Wergina
Βεργίνα
Ilustracja
Wejście do Grobowców Królewskich w Wielkim Kurhanie
Państwo

 Grecja

Administracja zdecentralizowana

Macedonia-Tracja

Region

Region Macedonia Środkowa

Jednostka regionalna

Imatia

Gmina

Weria

Populacja (2011)
• liczba ludności


1242

Położenie na mapie Grecji
Mapa konturowa Grecji, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Wergina”
40°29′14″N 22°18′56″E/40,487222 22,315556
Stanowisko archeologiczne w Ajgaj (współczesna nazwa Wergina)[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo

 Grecja

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

I, III

Numer ref.

780

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1996
na 20. sesji

  1. Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Wergina (gr. Βεργίνα, mac., bułg. Кутлеш) – wieś i stanowisko archeologiczne w północno-wschodniej Grecji, na północ od Olimpu, w pobliżu miasta Weria.

W 1996 roku stanowisko archeologiczne zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO[1].

Leży w administracji zdecentralizowanej Macedonia-Tracja, w regionie Macedonia Środkowa, w jednostce regionalnej Imatia. Jest historyczną siedzibą gminy Weria. W 2011 roku miejscowość liczyła 1242 mieszkańców[2].

Zachowały się tu ruiny starożytnego Ajgaj – najstarszej stolicy starożytnej Macedonii. Po przeniesieniu stolicy do Pelli, Ajgaj służyło jako nekropolia – grzebano tu królów Macedonii (spoczęło tu m.in. ciało Filipa II, który został zamordowany właśnie w Ajgaj). Do naszych czasów zachował się tu m.in. kompleks grobowców komorowych, nazwanych Grobowcami Królewskimi, Pałac Królewski oraz tzw. Grobowiec Macedoński, w istocie złożony z pięciu mniejszych grobowców. Na otaczającej stanowisko równinie odkryto też kurhany z epoki żelaza (X–VII wiek p.n.e.) oraz ruiny amfiteatru, w którym zginął Filip II. Wykopaliska z terenu Werginy zaliczają się do najbogatszych od czasu odkrycia Myken. Wciąż trwają prace wykopaliskowe, od połowy 2018 roku tereny archeologiczne pałacu są sporadycznie udostępniane do zwiedzania, z pełnym otwarciem przewidzianym na rok 2022[3]. Po katastrofach geologicznych i pomimo wcześniejszych wielkich konstrukcji zabezpieczających, od I wieku n.e. miasto przestało być zamieszkiwane.

Grobowce Królewskie

Kompleks obejmuje cztery grobowce, umiejscowione pod tzw. Wielkim Kurhanem o wysokości 13 m i średnicy 110 m:

