworzono koła wśród gimnazjalistów Warszawy, Kielc, Litwy oraz na Uniwersytecie Jagiellońskim[2].

Od 1 stycznia 1821 wydawano legalne czasopismo Dekada Polska, zajmujące się zagadnieniami ruchów wolnościowych, patriotycznych oraz poprawą sytuacji chłopów[1]. Do 1821 wydawano również pismo Orzeł Biały, a także głoszącą społeczny liberalizm Gazetę Codzienną.

Po aresztowaniu Wiktora Heltmana i Ludwika Piątkiewicza w 1821 działalność organizacji znacznie osłabła. W 1823 Związek Wolnych Polaków został rozwiązany[1].

Przypisy

  1. a b c d K. Groniowski, J. Skowronek, Historia Polski 1795-1914, wyd. 3 popr. i uzup., Warszawa 1987, s. 50.
  2. a b S. Kieniewicz, Historia Polski 1795-1918, wyd. 9, Warszawa 1997, s. 81.

Bibliografia

  • M. Kukiel, Dzieje Polski porozbiorowe (1795-1921), Londyn 1993, s. 177.

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się