Swobodny przepływ osób – jedna z podstawowych swobód zagwarantowanych w traktatach ustanawiających Wspólnoty Europejskie. Obejmuje prawo obywatela jednego państwa członkowskiego do osiedlania się lub pracy w innym państwie członkowskim Wspólnoty Europejskiej oraz specyficznych członków ich rodzin.

Spod działania tej swobody wyłączone są pewne grupy zawodowe: osoby świadczące pracę dla organów publicznych, porządkowych, dyplomacji, sędziów, policji, organów skarbowych.

Osoby objęte swobodą

Osobami mogącymi korzystać ze swobody objęci są:

  • obywatele Unii,
  • ich małżonkowie (różnej płci lub tej samej płci[1]),
  • ich partnerzy (innej lub tej samej płci),
  • bezpośrednie potomstwo (np. dzieci, wnukowie, prawnukowie) do 21 r. ż. obywatela Unii lub jego/jej małżonka lub partnera,
  • zależni bezpośredni krewni obywateli Unii lub małżonka lub partnera (np. rodzice w podeszłym wieku).

Okresy przejściowe w swobodzie przepływu osób

Obywatel → może
być zatrudniony
w ↓ od roku:		 Państwa A8 rozszerzające UE w 2004 roku Państwa rozszerzające UE
w 2007 roku		 Państwo rozszerzające UE
w 2013 roku
 Czechy  Estonia  Litwa  Łotwa  Polska  Słowacja  Słowenia  Węgry  Bułgaria  Rumunia  Chorwacja
 Unia Europejska
 Austria 2011 2011 2011 2011 2011 2011 2011 2011 2014 2014 2020
 Belgia 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2014 2014 2015
 Bułgaria 2007 2007 2007 2007 2007 2007 2007 2007 2007 2013
 Chorwacja 2013 2013 2013 2013 2013 2013 2018 2013 2013 2013
 Cypr 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2007 2007 2015
 Czechy 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2007 2007 2013
 Dania 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2013
 Estonia 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2007 2007 2013
 Finlandia 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2007 2007 2013
 Francja 2008 2008 2008 2008 2008 2008 2008 2008 2014 2014 2015
 Grecja 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2009 2009 2015
 Hiszpania 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2009 2009/2014¹ 2015
 Holandia 2007 2007 2007 2007 2007 2007 2007 2007 2014 2014 2018
 Irlandia 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2012 2012 2013
 Litwa 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2007 2007 2013
 Luksemburg 2007 2007 2007 2007 2007 2007 2007 2007 2014 2014 2015
 Łotwa 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2007 2007 2013
 Malta 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2014 2014 2018
 Niemcy 2011 2011 2011 2011 2011 2011 2011 2011 2014 2014 2015
 Polska 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2007 2007 2013
 Portugalia 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2009 2009 2013
 Rumunia 2007 2007 2007 2007 2007 2007 2007 2007 2007 2013
 Słowacja 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2007 2007 2013
 Słowenia 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2007 2007 2018
 Szwecja 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2007 2007 2013
 Węgry 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2009 2009 2013
 Wielka Brytania 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2014 2014 2018
 Włochy 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2012 2012 2015
Pozostałe państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego
 Islandia 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2012 2012 2015
 Liechtenstein Zezwolenie na pracę wymagane od wszystkich obywateli EOG²
 Norwegia 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2012 2012 2014
Państwa spoza EOG
 Szwajcaria 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2016 2016 2022
Obywatel → może
być zatrudniony
w ↑ od roku		  Czechy  Estonia  Litwa  Łotwa  Polska  Słowacja  Słowenia  Węgry  Bułgaria  Rumunia  Chorwacja

¹Ponowne wprowadzenie przez Hiszpanię ograniczenia w dostępie do rynku pracy dla Rumunii w 2011 roku.
²Rynek pracy w Liechtensteinie jest zamknięty dla cudzoziemców. Osoby chcące podjąć pracę w tym kraju muszą uzyskać pozwolenie. Liechtenstein nie stosuje rozwiązań przejściowych ustanowionych w traktacie akcesyjnym, lecz postanowienia zawarte w załączniku VIII do umowy o EOG[2].
³Ponowne wprowadzenie przez Szwajcarię ograniczenia w dostępie do rynku pracy dla krajów grupy A8.

Ograniczenia wobec obywateli państw, które wstąpiły do UE w 2004 roku

Okresy przejściowe zostały wprowadzone na 7 lat, jednak zgodnie z zasadą „2+3+2”:

  1. 2-letni okres przejściowy: 1 maja 2004 – 30 kwietnia 2006
  2. 3-letni okres przejściowy: 1 maja 2006 – 30 kwietnia 2009
  3. 2-letni okres przejściowy: 1 maja 2009 – 30 kwietnia 2011

Poszczególne kraje mogą zrezygnować ze stosowania kolejnych okresów. Wszystkie okresy przejściowe zostały zniesione z dniem 1 maja 2011 roku.

