Urugwaj
Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Urugwaju Ustrój polityczny
Konstytucja
Władza ustawodawcza
Władza wykonawcza
Władza sądownicza
Kontrola państwowa
Finanse
Samorząd terytorialny
Partie polityczne
Wybory
Polityka zagraniczna
|
Wybory prezydenckie i parlamentarne w Urugwaju w 2009 roku – podwójne wybory, prezydenckie oraz do Zgromadzenia Powszechnego - parlamentu Urugwaju, przeprowadzone 25 października i 29 listopada 2009. Równolegle z I turą wyborów odbyło się także referendum, w którym wyborcy opowiedzieli się przeciw proponowanym zmianom.
W wyborach parlamentarnych większość miejsc w obu izbach zdobyła rządząca centrolewicowa koalicja Szeroki Front. W I turze wyborów prezydenckich zwyciężył jej kandydat, José Mujica, który uzyskał 48% głosów poparcia, przed kandydatem konserwatywnej Partii Narodowej, Luisem Alberto Lacalle, który zdobył 28,9% głosów. 29 listopada 2009, w II turze wyborów prezydenckich, Mujica pokonał Lacalle stosunkiem głosów 52,6% do 43,3%.
Scena polityczna Urugwaju przez dekady była zdominowana przez dwa powstałe w XIX wieku ugrupowania: liberalną Partię Colorado oraz konserwatywną Partię Narodową, które wymieniały się między sobą władzą. Dopiero po wyborach z października 2004 prezydentem kraju została wybrana po raz pierwszy osoba pochodząca spoza tych sił politycznych. Tabaré Vázquez z centrolewicowej koalicji Szeroki Front wygrał wówczas wybory już w pierwszej turze, zdobywając ponad 50% głosów poparcia. Prezydent w Urugwaju wybierany jest na 5-letnią kadencję, jeśli żaden z kandydatów nie uzyska ponad połowy głosów, organizowana jest druga tura głosowania. Udział w wyborach jest obowiązkowy[1].
28 czerwca 2009 cztery główne partie: Szeroki Front (FA, Frente Amplio), Partia Narodowa (PN, Partido Nacional), Partia Colorado (PC, Partido Colorado) oraz Partia Niepodległościowa (PI, Partido Independiente) przeprowadziły ogólnokrajowe prawybory mające na celu wyłonienie ich kandydatów w wyborach prezydenckich. Udział w prawyborach, w przeciwieństwie do wyborów, nie był obowiązkowy. Spośród 2,6 mln zarejestrowanych wyborców, udział w nich wzięło 1,16 mln osób (44,8%). Najwięcej głosów oddano na kandydatów Partii Narodowej - 46,0% (491 862), następnie na kandydatów Szerokiego Frontu - 41,2% (441 043), a na trzecim miejscu na kandydatów Partii Colorado - 12,0% (128 523)[2]. Rezultat prawyborów[3]:
W lipcu 2009 zwycięzcy prawyborów wskazali swoich kandydatów na stanowisko wiceprezydenta. José Mujica z FA i Luis Alberto Lacalle z PN wybrali swoich rywali z prawyborów, odpowiednio Danilo Astoriego i Jorge Larrañagę. Natomiast kandydatem PC został były piłkarz i trener Hugo de León[1].
Sondaże na przestrzeni kilku miesięcy przed wyborami wskazywały na około 10-procentową przewagę koalicji Szerokiego Frontu nad Partią Narodową. Na trzecim miejscu plasowała się Partia Colorado.
