Zachylnikowate (Thelypteridaceae) – rodzinapaproci z rzędu paprotkowców (Polypodiales). Obejmuje dwie podrodziny, 30 rodzajów i ponad 1030 gatunków[2]. Są to paprocie naziemne i naskalne występujące głównie w strefie tropikalnej, z nielicznymi przedstawicielami w klimacie umiarkowanym[3]. Do polskiej flory należą trzy gatunki: zaproć górskaOreopteris limbosperma, zachyłka oszczepowataPhegopteris connectilis i zachylnik błotnyThelypteris palustris[4].
Morfologia
Kłącze płożące, podnoszące się lub wyprostowane, pokryte łuskami na wierzchołku. Liście o jednakowym kształcie (monomorficzne), rzadko zróżnicowane (dimorficzne). Blaszka pierzasto złożona, często z listkami pierzastodzielnymi. Wiązki przewodzące pierzaste, otwarte do siateczkowato łączących się. Kupki zarodni okrągłe do owalnych, rzadko wydłużone wzdłuż żyłek, z nerkowatymi zawijkami lub bez zawijek[3].
Systematyka
W systemie Smitha i in. (2006) rodzina w rzędzie paprotkowców (Polypodiales)[3]. W systemie PPG I (2016) rodzina w obrębie podrzędu Aspleniineae H.Schneid. & C.J.Rothf. 2016 odpowiadającemu kladowi „eupolypods II” w systemie Smitha i in. (2006)[2].
Pozycja filogenetyczna rodziny w rzędzie paprotkowców[5][6][2]
↑Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28](ang.).
↑ abcdefThe Pteridophyte PhylogenyT.P.P.GroupThe Pteridophyte PhylogenyT.P.P., A community-derived classification for extant lycophytes and ferns, „Journal of Systematics and Evolution”, 54 (6), 2016, s. 563–603, DOI: 10.1111/jse.12229.
↑ abcSmith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf. A classification for extant ferns. „Taxon”. 55 (3), s. 705–731, 2006. (ang.).
↑Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular plants of Poland – a checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. IB PAN, 2002. ISBN 83-85444-83-1.brak strony w książce
↑Samuli Lehtonen. Towards Resolving the Complete Fern Tree of Life. „PLoS ONE”. 6, 10, s. e24851, 2011. DOI: 10.1371/journal.pone.0024851.
↑Carl J. Rothfels, Anders Larsson, Li-Yaung Kuo, Petra Korall, Wen- Liang Chiou, Kathleen M. Pryer. Overcoming Deep Roots, Fast Rates, and Short Internodes to Resolve the Ancient Rapid Radiation of Eupolypod II Ferns. „Systematic Biology”. 61, 1, s. 70, 2012.