Spike Lee
Ilustracja
Spike Lee (lata 90.)
Prawdziwe imię i nazwisko

Shelton Jackson Lee

Data i miejsce urodzenia

20 marca 1957
Atlanta

Zawód

reżyser, scenarzysta, producent filmowy, aktor

Spike Lee, właśc. Shelton Jackson Lee (ur. 20 marca 1957 w Atlancie) – amerykański reżyser, scenarzysta, producent i aktor filmowy, twórca teledysków i reklam.

Założyciel firmy producenckiej 40 Acres & A Mule Filmworks. Laureat Oscara za najlepszy scenariusz adaptowany do filmu Czarne bractwo. BlacKkKlansman (2018)[1]. Uprzednio był także dwukrotnie nominowany do tej nagrody – za scenariusz oryginalny do filmu Rób, co należy (1989) oraz za dokument 4 Little Girls (1997). Jego film Malaria brał udział w konkursie głównym na 44. MFF w Cannes (1991).

Życiorys

Spike Lee jako autor, w głównej mierze, kina zaangażowanego, stawia w swojej twórczości pytania o tożsamość kulturową czarnej społeczności Ameryki. Naczelnym tematem filmów Lee jest dyskryminacja rasowa[2]. Filmy Lee wielokrotnie ilustrowały istotne wydarzenia społeczno-polityczne (Autobus – „marsz miliona” na Waszyngton; Cztery małe dziewczynki – zainspirowany zamachem bombowym na kościół Baptystów w Birmingham; Malcolm X – fabularna biografia przywódcy duchowego czarnej społeczności, Malcolma X)[3].

Twórczość Lee charakteryzuje wszechstronność (gatunki, formy filmowe), a także granicząca z artyzmem swoboda w „opowiadaniu obrazem”. Spike Lee wykorzystuje wszelkie dostępne współczesnemu filmowcowi „cuda techniki operatorskiej” tj. steadicam, ramię kamerowe i in. Znakiem firmowym Lee jest ujęcie z kamery umieszczonej na wózku kamerowym, skierowanej na aktora będącego w pozycji en face, patrzącego wprost na kamerę (zachodzi wówczas wrażenie, jak gdyby postać „ślizgała się” nad ziemią). Spike Lee to jedna z najważniejszych postaci współczesnego kina, „filmowy głos” czarnej Ameryki[4].

Zdjęcie wykonane na zewnątrz Continental Airlines Arena w East Rutherford (2004)

Zasiadał w jury konkursu głównego na 61. MFF w Wenecji (2004). Wyznaczony został na przewodniczącego jury konkursu głównego na 73. MFF w Cannes (2020), ale festiwal ten nie odbył się z powodu pandemii koronawirusa. Lee przewodniczył więc obradom jury rok później na 74. MFF w Cannes (2021)[5].

Filmografia

  • 1977: Last Hustle in Brooklyn
  • 1980: The Answer
  • 1981: Sarah
  • 1983: Joe's Bed-Stuy Barbershop: We Cut Heads
  • 1986: Ona się doigra (She's Gotta Have It)
  • 1988: Szkolne oszołomienie (Szalona buda, School Daze)
  • 1989: Rób, co należy (Do the Right Thing)
  • 1990: Czarny blues (Mo' Better Blues)
  • 1991: Malaria (Jungle Fever)
  • 1992: Malcolm X
  • 1994: Crooklyn
  • 1995: Lumiere i spółka (Lumière et compagnie)
  • 1995: Ślepy zaułek (Clockers)
  • 1996: Autobus (Get on the Bus)
  • 1996: Dziewczyna nr 6 (Girl 6)
  • 1997: Cztery małe dziewczynki (4 Little Girls)
  • 1998: Pavarotti & Friends for the Children of Liberia
  • 1998: Freak
  • 1998: Gra o honor (He Got Game)
  • 1999: Mordercze lato (Summer of Sam)
  • 1999: Pavarotti & Friends 99 for Guatemala and Kosovo
  • 2000: Wykiwani (Bamboozled)
  • 2000: The Original Kings of Comedy
  • 2001: The Concert for New York City (segment Come Rain or Come Shine)
  • 2001: A Huey P. Newton Story
  • 2001: The Making of 'Bamboozled
  • 2002: 25. godzina (25th Hour)
  • 2002: 10 minut później: Trąbka (Ten Minutes Older: The Trumpet) (segment We Wuz Robbed)
  • 2002: Jim Brown: All American
  • 2004: Sucker Free City
  • 2004: Ona mnie nienawidzi (She Hate Me)
  • 2005: Wszystkie niewidzialne dzieci (All the Invisible Children) (segment Jesus Children of America)
  • 2005: Miracle's Boys (reżyseria 2 odcinków: Bond of Brothers oraz New Charlie)
  • 2006: Shark (reżyseria pilota serialu)
  • 2006: Kiedy puściły wały: Requiem w 4 aktach (When the Levees Broke: A Requiem in Four Acts)
  • 2006: Plan doskonały (Inside Man)
  • 2007: Lovers & Haters
  • 2008: Cud w wiosce Sant Anna (Miracle at St. Anna)
  • 2008: M.O.N.Y.
  • 2009: Passing Strange
  • 2009: Kobe Doin' Work
  • 2012: Red Hook Summer
  • 2013: Oldboy. Zemsta jest cierpliwa
  • 2013: Da Sweet Blood of Jesus
  • 2015: Chi-Raq
  • 2018: Pass Over
  • 2018: Czarne bractwo. BlacKkKlansman (BlacKkKlansman)
  • 2020: Pięciu braci (Da 5 Bloods)

Nagrody

Przypisy

  1. Złote sneakersy, pierścienie i historyczna statuetka. Spike Lee szefuje na Oscarach 2019 [online], Noizz, 25 lutego 2019 [dostęp 2023-05-22] (pol.).
  2. Czarno na białym [online], www.polityka.pl, 2003 [dostęp 2023-05-22] (pol.).
  3. Spike Lee [online], www.sfp.org.pl [dostęp 2023-05-22] (pol.).
  4. Spike Lee: sumienie Ameryki? [online], www.polityka.pl, 2020 [dostęp 2023-05-22] (pol.).
  5. Cannes 2021. Udało się! Zwyciężyła sztuka, oryginalność i młodość [online], www.polityka.pl, 2021 [dostęp 2023-05-22] (pol.).

Linki zewnętrzne


Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się