Stephen Sondheim
Stephen Sondheim (ok. 1976)
|
Imię i nazwisko
|
Stephen Joshua Sondheim[1]
|
Data i miejsce urodzenia
|
22 marca 1930 Nowy Jork
|
Pochodzenie
|
amerykańskie
|
Data i miejsce śmierci
|
26 listopada 2021 Roxbury
|
Gatunki
|
musical
|
Zawód
|
kompozytor, tekściarz
|
Aktywność
|
1954–2021
|
Odznaczenia
|
|
|
Multimedia w Wikimedia Commons
|
|
Strona internetowa
|
Stephen Joshua Sondheim (ur. 22 marca 1930 w Nowym Jorku, zm. 26 listopada 2021 w Roxbury[2]) – amerykański kompozytor musicali oraz autor tekstów piosenek pochodzenia żydowskiego.
Napisał teksty do kilku musicali innych kompozytorów (West Side Story, Gypsy, Do I Hear a Waltz?). Laureat nagrody Pulitzera za scenariusz do musicalu Niedziela w parku z George’em, odznaczony Medalem Wolności[3] i National Medal of Arts.
Życiorys
Syn Herberta i pochodzącej z ortodoksyjnej judaistycznej rodziny Janet „Foxy” Sondheim, dorastał w Upper West Side na Manhattanie, a potem na farmie w stanie Pensylwania, gdzie uczęszczał do szkoły średniej George School w Newtown. W 1950 ukończył Williams College w Williamstown i podjął pracę jako asystent scenarzysty sitcomu fantasy CBS Cyliner (Topper, 1953–1954).
Był uczniem Oscara Hammersteina II. Karierę zaczynał jako autor tekstów piosenek m.in. do West Side Story i Gypsy[4]. W 1962 rozpoczął samodzielną karierę musicalem Funny Thing Happened on the Way to the Forum. Kolejny, Anyone Can Whistle z 1964, zakończył się porażką – miał 9 przedstawień. Od musicalu A Little Night Music rozpoczęła się jego współpraca z Haroldem Prince’em[5].
W 1976 zdobył nagrodę Grammy w kategorii piosenka roku za Send in the Clowns wykonaną przez Judy Collins. Został sześciokrotnie uhonorowany nagrodą Tony za musicale: Company (1971), Follies (1972), A Little Night Music (1973), Sweeney Todd (1979), Into the Woods (1988) i Passion (1994). W 1991 odebrał nagrodę Oscara za najlepszą piosenkę „Sooner or Later” (wykonanie: Madonna) do filmu Dick Tracy (1990)[6], a także z płyty I’m Breathless.
Życie prywatne
Był członkiem stowarzyszenia Phi Beta Kappa. Sondheim został opisany jako introwertyczny i samotny. W wywiadzie dla Franka Richa powiedział: „Uczucie outsidera – kogoś, kogo ludzie chcą zarówno pocałować, jak i zabić – pojawiło się dość wcześnie w moim życiu”. Nie ujawnił się jako gej, dopóki nie skończył 40 lat[7]. Przez osiem lat w latach 90. mieszkał z dramaturgiem Peterem Jonesem[8]. W 2017 poślubił Jeffreya Scotta Romleya[8]. Mieszkali na Manhattanie i Roxbury w Connecticut[9].
Zmarł 26 listopada 2021 w swoim domu w Roxbury w stanie Connecticut w wieku 91 lat. Przyczyna śmierci nie została ujawniona publicznie[9][10].
Najważniejsze prace
Poza miejscami, gdzie zostało napisane co innego, muzyka i teksty piosenek są autorstwa Stephena Sondheima.
