Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
1842 |
Data i miejsce śmierci |
1927 |
Profesor językoznawstwa porównawczego | |
Alma Mater | |
Doktorat | |
Profesura |
1887 |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia | |
Okres zatrudn. |
1870-1913 |
Odznaczenia | |
Vilhelm Ludwig Peter Thomsen (ur. 1842 w Kopenhadze, zm. 1927 tamże) – duński językoznawca, który specjalizował się w językach indoeuropejskich i bałtyckofińskich, lecz największego odkrycia dokonał w zakresie turkologii.
W 1867 ukończył studia na Uniwersytecie Kopenhaskim. W 1869 r. uzyskał doktorat na podstawie napisanej po duńsku rozprawy o wpływie gockim na języki fińskie. Od 1870 r. zatrudniony na pół etatu na Uniwersytecie Kopenhaskim jako wykładowca językoznawstwa porównawczego. Uniwersytetowi temu pozostał wierny aż do emerytury w 1913 roku[1].
W 1893 r. odcyfrował tzw. staroturkijski (= staroturecki, orchońsko-jenisejski) alfabet runiczny. Napisy nagrobne zapisane tym alfabetem były znane już wcześniej, ale nie wiedziano, w jakim są sporządzone języku, ani nie umiano odczytać pisma. Thomsen list o swoim odkryciu wysłał do Helsinek w końcu listopada 1893 r., ale z prośbą, aby odczytano go dopiero po 15 grudnia, ponieważ w tym właśnie dniu miał mieć wykład w Duńskiej Akademii Nauk i pragnął, by jego rodacy byli pierwszymi, którzy poznają treść jego odkrycia. Toteż na posiedzeniu fińskiego Towarzystwa Ugro-Fińskiego (Société Finno-Ougrienne) w dn. 2 grudnia 1893 jedynie zapowiedziano, że list Thomsena zostanie odczytany w drugiej połowie miesiąca[1].
Wykład swój Thomsen opublikował po francusku w Helsinkach dopiero trzy lata później (Inscriptions de l'Orkhon déchifrées, Helsinki 1896), ponieważ rozszerzył go o transkrypcję i przekład fragmentów tekstów orchońskich. W latach późniejszych opublikował jeszcze jedną rozprawkę turkologiczną (Turcica, Helsinki 1916)[1].
Cała pozostała działalność Thomsena wiąże się z badaniami nad językami indoeuropejskimi – albo jako takimi (np. napisane po francusku studium o pokrewieństwie języka etruskiego, 1899) albo o ich powiązaniach z językami bałtyckimi i bałtofińskimi[1].
W 1892 został odznaczony Odznaką Honorową Orderu Danebroga[2], w 1896 nagrodzony Złotym Medalem Zasługi, w 1901 Komandorią Orderu Danebroga[3], a w kilka lat później Krzyżem Wielkim Orderu Dannebroga[4]. W 1912 otrzymał najwyższe duńskie odznaczenie – Order Słonia, jako pierwszy z nieposiadających tytułu szlacheckiego Duńczyków w historii[5]. Posiadał też odznaczenia pruskie: Order Pour le Mérite za Naukę i Sztukę otrzymany w 1911[6] oraz Order Orła Czerwonego II klasy, a także fińskie: Krzyż Wielki Orderu Białej Róży i Order Krzyża Wolności I klasy[4].
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.