  • Grobowiec I, zwany też Grobowcem Persefony – całkowicie obrabowany w starożytności. Zachowały się w nim jednak liczne i o wysokich walorach artystycznych malowidła ścienne, zapewne cykl scen związanych z porwaniem Persefony przez Hadesa. Jest to jedyny, w całości zachowany cykl malowideł ze starożytnej Grecji.
Złoty larnaks Filipa II, nad nim – złoty wieniec dębowy
Słońce z Werginy – znak na grobowcu Filipa II, dziś godło greckiej części regionu Macedonia
  • Grobowiec II – największy z grobowców (rozmiary przybliżone: 9,5m x 5m x 4,5m), miejsce pochówku Filipa II. Był starannie zamaskowany, toteż nie obrabowano go. Do najcenniejszych zabytków znalezionych przez archeologów wewnątrz tego grobowca należały:
    • marmurowy sarkofag z larnaksem ze złota, kryjącym szczątki zmarłego,
    • złoty wieniec z żołędzi i liści dębowych (wykonany z ok. 70 dag 24-karatowego złota, spoczywający pierwotnie na urnie króla),
    • złoty goryt scytyjski (najprawdopodobniej trofeum wojenne),
    • pektorał ze złota,
    • żelazna zbroja ze złotymi taśmami na brzegach, o wyglądzie zbliżonym do zbroi, w jakiej w wielu miejscach świata hellenistycznego, przedstawiany jest na mozaikach także syn Filipa, Aleksander
    • żelazny hełm z czubem, zdobnymi zapięciami pod brodą i głową Ateny na środku czoła,
    • statuetki z kości słoniowej przedstawiające m.in. Aleksandra Wielkiego i samego Filipa II,
    • mniejszy, złoty larnaks, niegdyś złożony w przedsionku komory grobowej Filipa II, kryjący szczątki kobiety w wieku 30-34 lat[4] także zdobione złotą koroną. Na sarkofagu, jak i na urnie, widniał znak gwiazdy, nazwany Słońcem z Werginy – symbol królewskiego rodu, dziś godło greckiej Macedonii. Prócz niego wielokrotnie powtórzony motyw kwietnej rozety, zbliżony do odkrywanego w badanym właśnie największym ze znanych macedońskich grobów, w Amfipolis, także uważany za symbol Argeadów. Sam grobowiec zdobiony jest fryzem przedstawiającym Filipa, Aleksandra i ich świtę podczas polowania na lwa, dzika i jelenia.
  • Grobowiec III – ostrożnie łączony z postacią Aleksandra IV, syna Aleksandra Wielkiego, zamordowanego w dzieciństwie - nazywany z tego powodu również Grobowcem Księcia. Wśród znalezionych tu artefaktów na szczególną uwagę zasługuje płaskorzeźba z kości słoniowej z wizerunkiem Dionizosa z Panem i Ariadną.
  • Grobowiec IV – obrabowany w starożytności.

Pałac Królewski

Położone około 1 km od Werginy, w rejonie wsi Palatitsa (nazwę tę można przetłumaczyć z greckiego, jako "Pałacówka"), ruiny pałacu pochodzą najprawdopodobniej z III wieku p.n.e. Była to letnia rezydencja macedońskiego króla Antygona II Gonatasa. W czasach swojej świetności pałac był dwupoziomowym budynkiem o powierzchni 9250 m2, wymiary głównych zabudowań to 104,5m x 88,5m. Do naszych czasów zachowały się głównie fundamenty oraz fragmenty kolumn i kapiteli w miejscu dawnych propylei oraz podłogi z mozaikami.

Zobacz też

Przypisy

  1. UNESCO: Archaeological Site of Aigai (modern name Vergina). [dostęp 2017-03-06]. (ang.).
  2. Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. ΜΟΝΙΜΟΣ Πληθυσμός
  3. artykuł: Oficjalna inauguracja dla pałacu królewskiego w Ajgaj gr.
  4. Wiek tej osoby znany jest z przeprowadzonej niedawno kolejnej serii badań laboratoryjnych. W szczególności wykluczona została dawniej przyjmowana hipoteza, jakoby były to szczątki Kleopatry Eurydyki, najmłodszej z żon Filipa II, patrz: artykuł relacjonujący badania (gr.),

Bibliografia

  • Ellingham Mark, Dubin Marc, Jansz Natania, Fisher John, Grecja. Półwysep, seria: "Praktyczny przewodnik", Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2000, s. 451-453.
  • Faridis Konnos, Vergina, Wydawnictwo Rekos Ltd., Thessaloniki-Oreokastro 2006, s. 14, 32-33, 36-37, 47, 64 (wydanie polskie w tłum. Barbary Marii Hantel-Galatou), ISBN 960-358-236-0.
  • Rusin Wiesława, Grecja, seria: „Praktyczny Przewodnik”, Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2007, s. 199-201, ISBN 978-83-7304-753-2.

Linki zewnętrzne

  • film prod. greckiej telewizji publicznej ERT, szczegółowo prezentujący odkrycia z Werginy, w tym malowidła i przedmioty z grobów, język narracji gr., udostępniany także przez internetowe archiwum publiczne ERT, okresowo nieczynne.

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się