Wał Zygmuntowski – ziemne umocnienia otaczające Warszawę, usypane w latach 1621–1624 z rozkazu króla Zygmunta III Wazy. Powstały po bitwie pod Cecorą na wypadek najazdu Turcji. Zostały prawie całkowicie splantowane na początku XVIII wieku.
Od północy wał biegł łukiem wzdłuż koryta rzeczki Nalewki (wykorzystanej jako fosa)[1], przecinając ul. Franciszkańską przy zbiegu z ul. Bonifraterską, dalej dochodził do Arsenału, przez dzisiejszy plac Bankowy (zachodni fragment) i dalej na południe przez Ogród Saski do ulicy Karowej kończąc się na skarpie wiślanej. Miał kształt półkola opartego o Wisłę, którego środek znajdował się przy Zamku Królewskim. Wewnątrz wału znalazł się teren o powierzchni ok. 125 ha[2].
Był to wał ziemny umocniony kamieniami, z drogą wewnętrzną. W związku z brakiem konserwacji wobec braku zagrożenia, w późniejszych latach został wchłonięty przez miejską zabudowę (np. w rejonie Ogrodu Saskiego już w latach 60. XVII wieku). Kolejnym etapem wyznaczającym granice miasta były usypane w końcu XVIII wieku okopy Lubomirskiego. Jednak w czasie potopu szwedzkiego obrona miasta opierała się o stare mury miejskie, wzmocnione dodatkowo umocnieniami ziemnymi[3].
W związku z faktem, że nieznany jest dokładny przebieg umocnień, kolejne wykopaliska archeologiczne korygują ich przebieg[4], choć jeszcze w okresie międzywojennym zakładano, że dochodziły aż w rejon Pałacu Kazimierzowskiego[5].
Wały zostały niemal całkowicie splantowane na początku XVIII wieku[6]. Ich istnienie miało jednak wpływ na rozwój sieci dróg w północnej Warszawie[7]. Od nazwy umocnień pochodzi także nazwa obecnej ulicy Wałowej, której nieuregulowany w tamtym czasie bieg wyznaczał właśnie Wał Zygmuntowski[8]. Nazwa ulicy została po raz pierwszy oficjalnie poświadczona w drugiej połowie XVIII wieku[9].
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.