Wspinaczka lodowa

Wspinaczka lodowasport ekstremalny uprawiany w warunkach zimowych na pionowych (i nie tylko) ścianach pokrytych lodem, lodospadach (zamarzniętych wodospadach) i różnych formacjach sopli.

Wspinaczka lodowa diametralnie różna jest od wspinaczki skalnej. W skale używa się nóg i rąk bez dodatkowego sprzętu. Natomiast do pokonywania lodowych formacji (ściany, sople, polewy) używa się rąk uzbrojonych w krótkie czekany (dziabki) i raki przymocowane do butów. Żeby korzystać z dobrodziejstwa tych przyrządów trzeba nieco się podszkolić i potrenować. Do ubezpieczania używamy śrub lodowych (rura stalowa lub tytanowa z gwintem na całej swojej długości zakończona plakietką do wpięcia karabinka z jednej strony a narzynką umożliwiającą wkręcenie jej w lód z drugiej strony). Wspinaczka lodowa, w niższych i bardziej uczęszczanych górach (np. Tatry) polega, podobnie jak wspinaczka skalna, na pokonywaniu ściśle określonych tras wytyczonych na stromych stokach, zwanych drogami wspinaczkowymi. W wyższych i mniej uczęszczanych górach (np. Himalaje) ważniejsze jest samo dotarcie na szczyt, po zwykle najbardziej dostępnej w danym momencie trasie. Jednak ostatnio, nawet w Himalajach daje się zauważyć tendencję do ściślejszego wytyczania dróg.

Wspinaczka lodowa posiada własną skalę oceny trudności dróg - inną niż wspinaczka skalna. Na ocenę wartości dokonania sportowego duże znaczenie ma też styl i czas przejścia oraz warunki pogodowe.

Szczególnie trudną odmianą wspinaczki lodowej jest, często spotykana w Alpach, wspinaczka mikstowa - polegająca na pokonywaniu dróg, które wymagają stosowania miejscami technik skalnych a w innych miejscach technik lodowych. Wymaga to od wspinacza posiadania sprzętu i umiejętności potrzebnych do obu tych technik.

Opis technik lodowych

Poniższy opis odnosi się głównie do tradycyjnej wspinaczki zimowej, w której wspinaczka lodowa jest podstawowym, ale nie jedynym elementem.

  • Pokonywanie ścian:
    • Technika "on-sight": W tej, obecnie najbardziej popularnej, technice wspinacz trzyma w jednej ręce czekan, w drugiej czekanomłotek, a na nogach ma raki. Posuwanie się do góry polega na wbijaniu na przemian czekana, czekanomłotka i raków w lód. Umożliwia to w dobrych warunkach dość szybkie pokonywanie ściany bez konieczności kucia w lodzie stopni.
    • Technika kucia stopni: Czasami, gdy nie można inaczej, wspinacz przechodzi z trybu "on-sight" do trybu kucia stopni w lodzie za pomocą łopaty czekana, zwykle jednak stara się tego unikać, ze względu na duży wysiłek i stratę czasu. Technikę tę najczęściej stosuje się w bardzo miękkim lodzie/śniegu, uniemożliwiającym styl "on-sight".
    • Technika ławeczkowa - przypomina bardzo technikę hakową wspinaczki skalnej. Zamiast haków stosuje się tutaj jednak śruby lodowe, które wkręca się w lód. Na śrubach zawiesza się specjalne małe drabinki, zwane ławeczkami, na których stojąc wkręca się kolejne śruby. Jest to również bardzo czasochłonna i uciążliwa technika, stosowana w miejscach występowania bardzo twardego lodu, lub bardzo przewieszonego terenu uniemożliwiającego technikę "on-sight".
  • Oprócz pokonywania ścian, we wspinaczce lodowej stosuje się specyficzne techniki pokonywania szerokich szczelin lodowych, przekopywania się przez bariery seraków, wykuwania platform pod obozowiska, poręczowania dróg zejścia itp. Wszystkie te czynności w zasadzie nie są wspinaczką sensu stricto, a raczej przypominają działania inżynieryjno-sapersko-oblężnicze.

Sprzęt do wspinaczki lodowej

Sprzęt do technik lodowych jest w dużym stopniu wspólny ze sprzętem do wspinaczki skalnej. Te wspólne części sprzętu są opisane w haśle wspinaczka skalna.

  • Czekan - połączenie małej łopatki i dziabaka umieszczone na szczycie styliska. Współczesne czekany są dość krótkie (70-80 cm), aby ułatwiać technikę "on sight". Oprócz funkcji dziabaka, w technice "on-sight" czekan służy też do wykopywania stopni, oraz po wbiciu głęboko styliskiem w śnieg może służyć jako bardzo dobry punkt asekuracyjny. Współczesne czekany produkuje się z duraluminium i włókien węglowych dla nadania im odpowiedniej wytrzymałości i jak najmniejszej masy.
  • Czekanomłotek - połączenie dziabaka (takie samego jak w czekanie) z młotkiem, umieszczone na krótkim (30-40 cm) stylisku. Stosowany jest jako dziabak ręczny w technice "on sight" oraz służy do wbijania śrub lodowych i ew. haków.
  • Raki - specjalny zestaw ostrzy montowanych na butach. Współczesne raki są montowane na zasadzie zatrzasku do podeszwy specjalnie do tego przystosowanych butów, które posiadają twardą, sztywną skorupę, ułatwiającą wbijanie raków w lód. Raki służą przede wszystkim jako nożne dziabaki w technice "on-sight", choć przydają się także do chodzenia po łagodnych ale oblodzonych stokach.
  • Śruba lodowa - jest to rura (stalowa lub tytanowa) z gwintem na powierzchni całej rury. Śrub lodowych jest kilka rozmiarów i typów. Ich stosowanie wymaga sporego doświadczenia w dobieraniu ich do rodzaju lodu/firnu/śniegu/. Są one tak skonstruowane, aby dawały się stosunkowo łatwo wkręcać w podłoże i jednocześnie mocno tam "siedzieć". Śruby lodowe są stosowane jako punkty asekuracyjne oraz do wspinania się techniką ławeczkową. Przy ich pomocy poręczuje się też drogi zejścia.

Sportowe podejście do wspinaczki lodowej

W ostatnim okresie coraz większą popularność zdobywa sportowe podejście do wspinaczki lodowej, w którym praktykuje się wyczynowe traktowanie tej działalności. Prowadzi to do zbliżenia się wspinaczki lodowej i wspinaczki skałkowej: praktykowane jest przechodzenie dróg lodowych, zwłaszcza na lodospadach, w sposób jak najbardziej zbliżony do przejścia klasycznego czy wręcz sportowego, z tym, że w miejsce użycia rąk praktykuje się używanie czekanów, oraz wspinacz wyposażony jest w specjalny typ raków.

Praktykowane jest także konstruowanie sztucznych ścian lodowych (przez wylewanie wody na odpowiednie konstrukcje nośne) i rozgrywanie zawodów wspinaczkowych na powstałych w ten sposób drogach, przy czym miejsca w których można wbić lub zaczepić czekan lub raki są oznaczone, co sprawia, że możliwe jest porównywanie kwalifikacji poszczególnych wspinaczy.


Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się