Gematria (hebr. גימטריה z grec. γεωμετρια) – system numerologii opierający się na języku i alfabecie hebrajskim, zaś samo słowo gematria pochodzi od greckiego słowa geometria. Istnieje kilka form gematrii, między innymi "odkryta" i "mistyczna".

Gematria odkryta

Jest to najbardziej powszechna forma gematrii, używana czasami w Talmudzie i Midraszu i szczególnie popularna u wielu potalmudycznych komentatorów. Polega na przekształcaniu słów na liczby, zwykle przez przypisanie liczby do każdej litery alfabetu hebrajskiego. Po konwersji na liczbę słowa są porównywane do podobnie przekształconych innych słów i z podobieństw wyciągane są wnioski. Komentarzem niemal w całości poświęconym gematrii jest Baal ha-Turim autorstwa rabina Jakuba ben Aszera.

Gematria była często używana przez Maharala z Pragi i chasydzkich komentatorów Tory (jak na przykład Sefath Emmeth z Góry Kalwarii).

Gematria mistyczna

Gematria mistyczna jest systemem rozpoznawania związków między sefirami a literami alfabetu hebrajskiego. System ten był rozwijany przez mistyczny nurt judaizmu, w pismach takich jak Zohar.

Przykładem zastosowania gematrii są liczby hebrajskie. Choć są 22 litery hebrajskie, do wyrażenia liczb w zakresie od 1 do 999 potrzebnych jest 27 znaków – po dziewięć dla jednostek, dziesiątek i setek. Mistyczny hebrajski system notacji liczb uzupełnia brakujące pięć znaków tak zwanymi sofit – formami liter końcowych stosowanymi na końcu wyrazów. Znaki te nie są używane w niemistycznej numeracji.

Wartości liczbowe liter

Liczba Litera Nazwa litery
1 א Alef
2 ב Bet
3 ג Gimel
4 ד Dalet
5 ה Hej
6 ו Waw
7 ז Zajin
8 ח Chet
9 ט Tet
Liczba Litera Nazwa litery
10 י Jud
20 כ Kaf
30 ל Lamed
40 מ Mem
50 נ Nun
60 ס Samech
70 ע Ajin
80 פ Pej
90 צ Cadi
Liczba Litera Nazwa litery
100 ק Kof
200 ר Resz
300 ש Szin
400 ת Taw
500 ך Kaf (końcowe)
600 ם Mem (końcowe)
700 ן Nun (końcowe)
800 ף Pej (końcowe)
900 ץ Cadi (końcowe)

Zobacz też

Bibliografia


Witaj

Uczę się języka hebrajskiego. Tutaj go sobie utrwalam.

Źródło

Zawartość tej strony pochodzi stąd.

Odsyłacze

Generator Margonem

Podziel się