Złota urna (tyb.: གསེར་བུམ་སྐྲུག་པ; Wylie: gser bum skrug pa; chiń. upr. 金瓶掣签; chiń. trad. 金瓶掣籤; pinyin Jīnpíng Chèqiān) – procedura rozpoznania inkarnacji tybetańskich lamów, wprowadzona pod koniec XVIII wieku przez chińskiego cesarza Qianlonga.

Wobec regularnie powtarzających się w trakcie wyboru nowych Dalajlamów i Panczenlamów nadużyć takich jak nepotyzm, władca chiński wydał w 1792 roku edykt, na mocy którego wprowadzona została procedura losowania. Polegała ona na wyciągnięciu przez komisję lamów pod nadzorem reprezentującego władzę chińską ambana jednego spośród wrzuconych do specjalnej urny losów, na których zapisano imiona kandydatów w językach chińskim, mandżurskim i tybetańskim oraz ich daty urodzenia[1]. Przesłana przez Qianlonga złota urna przechowywana jest w klasztorze Dżokhang[2]. Podobna złota urna znajdowała się w świątyni Yonghegong w Pekinie i służyła do wyboru inkarnacji lamów mongolskich[3][4].

Traktowana jako symbol chińskiej władzy złota urna zaczęła być z czasem przez Tybetańczyków ignorowana[5]. Często losowanie przeprowadzano już post factum, jedynie potwierdzając dokonane wcześniej tradycyjnymi metodami rozpoznanie nowej inkarnacji[6]. W procedurze wyboru XIII i XIV Dalajlamy losowanie z użyciem urny zostało pominięte.

Złota urna jest współcześnie przywoływana przez władze ChRL jako jedno z historycznych świadectw chińskiej suwerenności w Tybecie. Poprzez losowanie ze złotej urny został wybrany w 1995 roku Gjalcen Norbu, narzucona przez Chińczyków inkarnacja XI Panczenlamy[7].

Przypisy

  1. Peter Perdue: Identifying China’s Northwest, for nation and empire. W: Locating China. Space, Place, and Popular Culture. edited by Jing Wang. London: Routledge, 2005, s. 100.
  2. Chen Qingying: The System of the Dalai Lama Reincarnation. Beijing: China Intercontinental Press, 2005, s. 75.
  3. Ling Haicheng: Buddhism in China. Beijing: China Intercontinental Press, 2004, s. 203.
  4. Paul Hyer, Sechin Jagchid: A Mongolian Living Buddha. Biography of the Kanjurwa Khutughtu. Albany: State University of New York Press Press, 1983, s. 16.
  5. Encyklopedia historyczna świata. T. X. Kraków: Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres, 2002, s. 153.
  6. Warren W. Smith Jr.: China's Tibet? Autonomy or Assimilation. Lanham: Rowman & Littlefield Publishers, 2008, s. 172.
  7. The 11th Panchen. zt.tibet.cn. [dostęp 2013-10-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-11-03)]. (ang.).

Bibliografia

  • John Powers and David Templeman: Historical Dictionary of Tibet. Lanham: Scarecrow Press, 2012.

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się