Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
profesor nauk humanistycznych | |
Specjalność: socjologia | |
Alma Mater | |
Doktorat | |
Profesura | |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia |
Stanisław Ossowski (ur. 22 maja 1897 w Lipnie, zm. 7 listopada 1963 w Warszawie) – polski socjolog, psycholog społeczny, metodolog nauk społecznych i teoretyk kultury. Profesor Uniwersytetu Łódzkiego (lata 1945–1947) i Uniwersytetu Warszawskiego (lata 1947–1963). Mąż Marii Ossowskiej.
Studiował filozofię na Uniwersytecie Warszawskim. Jego nauczycielami byli m.in. Tadeusz Kotarbiński, Jan Łukasiewicz i Władysław Tatarkiewicz. Studiował też w Paryżu (Collège de France), w Rzymie i w Londynie (m.in. u Bronisława Malinowskiego). Brał udział w wojnie 1920 roku. W okresie międzywojennym nauczyciel języka polskiego w Prywatnym Żeńskim Gimnazjum Cecylii Plater-Zyberkówny[1]. Doktorat (Analiza pojęcia znaku, 1925) napisał u Tadeusza Kotarbińskiego na UW.
Brał udział w kampanii wrześniowej. Okupację spędził we Lwowie i w Warszawie. Uczył socjologii na podziemnym uniwersytecie.
Po wojnie najpierw związany z Uniwersytetem Łódzkim, od 1948 roku z UW. W 1951 roku został odsunięty od prowadzenia zajęć dydaktycznych[2]. Przywrócono mu prawo prowadzenia zajęć na fali odwilży popaździernikowej.
W 1957 roku współtworzył Polskie Towarzystwo Socjologiczne, w latach 1959–1962 był wiceprzewodniczącym Międzynarodowego Stowarzyszenia Socjologicznego.
Ossowski był jednym z największych autorytetów intelektualno-moralnych w powojennej Polsce, przyczynił się w znacznym stopniu do odbudowy znaczenia socjologii polskiej.
Był przedstawicielem orientacji humanistycznej, dostrzegał zasadnicze różnice pomiędzy naukami przyrodniczymi a społecznymi. Sądził, że wszystkie zjawiska życia społecznego mają aspekt świadomościowy. Na przykład więź społeczna, szczególnie etniczna czy narodowa, jest efektem wyobrażeń i przekonań. Ich formy patologiczne takie jak rasizm czy szowinizm Ossowski zdecydowanie piętnował, chwaląc jednocześnie przejawy pozytywne takie jak patriotyzm („ojczyzna prywatna” lub „ojczyzna ideologiczna”).
Przedmiotem jego zainteresowania był podział klasowy społeczeństw socjalistycznych i kapitalistycznych. Uważał, że przywileje związane ze statusem społecznym i nierówność ekonomiczna trwają mimo zniesienia podziału klasowego[3].
Przez całe życie pisał dziennik, którego fragmenty ukazały się w kwartalniku Kultura i Społeczeństwo (1983/84) oraz w książce pt. Intymny portret uczonych[4].
Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera C2-9-9)[5].
W 2013 otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Lipna[6].
Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.
Zawartość tej strony pochodzi stąd.