- Saturday Night (1954, wyprodukowany w 1997): Scenariusz – Julius i Philip Epstein
- West Side Story (1957): Muzyka – Leonard Bernstein, scenariusz – Arthur Laurents, reżyseria – Jerome Robbins
- Gypsy (1959): Muzyka – Jule Styne, scenariusz – Arthur Laurents, reżyseria – Jerome Robbins
- A Funny Thing Happened on the Way to the Forum (1962): scenariusz – Burt Shevelove i Larry Gelbart, reżyseria – George Abbott
- Anyone Can Whistle (1964): scenariusz i reżyseria – Arthur Laurents
- Do I Hear a Waltz? (1965): Muzyka – Richard Rodgers, scenariusz – Arthur Laurents, reżyseria – John Dexter
- Company (1970): scenariusz – George Furth, reżyseria – Hal Prince
- Follies (1971): scenariusz – James Goldman, reżyseria – Hal Prince
- A Little Night Music (1973): scenariusz – Hugh Wheeler, reżyseria – Hal Prince
- The Frogs (1974): scenariusz – Burt Shevelove (scenariusz wersji z 2004 roku – Nathan Lane)
- Pacific Overtures (1976): scenariusz – John Weidman, reżyseria – Hal Prince
- Sweeney Todd (1979): scenariusz – Hugh Wheeler, reżyseria – Hal Prince
- Merrily We Roll Along (1981): scenariusz – George Furth, reżyseria – Hal Prince
- Sunday in the Park with George (1984): scenariusz i reżyseria – James Lapine
- Into the Woods (1987): scenariusz i reżyseria – James Lapine
- Assassins (1990): scenariusz – John Weidman, reżyseria – Jerry Zaks
- Passion (1994): scenariusz i reżyseria – James Lapine
- Bounce (2003): scenariusz – John Weidman, reżyseria – Hal Prince; tytuł zmieniony na Road Show
- Road Show (2008): scenariusz – John Weidman, reżyseria – John Doyle (wcześniej pod tytułami: Bounce, Wise Guys oraz Gold!)
Przypisy
- ↑ Stephen Sondheim w bazie Discogs.com (ang.)
- ↑ Bruce Haring: Stephen Sondheim Dies: Broadway Songwriting Titan For ‘Sweeney Todd’ And ‘A Little Night Music’ Was 91. Deadline. [dostęp 2021-11-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-27)]. (ang.).
- ↑ The White House – President Obama Names Recipients of the Presidential Medal of Freedom (ang.) [dostęp 2015-11-28].
- ↑ Stephen Sondheim. Internet Broadway Database. [dostęp 2015-06-24]. (ang.).
- ↑ Stephen Sondheim. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2021-06-24]. (ang.).
- ↑ 1991 / Oscars.org / Academy of Motion Picture Arts and Sciences. oscars.org. [dostęp 2015-06-24]. (ang.).
- ↑ Frank Rich: Conversations with Sondheim. „The New York Times”. [dostęp 2021-11-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2000-03-12)]. (ang.).
- ↑ a b Stephen Sondheim Gay, Net Worth, Family. Liverampup. [dostęp 2021-11-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-09)]. (ang.).
- ↑ a b Bruce Weber: Stephen Sondheim, Titan of the American Musical, Is Dead at 91. „The New York Times”. [dostęp 2021-11-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-27)]. (ang.).
- ↑ Tim Page: Stephen Sondheim, central figure in American musical theater, dies at 91. „The Washington Post”, 2021-11-27. [dostęp 2021-11-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-27)]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Stephen Sondheim w bazie IMDb (ang.)
- Stephen Sondheim w bazie Notable Names Database (ang.)
- Stephen Sondheim w bazie Filmweb
Lata 80.
1980 |
|
---|
1981 |
|
---|
1982 |
|
---|
1983 |
|
---|
1984 |
|
---|
1985 |
|
---|
1986 |
|
---|
1987 |
|
---|
1988 |
|
---|
1989 |
|
---|
Lata 90.
1990 |
|
---|
1991 |
|
---|
1992 |
|
---|
1993 |
|
---|
1994 |
|
---|
1995 |
|
---|
1996 |
|
---|
1997 |
|
---|
1998 |
|
---|
1999 |
|
---|
Lata 2000–2009
2000 |
|
---|
2001 |
|
---|
2002 |
|
---|
2003 |
|
---|
2004 |
|
---|
2005 |
|
---|
2006 |
|
---|
2007 |
|
---|
2008 |
|
---|
2009 |
|
---|
Lata 2010–2019
2010 |
|
---|
2011 |
|
---|
2012 |
|
---|
2013 |
|
---|
2014 |
|
---|
2015 |
|
---|
2016 |
|
---|
2017 |
|
---|
2018 |
|
---|
2019 |
|
---|