Woomera (po lewej) i dwa bumerangi

Woomeraaborygeńskie narzędzie służące do miotania oszczepów. Nazwa wywodzi się z języka eora i współcześnie używane jest do określenia tego typu narzędzi z całej Australii[1]. Narzędzie zostało najprawdopodobniej wymyślone około czterech do pięciu tysięcy lat temu[2].

Woomera, będąca odmianą atlatla, działa na zasadzie prostej dźwigni[3], „przedłużając” ramię rzucającego i zwiększając prędkość z jaką rzucony jest oszczep. Tradycyjne woomery zrobione są z jednego, lekko zakrzywionego kawałka drewna o długości ok. 60–75 cm, szerokości 10 cm i wadze ok. pół kilograma. Woomery nie były używane na terenie całej Australii. Nie były znane na Tasmanii, nie używano ich w części Queensland (okolice rzeki Nogoa), półwyspie Yorke (Australia Południowa), a także w okolicach rzeki Darling (Nowa Południowa Walia)[1].

W rejonie północnego Queenslandu (przylądek Grafton) używana jest bardziej zakrzywiona odmiana woomery, znana jako ballur, służąca do polowania na ryby[4]. W zależności od tradycji plemiennych i zwyczajów, w niektórych plemionach tylko mężczyźni mogą używać woomer[5].

Według niektórych szacunków oszczep rzucony przy pomocy woomery może osiągnąć prędkość do 160 km/h[1]. Polując na kangury Aborygeni trafiają w nieruchomy cel odległy o ok. 40–50 m[1], niektóre przekazy mówią nawet o celnych rzutach 100-metrowych[6], najdłuższy znany rzut mierzył 180 m[7].

Woomery używane są przede wszystkim do polowania ale także do zabaw[8] i rytuałów plemiennych[9].

Od nazwy narzędzia wywodzi się nazwa miasta w Południowej Australii i znajdujący się w pobliżu poligon wojskowy Woomera Test Range, a także nazwa prototypowego bombowca z okresu II wojny światowejCAC Woomera.

Przypisy

  1. a b c d John Connor: The Australian frontier wars, 1788–183. Sydney, NSW: UNSW Press, 2002, s. 4–5. ISBN 0-86840-756-9. (ang.).
  2. Sigfried J. de. Laet: History of humanity. London ; New York: Routledge, 1994, s. 1064. ISBN 92-3-102811-1. (ang.).
  3. Rysunek pokazujący rzut oszczepem przy pomocy woomery. [dostęp 2011-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-16)]. (pol.).
  4. Judy Thomson: Reaching back : Queensland aboriginal people recall early days at Yarrabah Missio. Canberra: Aboriginal Studies Press, 1989, s. 164. ISBN 0-85575-207-6. (ang.).
  5. Pat. Lowe: Hunters and trackers of the Australian desert. Dural, N.S.W. : Rosenberg Pub., 2002. ISBN 1-877058-02-5. (ang.).
  6. Geoffrey Blainey: Triumph of the nomads: a history of ancient Australia. Melbourne: Sun Books, 1983, s. 128–129. ISBN 0-7251-0412-0. (ang.).
  7. Brian Cotterell, Johan Kamminga: Mechanics of pre-industrial technology: an introduction to the mechanics of ancient and traditional material culture. Cambridge [England]: Cambridge University Press, 1992, s. 168. ISBN 0-521-42871-8. (ang.).
  8. Doris. Corbett, John Cheffers, Eileen Crowley. Sullivan: Unique games and sports around the world : a reference guid. Westport, CT: Greenwood Press, 2001, s. 316–317. ISBN 0-313-29778-9. (ang.).
  9. Ashley Alexander Mallett: The Black lords of summer : the story of the 1868 aboriginal tour of England and beyond. St. Lucia, Queensland, Australia: University of Queensland Press, 2002, s. 94–95. ISBN 0-7022-3262-9. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Krótki opis i zdjęcie woomery i bumerangów (ang.)

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się