Niektóre cechy powszechne wśród tekstów prawniczych mogą stanowić wady prawniczych artykułów Wikipedii. Poruszono tu także inne kwestie, które wymagają ogólnej regulacji.

„Centryzmy”

W polskojęzycznej Wikipedii w artykułach dotyczących prawa i nauk prawnych często dominuje spojrzenie osób podlegających prawu polskiemu. Jest to polonocentryzm, naruszający zasadę Wikipedii, neutralny punkt widzenia.

Zgodnie z tą zasadą oraz inną podstawą cechą encyklopedii, jaką jest powszechność, każdy temat – o ile nie zawiera wyraźnych ram czasowych, terytorialnych itp. – powinien być opisywany in abstracto, tj. w możliwie największym oderwaniu od konkretnej sytuacji.

Artykuł, którego nazwa nie zawiera ram czasowych, powinien opisywać temat z uwzględnieniem zmian historycznych oraz tak, by opis pozostał prawdziwy w przyszłości (zobacz: ponadczasowość). Z tego powodu błędne jest opisywanie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej jako Aleksandra Kwaśniewskiego.

Artykuł, którego nazwa nie zawiera ram terytorialnych, powinien opisywać temat wyczerpująco w skali świata, stosownie do obiektywnych możliwości związanych ze źródłami wiedzy prawniczej. Tymczasem w definicji artykułu hipoteka nie znalazła się informacja, że hipoteki istniały i istnieją nie tylko pod rządami kodeksu cywilnego obowiązującego w Rzeczypospolitej Polskiej w 2012 roku.

Artykuł, którego nazwa nie określa ram gałęzi prawa, powinien opisywać jednakowo nazwane, lecz różnie uregulowane instytucje funkcjonujące w różnych gałęziach prawa. Przykładem naruszenia tej zasady było pominięcie w artykule przesłanki procesowe informacji, że taką samą nazwę stosuje się także w polskim postępowaniu karnym.

Jak im zapobiec

Wyjściem z takich sytuacji może być utworzenie odrębnych artykułów precyzujących ramy terytorialne (Senat (Francja) oraz Senat (Czechy) – wciąż są to artykuły ogólne pod względem czasowym) lub ramy gałęzi prawa (błąd (prawo karne) oraz błąd (prawo cywilne) – wciąż są to artykuły ogólne pod względem m.in. terytorialnym). Ze względu na stan komparatystyki prawniczej jest dużo mniej artykułów precyzujących ramy czasowe, a mających charakter ogólny pod względem terytorialnym.

Części nazw artykułów zawężające zakres tematu powinny w miarę możliwości znaleźć się w nawiasie, ujęte w mianowniku, czego przykłady zostały ukazane wyżej.

Innym rozwiązaniem jest zamieszczenie ogólnej definicji, bezpośrednio pod nią innych informacji opisujących dany temat w ogólności, a następnie umieszczenie w osobnych sekcjach informacji o konkretnym stanie prawnym (jak to zostało zrobione w artykule żebranie).

Język prawniczy a język polski

Wikipedia jest encyklopedią powszechną, dlatego opisy artykułów powinny być zrozumiałe dla możliwie najszerszego kręgu czytelników. Niezalecane jest stosowanie trudnych do zrozumienia dla nie-prawników sformułowań z języka prawniczego, jeśli to samo można wyrazić w języku polskim powszechnym. Dobrą praktyką przy tworzeniu obszerniejszych artykułów jest zamieszczenie na początku podsumowania zrozumiałego dla każdego. Bardziej fachowe omówienie można zawrzeć w dalszej części artykułu.

Źródła

Zalecane jest powoływanie się na akty prawne, publikacje naukowe i orzecznictwo z wykorzystaniem przypisów.

Przytaczając akt prawny należy podać jego pełną nazwę oraz miejsce publikacji, np. ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1062). Analogicznie przy orzeczeniach należy podawać sygnaturę akt.

Jeżeli orzeczenie nie jest dostępne w Internecie, w przypisie należy umieścić adnotację według wzoru:

  • Postanowienie SN z 26 maja 2004, V KK 22/04 (OSNKW z 2004 r., zeszyt 7-8, poz. 72).

Odnośniki do aktów prawnych zamieszczonych w ISAP i EUR-Lex należy umieszczać według wzoru:

  • Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2019 r. poz. 1145)
  • Ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz.U. z 2021 r. poz. 672)
  • Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 maja 2006 r. sygn. akt K 5/05 (Dz.U. z 2006 r. nr 94, poz. 658)
  • Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich (wielka izba) z dnia 27 czerwca 2006 r. w sprawie C‑540/03 Parlament / Rada

Odnośniki w miarę możliwości powinny prowadzić do notek bibliograficznych, a nie do samego pliku. Tylko w ostateczności, kiedy nie ma notki bibliograficznej, można umieszczać odnośnik bezpośrednio do pliku:

  • Postanowienie SN z 12 października 2005 r. (sygn. akt III CZP 68/05)

Jeżeli akt prawny nie obowiązuje, należy dodać adnotację na końcu odnośnika w formie (nieobowiązujący). Można też określić dokładniej przyczynę nieobowiązywania: (uchylony) czy (przedwojenne nieobowiązujące). Przykłady:

  • Uchwała Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 lutego 1993 r. w sprawie wykładni art. 71 paragraf 1 i 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych, art. 45 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20 września 1984 r. o Sądzie Najwyższym, art. 62 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze, art. 3 ust. 2 i 3 a ustawy z dnia 31 lipca 1981 r. o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe (sygn. akt W. 4/92) (nieobowiązujący) (Dz.U. z 1993 r. nr 17, poz. 81)
  • Dekret z dnia 16 listopada 1945 r. o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy Państwa (uchylony) (Dz.U. z 1945 r. nr 53, poz. 300)
  • Rozporządzenie Ministra Skarbu z dnia 26 stycznia 1939 r. o poborze scalonego podatku obrotowego od sprzedaży piwa, napojów winnych, wódek gatunkowych, octu, kwasu octowego i drożdży (przedwojenne nieobowiązujące) (Dz.U. z 1939 r. nr 9, poz. 51)

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się