System dur-mollsystem tonalny, który tworzą dwa podstawowe rodzaje skal: durowa (majorowa) i molowa (minorowa)[1].

Określenie majorowy pochodzi od słowa łacińskiego maior (większy) i dotyczy pierwszego tetrachordu, na którym zbudowany jest interwał tercji wielkiej. Minor (mniejszy) odnosi się do tego samego tetrachordu z uwzględnieniem tercji małej.

Od XVII w. do początku XX w. służył za podstawę w muzyce artystycznej; nadal stosowany jest w muzyce rozrywkowej[2]. Znamienną cechą tonalności jest organizacja danego materiału muzycznego wokół ustalonego centrum odniesienia. W przypadku atonalności zasada taka nie obowiązuje.

Każda gama składa się z dwóch tetrachordów; w durowej występują identyczne, natomiast molowa posiada tetrachordy o różnej budowie. Zależności te określone są miejscami występowania półtonów w poszczególnych tetrachordach, tak więc w trybie dur interwał sekundy małej (półtonu) znajduje się pomiędzy III a IV oraz VII a VIII stopniem gamy, w trybie moll pomiędzy II a III oraz V a VI stopniem gamy. Tryb skali, zarówno durowej, jak i molowej, określa górny tetrachord.

Muzyka pisana w tonacji durowej ma charakter pogodny, wesoły, a w tonacji molowej smutny, smętny. Elementy nastroju wyczuwalne są przez słuchaczy podczas wykonywania utworów.

Przypisy

  1. System skal dur i moll, [w:] Zofia Lissa, Zarys nauk o muzyce, wyd. szóste, Agencja Wydawnicza Ad Oculos, 2007.
  2. Dur-moll system. [w:] Encyklopedia muzyki RMF Classic [on-line]. RMF Classic, © 2018. [dostęp 2018-07-08]. (pol.).

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się