Ulice Krakowadrogi krajowe, wojewódzkie, powiatowe, gminne i wewnętrzne, a także place na terenie Krakowa.

Sieć dróg krajowych w 2013 roku mierzyła 38,8 km, wojewódzkich – 25,2 km, a dróg powiatowych – 251,48 km. Długość dróg gminnych wynosiła 785,2 km, a dróg wewnętrznych – 281,9 km[1].

Historia

Wiek Nowe ulice[a] Liczba ulic
ogółem
XIV 42 42
XV 23 65
XVI 27 92
XVII 4 96
XVIII 24 120
XIX 220 340
1926 r. 117 457[3]

Nieregularność przebiegu współczesnej sieci ulic Starego Miasta jest pokłosiem przebiegu średniowiecznych szlaków handlowych. Najstarsze ich skrzyżowanie znajdowało się początkowo na podgrodziu (Okole), w okolicy dzisiejszego placu św. Marii Magdaleny, później przesunęło się na północ – na plac między kościołami Wszystkich Świętych i Dominikanów, a następnie przed kościół św. Wojciecha[4].

Najstarszą i najważniejszą średniowieczną drogą w Krakowie była – istniejąca przynajmniej od IX wieku – tzw. Wysoka Droga. Prowadziła ona z Rusi na Morawy. Wysoka Droga biegła szlakiem obecnych (2014) ul. Kopernika i ul. Mikołajskiej do Małego Rynku, dalej przez ul. Stolarską, plac św. Marii Magdaleny (wówczas był to rynek Okołu) aż do przeprawy na Wiśle pod Wawelem[4].

W XI wieku główną arterią, która prowadziła również przez podgrodzia, był biegnący z Węgier do Rynku szlak solny; tam rozdzielał się on na dwie drogi: jedna wiodła przez obecną ul. Sławkowską, ul. Długą, ul. Śląską, ul. Łokietka przez Olkusz na Śląsk, druga – przez Prądnik Czerwony i Miechów do Wielkopolski[5].

W wyniku lokacji Krakowa głównym placem miasta stał się Rynek Główny, stanowiący centrum regularnego układu urbanistycznego charakteryzującego się szachownicowym układem ulic. Układ wówczas ustalony utrzymał się do czasów obecnych (2014)[6]. Nazwy nadawano jedynie ulicom prowadzącym do Rynku, pozostałe często nie miały nazwy, lub nosiły nazwy jak Psia czy Kącik[3].

W XVII wieku zanotowano niższy przyrost liczby ulic, co związane było z utratą gospodarczego znaczenia Krakowa. W kolejnych wiekach miasto zmniejszało swój obszar (było to powodowane licznymi pożarami, najazdami wojsk, powodziami i epidemiami). Po I rozbiorze Polski Austriacy założyli na prawym, południowym brzegu Wisły konkurencyjne (w zamierzeniu) dla Krakowa Podgórze, którego ulice (ul. Kalwaryjska i ul. Limanowskiego) odwzorowywały bieg szlaku solnego[2].

Osiem lat po pożarze Krakowa, w 1858 roku, nastąpiła reorganizacja podziału administracyjnego miasta i zmieniono nazwy wielu ulic[7]. Wtedy również ustalono porządkową numerację domów[3].

W 1996 roku było ok. 2000 ulic[3].

W 2014 roku w delegaturze Krowodrza było 694 ulic, w Nowej Hucie – 535, Podgórzu – 1191, a w Śródmieściu – 483[8].

W 2017 roku w związku z tzw. ustawą dekomunizacyjną zmieniono nazwy sześciu krakowskich ulic[9].

Aleje w Krakowie

Poniżej znajduje się lista alei w Krakowie [10]:

Aleja Pokoju
Nazwa Dzielnica
29 Listopada Stare Miasto, Prądnik Czerwony, Prądnik Biały
3 Maja Krowodrza, Zwierzyniec
Władysława Andersa Grzegórzki, Bieńczyce, Nowa Huta
Władysława Beliny-Prażmowskiego Grzegórzki
Tadeusza Bora-Komorowskiego Prądnik Czerwony, Czyżyny, Grzegórzki
Ignacego Daszyńskiego Grzegórzki
Dembowskiego Podgórze
Do Kopca Zwierzyniec
Dygasińskiego Prokocim-Bieżanów
Ferdinanda Focha Zwierzyniec
Artura Grottgera Krowodrza
Jana Olbrachta Grębałów
Jana Pawła II Prądnik Czerwony, Czyżyny, Bieńczyce, Nowa Huta
Kasy Oszczędności Miasta Krakowa Zwierzyniec
Kasztanowa Zwierzyniec
Kijowska Krowodrza
Konarowa Zwierzyniec
Zygmunta Krasińskiego Stare Miasto, Zwierzyniec
Mieczysława Małeckiego Zwierzyniec
Adama Mickiewicza Stare Miasto, Krowodrza
Modrzewiowa Zwierzyniec
Panieńskich skał Zwierzyniec
Pod Kopcem Podgórze
Pokoju Czyżyny, Grzegórzki
Powstania Warszawskiego Grzegórzki
Powstańców Śląskich Podgórze,
Elvisa Presleya Dębniki
Przyjaźni Nowa Huta
Pustelnika Zwierzyniec
Róż Nowa Huta
Jana Skrzyneckiego Podgórze
Juliusza Słowackiego Stare Miasto, Krowodrza
Solidarności Grębałów, Nowa Huta
Sosnowa Zwierzyniec
Jerzego Waszyngtona Zwierzyniec
Wędrowników Zwierzyniec
Żubrowa Zwierzyniec

Place w Krakowie

Poniżej znajduje się lista placów w Krakowie w porządku alfabetycznym[10]:

Zdjęcie Nazwa Dzielnica Zdjęcie Nazwa Dzielnica
Plac Bawół Stare Miasto Plac Bernardyński Stare Miasto
Bieńczycki Plac Targowy Bieńczyce Plac Błonie-Beszcz Czyżyny
Plac Bohaterów Getta Podgórze Plac Braci Dudzińskich Podgórze
Plac Centralny im. Ronalda Reagana Nowa Huta Plac Dominikański Stare Miasto
Plac Inwalidów Krowodrza Plac św. Maksymiliana Marii Kolbego Mistrzejowice
Plac Jana Nowaka-Jeziorańskiego Stare Miasto Plac Kossaka Stare Miasto
Plac ks. Mieczysława Kuznowicza Stare Miasto Plac Lasoty Podgórze
Plac Łagiewnicki Łagiewniki Plac Mariacki Stare Miasto
Plac Jana Matejki Stare Miasto Plac na Groblach Stare Miasto
Plac Na Stawach w Krakowie Zwierzyniec Plac Niepodległości Podgórze
Plac Nowowiejski Krowodrza Plac Nowy Stare Miasto
Nowy Kleparz Stare Miasto Plac Przystanek Podgórze
Plac Edwarda Raczyńskiego Grzegórzki Plac Emila Serkowskiego Podgórze
Plac Władysława Sikorskiego Stare Miasto Plac Szczepański Stare Miasto
Plac św. Ducha Stare Miasto Plac św. Marii Magdaleny Stare Miasto
Plac Marii Turzymy Nowa Huta Plac Bogdana Włosika Bieńczyce
Plac Wolnica Stare Miasto Plac Wszystkich Świętych Stare Miasto

Uwagi

  1. Poniższa tabela obrazuje przyrost liczby ulic Krakowa na przestrzeni wieków[2]

Przypisy

  1. Kraków w liczbach 2013. Kraków, 2014-08-05 (akt.). s. 12. [dostęp 2014-08-13]. (pol.).
  2. a b Supranowicz ↓, s. 8.
  3. a b c d Adamczewski ↓, s. 467.
  4. a b Supranowicz ↓, s. 5.
  5. Supranowicz ↓, s. 6.
  6. Supranowicz ↓, s. 7.
  7. Supranowicz ↓, s. 9.
  8. Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2014-08-15]. (pol.).
  9. Dekomunizacja nazw ulic w Krakowie. krakow.pl. [dostęp 2017-10-19].
  10. a b wykaz ↓.


Bibliografia

  • Alfabetyczny wykaz ulic Miasta Krakowa. 26-01-2005 (akt.). [dostęp 2014-08-13]. (pol.).
  • Łukasz Ziółkowski: Kraków. ExpressMap, 2011. ISBN 978-83-7546-309-5. (pol.).
  • Elżbieta Supranowicz: Nazwy ulic Krakowa. Kraków: Instytut Języka Polskiego Polska Akademia Nauk, 1995. ISBN 83-85579-49-6.
  • Jan Adamczewski: Mała encyklopedia Krakowa. Kraków: wanda, 1996. ISBN 83-87023-01-9.

Linki zewnętrzne


Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się