Ośrodek badawczy | Data sondażu | José Mujica | Luis Alberto Lacalle | Pedro Bordaberry | Pablo Mieres | Niezdecydowani |
---|---|---|---|---|---|---|
Factum[4] | 17-18 października 2009 | 46,0% | 29,0% | 13,0% | 3,0% | 9,0% |
Cifra[5] | 16-18 października 2009 |
49,0% | 32,0% | 14,0% | 2,5% | 2,5% |
Grupo Radar[6] | 10-18 października 2009 |
48,0% | 31,3% | 14,9% | 3,4% | 2,5% |
Interconsult[7] | 2-5 października 2009 | 44,0% | 31,0% | 12,0% | 3,0% | 10,0% |
Factum[8] | październik 2009 | 44,0% | 29,0% | 11,0% | 3,0% | 13,0% |
Cifra[9] | 26-28 września 2009 | 45,0% | 31,0% | 12,0% | 2,0% | 10,0% |
Equipos Mori[10] | 18-24 września 2009 | 44,0% | 30,0% | 10,0% | 2,0% | 14,0% |
Factum[11] | wrzesień 2009 | 44,0% | 32,0% | 11,0% | 2,0% | 11,0% |
Grupo Radar[12] | 12-20 września 2009 | 45,0% | 32,0% | 11,0% | 3,0% | 9,0% |
Interconsult[13] | 12-14 września 2009 | 45,0% | 32,0% | 11,0% | 2,0% | 10,0% |
Cifra[14] | 29 sierpnia-1 września 2009 | 45,0% | 32,0% | 10,0% | 2,0% | 11,0% |
Factum[15] | 22-30 sierpnia 2009 | 46,0% | 34,0% | 10,0% | 2,0% | 8,0% |
Equipos Mori[16] | 19-26 sierpnia 2009 | 45,0% | 34,0% | 9,0% | 3,0% | 9,0% |
Interconsult[17] | 15-17 sierpnia 2009 | 44,0% | 35,0% | 10,0% | 2,0% | 9,0% |
Cifra[18] | 25-29 lipca 2009 | 44,0% | 36,0% | 10,0% | 2,0% | 8,0% |
Factum[19] | 24-29 lipca 2009 | 45,0% | 38,0% | 9,0% | 1,0% | 6,0% |
Equipos Mori[20] | 23-30 lipca 2009 | 44,0% | 34,0% | 11,0% | 1,0% | 10,0% |
Interconsult[21] | 10-12 lipca 2009 | 42,0% | 36,0% | 10,0% | 2,0% | 10,0% |
Sondaże przedwyborcze, przeprowadzane przed II turą wyborów prezydenckich w pierwszych trzech tygodniach listopada 2009, wskazywały na przewagę José Mujicy nad Luisem Alberto Lacalle rzędu od 6% do 10%.
Ośrodek badawczy | Data sondażu | Szeroki Front (FA) | Partia Narodowa (PN) | Niezdecydowani/N.N. | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Cifra[22] | 21-22 listopada 2009 | José Mujica | 49,7% | 41,7% | Luis Alberto Lacalle | 8,6% |
Factum[23] | 21-22 listopada 2009 | José Mujica | 50,0% | 41,0% | Luis Alberto Lacalle | 9,0% |
Equipos Mori[24] | 19-22 listopada 2009 | José Mujica | 50,0% | 41,0% | Luis Alberto Lacalle | 9,0% |
Interconsult[25] | 19-22 listopada 2009 | José Mujica | 49,6% | 42,1% | Luis Alberto Lacalle | 8,3% |
Interconsult[26] | 14-16 listopada 2009 | José Mujica | 48,0% | 42,0% | Luis Alberto Lacalle | 10,0% |
Factum[27] | 14-15 listopada 2009 | José Mujica | 50,0% | 40,0% | Luis Alberto Lacalle | 10,0% |
Equipos Mori[28] | 11-12 listopada 2009 | José Mujica | 50,0% | 42,0% | Luis Alberto Lacalle | 8,0% |
Cifra[29] | 7-9 listopada 2009 | José Mujica | 49,0% | 40,0% | Luis Alberto Lacalle | 11,0% |
Factum[30] | 7-8 listopada 2009 | José Mujica | 49,0% | 40,0% | Luis Alberto Lacalle | 11,0% |
Interconsult[31] | 31 października- 2 listopada 2009 | José Mujica | 47,0% | 40,0% | Luis Alberto Lacalle | 13,0% |
Equipos Mori[32] | 30 października- 3 listopada 2009 | José Mujica | 50,0% | 42,0% | Luis Alberto Lacalle | 8,0% |
Factum[33] | 30 października- 1 listopada 2009 | José Mujica | 49,0% | 42,0% | Luis Alberto Lacalle | 9,0% |
Do udziału w wyborach uprawnionych było 2,6 mln obywateli. Głównym faworytem był kandydat rządzącego Szerokiego Frontu, José Mujica. W czasie kampanii wyborczej zapowiedział kontynuowanie polityki lewicowego rządu prezydenta Vázqueza, który doprowadził do zmniejszenia bezrobocia w kraju o połowę oraz poszerzył prawa mniejszości (m.in. zezwolił parom homoseksualnym na zawieranie związków cywilnych oraz adopcję dzieci). Jego główny konkurent z konserwatywnej Partii Narodowej, Luis Alberto Lacalle, zobowiązał się do zniesienia wprowadzonego przez prezydenta Vázqueza podatku dochodowego, zmniejszenia liczebności gabinetu oraz przeprowadzenia prywatyzacji przedsiębiorstw[34][35].