Pierwszy etap

W okresie 01.05.2004-30.04.2006 okresy przejściowe były stosowane przez:

  • większość starych krajów członkowskich (wszystkie poza Wielką Brytanią, Irlandią i Szwecją) dla 8 z 10 nowych krajów członkowskich (poza Maltą i Cyprem), które przystąpiły do wspólnoty 1 maja 2004 roku
  • trzy nowe kraje członkowskie (Polska, Słowenia, Węgry) na zasadzie wzajemności (dla tych krajów, które wprowadzą ograniczenia dla obywateli nowych krajów członkowskich).
  • Malta zastrzegła sobie prawo do późniejszego (przez okres do siedmiu lat od daty wstąpienia do UE) wprowadzenia okresów przejściowych wobec obywateli wszystkich państw UE w przypadku zaobserwowania problemów na swoim rynku pracy. Jeżeli w tym czasie równowaga maltańskiego rynku pracy zostanie zakłócona w stopniu zagrażającym stopie życiowej lub poziomowi zatrudnienia w danym regionie lub sektorze zatrudnienia, wówczas państwo może wprowadzić ww. ograniczenia. W tym celu, Malta utrzyma system pozwoleń na pracę w celu monitorowania swojego rynku pracy tak, aby z wyprzedzeniem kontrolować niepokojące sytuacje. Takie pozwolenia na pracę są wydawane automatycznie.

Drugi etap

  • W 3-letnim okresie przejściowym (01.05.2006-30.04.2009), ograniczenia zniosły: Portugalia, Hiszpania, Grecja, Finlandia i Islandia (1 maja 2006 r.), Włochy (27 lipca 2006 r.), Holandia (1 maja 2007 r.), Luksemburg (1 listopada 2007) oraz Francja (1 lipca 2008).
  • Ze stosowania okresów przejściowych wobec obywateli państw, które takie ograniczenia wobec nich utrzymują, zrezygnowały Słowenia (w maju 2006) i Polska (w styczniu 2007).

Trzeci etap

W trzecim etapie (01.05.2009-30.04.2011) ograniczenia zniosły Belgia, Dania i Norwegia (1 maja 2009). Austria, Niemcy i Szwajcaria utrzymały okresy przejściowe do końca 1 maja 2011 roku.

W 2012 roku Szwajcaria wprowadziła ograniczenia dla obywateli 8 państw Europy środkowo-wschodniej.

Ograniczenia wobec obywateli państw, które wstąpiły do UE w 2007 roku

Okresy przejściowe zostały wprowadzone na 7 lat, jednak zgodnie z zasadą „2+3+2”:

  1. 2-letni okres przejściowy: 1 stycznia 2007 – 31 grudnia 2008
  2. 3-letni okres przejściowy: 1 stycznia 2009 – 31 grudnia 2011
  3. 2-letni okres przejściowy: 1 stycznia 2012 – 31 grudnia 2013

Poszczególne kraje mogą zrezygnować ze stosowania kolejnych okresów. Wszystkie okresy przejściowe muszą zostać zniesione z dniem 31 grudnia 2013 roku.

Pierwszy etap

  • Spośród dziesięciu państw, które rozszerzyły Unię w 2004 roku, jedynie Węgry i Malta zdecydowały się wprowadzić ograniczenia w dostępie do swych rynków pracy wobec obywateli Bułgarii i Rumunii.
  • Spośród 19 pozostałych państw, okresów przejściowych nie zastosowały tylko Szwecja i Finlandia.
  • Bułgaria i Rumunia zdecydowały nie wprowadzać ograniczeń dla żadnego spośród państw UE/EOG oraz Szwajcarii.

Drugi etap

  • w 2009 roku ograniczenia w dostępie do rynków pracy wobec obywateli Bułgarii i Rumunii zniosły: Dania, Grecja, Hiszpania, Portugalia i Węgry
  • w 2012 roku ograniczenia w dostępie do rynków pracy wobec obywateli Bułgarii i Rumunii zniosły:Irlandia,Islandia,Norwegia i Włochy

W roku 2011 Hiszpania wprowadziła ponowne ograniczenia w dostępie do rynku pracy dla Rumunii.

Przypisy

  1. ↑ Bułgaria: Wyrok na korzyść pary jednopłciowej. queer.pl, 2018-07-17. [dostęp 2018-07-21]. (ang.).
  2. ↑ Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej → Praca za granicą → Liechtenstein. [dostęp 2010-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-10-05)].

Zobacz też

Linki zewnętrzne

  • Europejski Portal Mobilności Zawodowej

Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się