| Ks. prof. zw. dr hab. | |
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce pochówku | |
| Honorowy Doradca Zarządu Kościoła | |
| Okres sprawowania |
1999–2008 |
| Profesor i kierownik Katedry Filozofii, Etyki i Socjologii w ChAT | |
| Okres sprawowania |
1984-1999 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Ordynacja |
1948 |
| Odznaczenia | |
    
| |
Zachariasz Marian Łyko (ur. 21 kwietnia 1929 w Zakopanem, zm. 22 stycznia 2008 w Warszawie) – polski duchowny i teolog adwentystyczny, profesor nauk teologicznych[1], duchowny Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w RP, prawnik, filozof, etyk, nauczyciel akademicki i publicysta, pisarz, działacz społeczny i ekumeniczny.
Jego ojciec Franciszek Łyko był artystą rzeźbiarzem pochodzącym z rodu Łyków-Oboleńskich z Litwy. Matka Zofia Klay, była nauczycielką pochodzącą z Krakowa. Jego ojciec w 1927 roku przyjął poglądy adwentystyczne a w roku 1929 został ochrzczony[2]. W roku 1935 Zachariasz Łyko przebywał wraz z rodzicami w Wilnie, gdzie rozpoczął naukę w szkole podstawowej.
W czasie okupacji niemieckiej uczył się w gimnazjum na kompletach tajnego nauczania. Brał również udział w działalności konspiracyjnego harcerstwa na Podhalu. W Krakowie ukończył Liceum Ogólnokształcące. W latach 1946–1951 studiował i ukończył z tytułem magistra praw studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jednocześnie w tym okresie odbywał studia teologiczne w Seminarium Duchownym Unii Zborów Adwentystów Dnia Siódmego w Krakowie, które ukończył w 1949. W latach 60. studiował w Wielkiej Brytanii w Newbold College i w USA w Andrews University[3].
W 1948 został duchownym Unii Zborów Adwentystów Dnia Siódmego w Polsce[4]. Był duszpasterzem zboru w Poznaniu i przez wiele lat członkiem naczelnych władz polskiego KADS. W 1953 roku był zwierzchnikiem Kościoła[3].
Obserwator podczas obrad II Soboru Watykańskiego. Członek Komisji Tłumaczy Pisma Świętego (Biblii Ekumenicznej) Towarzystwa Biblijnego w Warszawie – kierował podzespołem Starego Testamentu. Współprzewodniczący Zespołu Dialogu Ekumenicznego Katolicko-Adwentystycznego. Od 1999 do śmierci pełnił funkcję Honorowego Doradcy Zarządu KADS. Był autorem wielu aktów prawa wewnętrznego KADS i współautorem projektu ustawy o stosunku państwa do tego Kościoła w Polsce[4].
Z jego inicjatywy adwentyści od roku 1984 prowadzili dialog ekumeniczny z Kościołem katolickim. W 2008 roku, po śmierci Łyki, adwentyści zawiesili dialog z Kościołem katolickim[5]. Przez okres 25 lat był współprzewodniczącym Komisji Dialogu Ekumenicznego Katolicko-Adwentystycznego. Uczestniczył w Tygodniu Powszechnej Modlitwy o Jedność Chrześcijan, brał udział w rozmaitych spotkaniach i inicjatywach ekumenicznych[6].
Według Zachariasza Łyko był on szantażowany przez bezpiekę, jego ojca Franciszka Łyko aresztowano i przywieziono do Warszawy celem wymuszenia nacisku politycznego na poglądy syna Zachariasza[7].
Przez kilkadziesiąt lat blisko współpracował z Bertem B. Beachem, dyrektorem Wydziału Spraw Publicznych i Wolności Religijnej Generalnej Konferencji KADS[8].
Przez wiele lat aż do śmierci był wykładowcą w Wyższym Seminarium Duchownym w Podkowie Leśnej (po 1989 przemianowanym na: Wyższa Szkoła Teologiczno-Humanistyczna im. Michała Beliny-Czechowskiego). W 1975 uzyskał w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie (ChAT) stopień naukowy doktora teologii, w której został zatrudniony w 1977[4]. Po habilitacji w ChAT, pełnił w tej uczelni w latach 1984–1999 funkcję kierownika Katedry Filozofii, Etyki i Socjologii. Był także zatrudniony w Wyższej Szkole Finansów i Zarządzania w Warszawie na Wydziale Psychologii (do 2008).
Doradca w Sejmie IX kadencji i w Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego w okresie przygotowywania nowej konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997. Członek rzeczywisty Polskiej Akademii Olimpijskiej w Warszawie. Działacz społeczny na niwie przeciwdziałania alkoholizmowi, nikotynizmowi i narkomanii. Popularyzator praw człowieka, w tym tolerancji i wolności religijnej oraz pokoju, przyjaźni i dialogu wśród wierzących i niewierzących.
Uważał, że doktryna o nieśmiertelności duszy jest niebiblijna, nie była znana w religii żydowskiej, ani w pierwotnym chrześcijaństwie. Katolicyzm zaczerpnął tę doktrynę z pogaństwa. Poglądy platońskie przekazał chrześcijaństwu Augustyn, ale genealogia katolickiego dogmatu sięga znacznie głębiej. Pierwszą naukę o nieśmiertelności wygłoszono już w rajskim ogrodzie i uczynił to szatan: „Żadnym sposobem śmiercią nie pomrzecie”. Dzisiaj szatan naucza: „grzech powoduje śmierć ciała, ale nie duszy”. Katolicka nauka o nieśmiertelności duszy jest echem słów szatana z rajskiego ogrodu[9].
W 2000 roku dokonał pozytywnej oceny stanowiska władz państwowych PRL wobec KADS w latach 1957–1988[10], choć podał także przykłady ich negatywnych zachowań wobec Kościoła[11].
Uważał, że Mojżesz jest autorem Pięcioksięgu, Jozue Księgi Jozuego, a Samuel Ksiąg Samuelowych[12].
Autor ponad 2 tys. artykułów oraz ponad trzydziestu książek[6]. Znaczna część publikacji wydana została pod pseudonimami (np. Tadeusz Adwentowicz, Jan Grodzicki, Sławomir Rylski) i ukazała się w Wydawnictwie „Znaki Czasu”.
Wybrane publikacje zwarte
Pochowany 4 lutego 2008 w Alei Zasłużonych na Wojskowych Powązkach w Warszawie (kwatera A29-tuje-25)[13].
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.