I turę głosowania z 25 października 2009, z wynikiem 48%, wygrał Mujica. Ponieważ nie zdobył jednak większości co najmniej 50% głosów, 29 listopada 2009 zmierzył się w II turze wyborów z Luisem Alberto Lacalle, który zajął drugie miejsce, zdobywając 29,1% głosów[36].
Kandydat - Partia polityczna | Liczba głosów | % | |
---|---|---|---|
José Mujica (Szeroki Front) | 1 105 262 | 47,96% | |
Luis Alberto Lacalle (Partia Narodowa) | 669 942 | 29,07% | |
Pedro Bordaberry (Partia Colorado) | 392 307 | 17,02% | |
Pablo Mieres (Partia Niepodległościowa) | 57 360 | 2,49% | |
Raúl Rodríguez da Silva (Asamblea Popular) | 15 428 | 0,67% | |
Głosy nieważne | 64 387 | 2,8% | |
Razem | 2 304 686 (89,91%) | 100% | |
Źródło:[36] |
II turę głosowania z 29 listopada 2009, a tym samym całe wybory prezydenckie, wygrał kandydat Szerokiego Frontu, José Mujica, z wynikiem 52,6% głosów poparcia. Luis Alberto Lacalle z Partii Narodowej zajął drugie miejsce, zdobywając 43,3% głosów[37][38].
Kandydat - Partia polityczna | Liczba głosów | % | |
---|---|---|---|
José Mujica (Szeroki Front) | 1 183 503 | 52,6% | |
Luis Alberto Lacalle (Partia Narodowa) | 974 857 | 43,3% | |
Głosy nieważne | 91 661 | 4,1% | |
Razem | 2 250 021 (89,13%) | 100% | |
Źródło:[37][39] |
25 października 2009, razem z wyborami, w Urugwaju odbyły się dwa referenda. Ich przedmiotem było:
Żadna z proponowanych zmian nie uzyskała akceptacji wyborców (wymagana była większość co najmniej 50% głosów za). Za pierwszą z nich zagłosowało 36,93% wyborców, natomiast za drugą 47,36%[36][40][41].
W wyborach parlamentarnych wybieranych było 99 deputowanych do Izby Reprezentantów oraz 30 członków Senatu. Minimalną większość mandatów w obu izbach zdobył rządzący Szeroki Front.
Partia polityczna | Izba Reprezentantów | Senat | |||||||||
Liczba głosów | % | +/– | Liczba mandatów | +/– | Liczba mandatów | +/– | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Szeroki Front (FA) | 1 093 869 | 47,49% | 50 | -2 | 16 | -1 | |||||
Partia Narodowa (PN) | 657 327 | 28,54% | 30 | -6 | 9 | -2 | |||||
Partia Colorado (PC) | 383 912 | 16,67% | 17 | +7 | 5 | +2 | |||||
Partia Niepodległościowa (PI) | 56 156 | 2,44% | 2 | -1 | 0 | 0 | |||||
Asamblea Popular (AP) | 15 166 | 0,66% | 0 | 0 | 0 | 0 | |||||
Razem | 2 303 336 (89,86%) | 100% | - | 99 | - | 30 | -1 | ||||
Źródło:[42][43][36] |
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.